Page 5 - Tarih 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

1 TARİH 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

4. Yönerge Osmanlı’da Saray’ın, hem devlet işlerinin yürütüldüğü hem de sanatsal ve kültürel faaliyetlerin
merkezi konumunda olduğu vurgulanır. Osmanlı padişahlarının, bilim adamlarını ve sanatçıları
himaye ettiklerine, sanata, özellikle de şiire ilgi duyduklarına değinilerek şair sultanların eserlerinden
örnekler verilir.

Sevdün ol dilberi söz eslemedün vay gönül
Eyledün kendözüni âleme rüsvây gönül
Sana cevr eylemede kılmaz o pervây gönül
Cevre sabr eyleyemezsün nideyin hây gönül
Gönül eyvây gönül vây gönül eyvây gönül

(Söz dinlemeyerek o dilberi sevdin vay gönül
Kendini âleme rüsva ettin gönül
Fakat o, sana eziyet etmekten çekinmez gönül
Eziyete de sen dayanamazsın, ne yapayım gönül
Gönül, ey vay gönül, vay gönül, ey gönül)

Fatih Sultan Mehmet (Avnî)

Hudâyâ Hudâlık sana yaraşır
Nitekim gedâlık bana yaraşır
Çü sensin penâhı cihân halkının
Kamudan sana ilticâ yaraşır

Şeh oldur ki kulluğun etti senin
Kulun olmayan şeh gedâ yaraşır

(Allah’ım! Allahlık sana yaraşır.
Nitekim fakirlik, dilencilik, kölelik bana yaraşır.
Madem sensin sığınağı dünya halkının
Herkesten sana sığınmak yaraşır.
Şah, sultan odur ki sana kulluk etti.
Kulun olmayan düşkünlük, kölelik yaraşır.)
II. Bayezid (Adlî)

Örnek Soru:

Fatih Sultan Mehmet ve II. Bayezid’in şiirlerini şekil ve içerik bakımından inceleyerek benzer ve farklı
özelliklerini yazınız.

4