Page 126 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 67
2. ÜNİTE : İNSANLIĞIN İLK DÖNEMLERİ > 2.5. Kabileden Devlete
Kavram : Meşruiyet
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi

Çalışmanın Adı NEYE GÖRE MEŞRU? 20 dk.

Çalışmanın Amacı Meşruiyet kavramını anlayabilme, bu kavramın zaman ve mekana göre değişimini fark edebilme.

1. Yönerge: Verilen bilgilerden yola çıkarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Meşruiyet kavramı, farklı disiplinler tarafından çeşitli bakış açılarıyla izah edilmeye çalışılmış, bu kav-
ramla ilgili olarak daha çok yönetme hakkıyla (siyasi meşruiyet) ilgili ortak bir anlam oluşturulmuştur.
Bu kavram, günümüzde başta siyaset bilimi olmak üzere; din, ahlâk, hukuk, antropoloji, milletlerarası
ilişkiler ve sosyoloji gibi farklı disiplinler tarafından kullanılmaktadır.

Meşruiyetin Kaynağıyla İlgili Tarihi Süreçteki Farklılıklar

Dini-Soy Millî Egemenlik

İLK ÇAĞ ORTA ÇAĞ GÜNÜMÜZ

Asya ve
Mezopotamya,
Avrupa Demokratik
Mısır ve Ana-
dolu’da siyasi devletlerinin bir devletler
oluşumlar çoğu

Tarihi süreçte siyasi meşruiyetin kaynağı değişerek çeşitlenmiştir. Günümüzde millî egemenliğe dayalı
yönetim anlayışları çok daha yaygınlaşmıştır. Bu yönetim anlayışında millet, egemenliğin tek meşru
kaynağı ve sahibidir. Bununla birlikte devletlerin meşruiyetinde yaşanılan bölgeye bağlı olarak yaşam
tarzı önemli bir yere sahiptir. Meşru olmanın ölçütleri zamana ve mekâna göre değişir. Aslında meşrui-
yetin doğasını anlamak, o toplumun maddi ve manevi değerlerini anlamaktan geçer.
Meşruiyetin kavram olarak; “Yerleşik kurallara ve usule uygun eylem ve ilişkilerin, toplumsal kabul gö-
recek hukukî, akılcı, ahlaki, zorunlu, makul ve doğal gerekçelere dayandırılması.” ve “Bir devlet içinde
yaşayan insanların kuralları kabul etmesi ve siyasal iktidarın bu kurallara adil bir şekilde uyduğuna
inanması.” gibi tanımları vardır. Bu tanımlarla birlikte; “Din, ahlâk, hukuk, gelenek, görenek vb. değerler
sistemi gibi farklı kaynak ve yaptırıma sahip sosyal düzen kurallarına uygunluk.” şeklinde de ifade edil-
mektedir.

1. Metinde Meşruiyet ile ilgili farklı tanımlar yapılmıştır. Siz de bu tanımlardan yola çıkarak aşağıdaki
“Benim Düşüncem” ve “Bizim Düşüncemiz” bölümüne kendi tanımınızı yazdıktan sonra, konuyu
arkadaşlarınızla tartışıp ulaştığınız tanımı yazınız.

Benim Düşüncem Bizim Düşüncemiz

123