Page 10 - Kimya 10 - 1. Ünite

1. ÜNITE: KIMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KIMYASAL HESAPLAMALAR. ÜNITE: KIMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KIMYASAL HESAPLAMALAR
1

] 5. Alıştırma
m 5
CaO bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme oranı m Ca = 2 dir .
O
18 g Ca katısı ve 6 g O gazı kullanılarak en fazla kaç gram CaO
2
bileşiği elde edilebilir?

Cevap

1.1.3. Katlı Oranlar Kanunu

John Dalton (Can Daltın) (Görsel 1.4) tarafından bulunan bu kanuna
göre iki element arasında birden fazla bileşik oluşuyorsa bileşiklerde-
ki elementlerden birinin eşit miktarıyla birleşen diğer elementin farklı
miktarları arasında tam sayılarla ifade edilen basit bir oran vardır. Bu
duruma katlı oranlar kanunu, bulunan orana ise katlı oran denir.
Örneğin, NO ve NO bileşikleri incelendiğinde aynı miktar N elemen-
2
tiyle birleşen NO bileşiğindeki oksijen atomunun kütlesinin NO bileşi-
2
ğindeki oksijen atomunun kütlesine oranının 1 olduğu görülmektedir.
2
Oksijen atomları arasındaki bu oran katlı orandır.

X Örnek

Fe ve O elementleri arasında iki farklı bileşik oluşmaktadır.
2
Bileşiklerdeki elementlerin kütleleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Görsel 1.4: John Dalton
Bileşik Demir Kztlesi (g) Oksijen Kztlesi (g)

I. Bileşik 14 4
II. Bileşik 7 3

Bu tabloya göre I. bileşikteki oksijen elementi ile II. bileşikteki
oksijen elementi arasındaki katlı oranı bulunuz.

\ özzm
I. bileşikteki elementlerin kütleleri ikiye bölünerek demir miktarları
eşitlenirse aynı miktar demire karşılık I. bileşikteki oksijen kütlesinin
II. bileşikteki oksijen kütlesine oranı 2 bulunur. Oksijenlerin eşitlen-
3
mesi hâlinde demirler arasındaki oran 3 bulunur.
2

22 10. SINIF KIMYA0. SINIF KIMYA
22
1