Page 12 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TARİH 9 3
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : TARİH VE ZAMAN > 1.1. İnsanlığın Hafızası Tarih
Kavram : Tarih
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi, Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi

Çalışmanın Adı TARİHÇİLERİN GÖZÜNDEN TARİH 20 dk.
Çalışmanın Amacı Tarihin kapsamını ve amacını açıklayabilme.

Yönerge: Metinden hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Tarihçilerin Gözünden Tarih
Tarih, bilindiği gibi yaklaşık bir asır öncesine kadar bir ilim dalı olmaktan ziyade basit bilgi seviye-
sinde bulunuyordu. Tarihçilik de insanlığın geçmişi hakkında malumatın birbiri ile alakasız, irtibat-
sız şekilde ve muhakemesiz olarak yani vakalar arasında sebep sonuç ilişkileri üzerinde durulmaksı-
zın, nakledilmesiyle yetiniyordu.
(İbrahim Kafesoğlu, “Tarih İlmi ve Bizde Tarihçilik”, Milli Tarihin İnşası,
Edt: Ahmet Şimşek- Ali Satan, Tarihçi Kitabevi, İstanbul 2011, s. 97.)

Gerçek tarih, varlıkları olduğu gibi görmeye çalışır. Bunda başarılı olmak için belgeleri inceden
inceye araştırır. Vesikaları abidelerle kontrol eder. Tarihî usulün bütün kurallarına uyarak geçmiş
zamanlardaki olayları yeniden diriltmeye yeniden canlandırmaya çalışır.
(Ziya Gökalp, “Tarih İlim mi? Yoksa Sanat mı?”, Milli Tarihin İnşası,
Edt: Ahmet Şimşek- Ali Satan, Tarihçi Kitabevi, İstanbul 2011 s. 47.)
Tarihî olayların yerleri vardır. Bu olaylar herhangi bir zamanda ve herhangi bir ülkede olmuşlardır.
Onlardan vaki oldukları zaman ve yer kaydı kaldırılınca tarihî karakteri kaybederler (nereden gel-
dikleri bilinmeyen folklor “halk ananeleri ve âdetleri” vakalarında olduğu gibi) bütün dünyadaki
beşeriyet bilgisinden başka bir yerde işe yaramazlar.
(ch. V. Langlois – ch. Seignobos, Tarih Tetkiklerine Giriş, TTK yayınları, Ankara 2010, s.209.)

Tarih kelimesi ile iki şey kastedilir. Birinci anlamıyla tarih; kısaca yaşanmış geçmiş olup fiziki za-
man içerisinde insanlar tarafından yapılıp edilen şeyler, olgular ve olaylardır. İkinci anlamıyla tarih
ise tarih ilmi; muayyen bir geçmiş zamanda insanlar tarafından yapılıp edilen şeyler hakkında sonra-
dan yaşayan insanlar eliyle yapılan bir inşadır.
(Durmuş Hocaoğlu, Tarih Kavramı: “Res Gestae –Historia Rerum Gestarum”, Türkiye’de Tarih Yazımı,
Edt: Vahdettin Engin - Ahmet Şimşek, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2011, s.23.)
Tarih pek çok yanlarıyla memnun edici olmayan bir bilgi dalıdır: Güvenilmez, değişkenlik gösteren,
uyuşmaz, parçacıklar hâlinde, çoğu zamanda inkâr edici. Ancak bu niteliklerden ötürü de değerlidir;
beşeri görüntüyü doğru yansıtır. Bu yüzden de eğitimimiz için kendimizi algılayabilmemiz için yal-
nızca geçmişimizi değil günümüzde olup biteni anlayabilmemiz geleceğimizde ne olabilir sorusuna
karşı getirilebilecek yanıtı bulmada yardım edebileceği için gerekli bir ögedir.
(Salih Özbaran, Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları, Dokuz Eylül Yayınları, İzmir 1998, s.7.)

1. Tarihin tanımı içerisinde hangi unsurlar yer almalıdır?

9