Page 72 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

39
KİMYA 9

2. ÜNİTE : ATOM VE PERİYODİK SİSTEM > 2.3. Periyodik Sistem > 2.3.1. Elementlerin Periyodik Sistemdeki Yerleşim Esasları
Kavram : Periyodik Sistem
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı MOSELEY’İN VASİYETİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Periyodik sistemi ilk 20 elementi kullanarak oluşturabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen örnek olaydan yararlanarak soruları yanıtlayınız.

9. sınıf öğrencisi Bilge, kimya öğretmeninin periyodik sistem ile ilgili anlattıklarını ilgiyle dinler.

Henry Moseley, İngiltere’de Oxford Üniversitesinde fizik
ve kimya konularında çalışmalar yapan çok zeki ve çalış-
kan bir bilim adamıydı. Elementlerin atom numaralarına
göre sıralanması gerektiğini düşünerek periyodik sistemin
günümüzde kullandığımız hâlini oluşturdu. Ancak 1. Dünya
Savaşı çıkınca İngiltere ordusuna katılıp Çanakkale’ye
savaşmaya gitti. Cephede telekomünikasyondan sorumlu
olan Moseley, 1915 yılında savaşta öldü. İngiltere ordusu-
na katılmayıp bilimsel çalışmalarına devam etseydi büyük
ihtimalle 1916 yılında Nobel Fizik Ödülü’nü kazanacaktı. Bu
bilim insanının mezarı Gelibolu’dadır.
Görsel 1: Kimya öğretmeni

Bilge, öğretmeninin anlattıklarından çok etkilenir ve o akşam rüyasında Moseley’i görür. Rüyasında Mose-
ley’in çalışmalarını yarım bırakarak savaşa gittiğini, savaşa giderken asistanına bir not bıraktığını görür.

Nottaki şiiri okuyan Bilge uyanır ve
ELEMENTLERİN SİSTEMATİĞİ
hemen masasının başına geçip Mose-
Artan atom numaralarına göre ley’in periyodik sistemini oluşturur.
Yan yana dizerim elementleri.
Ne zaman katman sayısı artsa
Geçerim bir alt satıra.
Mesela üçüncü yatay sıradaki elementlerin
Vardır üç katmanı hepsinin.
Böylece birbirine benzeyen elementler,
Alt alta gelmiş olurlar,
Birlikte bir grup oluştururlar.
Mesela en sevdiğim,
Soy gazlar grubudur benim.
Dünya Savaşı çıktı,
Gidiyorum Çanakkale’ye savaşmaya.
Bıraktım bilim işlerini,
Kaybettim çizimlerimi.
Eğer oluşturursan periyodik sistemi,
Kullanarak ilk 20 elementi.
Beni ziyarete gel Gelibolu’ya,
Bekliyorum seni mezarımda.
Göster bana savaşların anlamsızlığını,
İnsanları bilimin kurtaracağını…

Görsel 2: Eski parşomen üzerinde şiir

71
Hazırlayan: Kevser ÇETİN