Page 43 - Coğrafya 9 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 43
7 COĞRAFYA 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Toprak meskenler Türkiye’nin iç kesimleri, Orta Asya
ve Kuzey Afrika gibi kurak ve yarı kurak iklim alanla-
rında yaygın olarak görülür. Saman ve çamurun karıştı-
rılmasıyla yapılan kerpiç, toprak evlerin yapı malzemesi
olarak kullanılır (Görsel 5).
Görsel 5: Toprak Meskenler
Örnek Sorular:
1. Su kaynaklarının ve yağışın fazla, tarım arazisinin az ve parçalı, yer şekillerinin engebeli olduğu
bölgelerde evler birbirinden uzak ve mesafeli kurulmuştur. Bu tür yerleşme dokusuna dağınık
yerleşme denir.
Aşağıdaki bölgelerin hangisinde dağınık yerleşmeler görülür?
A) Akdeniz Bölgesi
B) Marmara Bölgesi
C) Ege Bölgesi
D) İç Anadolu Bölgesi
E) Karadeniz Bölgesi
2. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcüğü yazınız.
a) Türkiye’de toplu yerleşmeler en fazla Bölgesi’nde görülür.
b) İnsanların korunma, dinlenme, barınma ve çalışma gibi ihtiyaçlarını karşıladığı yapılara
denir.
c) Sıcaklık farkının fazla ve yağışın az olduğu alanlarda ağaç ve taş malzemenin az olmasından
dolayı meskenler yaygın olarak görülür.
2. Yönerge Kır ve şehir yerleşmelerinin oluşumunda etkili olan faktörlerin açıklanması sağlanır.
Yerleşme Tipleri
Nüfus miktarı, idari yapı ve ekonomik faaliyet türü
gibi ölçütler kır ve şehir yerleşmesi ayrımında kullanılır.
Yerleşme tipleri zaman içinde madencilik, sanayi, ticaret,
turizm gibi faaliyetlerin etkisiyle iş imkânlarının artması
ve göçler nedeniyle değişebilir.
Kır Yerleşmeleri
Kır yerleşmeleri; nüfusu 20.000’in altında, tarım,
hayvancılık, ormancılık gibi ekonomik faaliyetlerin ön
planda olduğu küçük yerleşmelerdir. Kır yerleşmeleri bü-
yüklüğüne göre; kasabalar, köyler ve köy altı yerleşmeleri
olarak üçe ayrılır (Görsel 6). Görsel 6: Kır Yerleşmeleri
42