Page 5 - Kimya 10 - 1. Ünite

 1. BÖLÜM: KIMYANIN TEMEL KANUNLARI 1. BÖLÜM: KIMYANIN TEMEL KANUNLARI


X Örnek Bilgi Kutusu
Eşit kütlelerde Mg katısı ve N gazı kullanılarak 75 g Mg N bileşiği elde Bir tepkimede başlangıçta kul-
2
2
3
edilirken 33 g N gazının arttığı gözlemlenmiştir. Buna göre başlan- lanılan toplam madde miktarı
2
gıçta kullanılan Mg katısı kaç gramdır? ile tepkime sonunda oluşan ve
artan madde kütleleri toplamı
birbirine eşittir.
\ özzm

75 g bileşik oluşurken 33 g N gazı arttığından başlangıçta kullanılan
2
toplam kütle
75 + 33 = 108 g’dır.

Reaktifler eşit olduğuna göre 54 g Mg katısı ve 54 g N gazı
2
kullanılmıştır.

] 1. Alıştırma

6,4 g CH ve 25,6 g O gazlarının tepkime denklemi aşağıdaki gibidir:
2
4
CH (g) + 2O (g) CO (g) + 2H O(s)
2
2
2
4
Tepkime sonunda 17,6 g CO gazı ve bir miktar H O sıvısı oluşmakta-
2
2
dır. Buna göre tepkime sonunda oluşan H O sıvısı kaç gramdır?
2
Cevap

1.1.2. Sabit Oranlar Kanunu

Joseph Proust (Cozıf Pırust) (Görsel 1.3) 1799’da aynı miktar bakır ele-
mentini sülfürik asit ya da nitrik asitte çözüp soda ya da potas ile kar-
bonat şeklinde çöktürdüğünde daima aynı kütlede yeşil renkli karbonat
bileşiği elde etmiştir. Bu ve buna benzer çalışmalar sonucunda sabit
oranlar kanununu ileri sürmüştür. Bu kanuna göre bir bileşiği oluşturan
elementler arasında sabit ve basit bir oran vardır. Bu oran aynı zaman-
da elementlerin kütlece birleşme oranıdır. Örneğin, 18 g H O bileşiği
2
16 g oksijen ve 2 g hidrojen elementlerinden oluşmaktadır. Buna göre
H O molekülünü oluşturan hidrojen ve oksijen elementleri arasındaki
2
kütlece sabit oran m H = 1 dir ve tepkime denklemi aşağıdaki gibidir:
m O 8
H 2 (g) + 1 O (g) H O(g)
2
2
2
1 g 8 g 9 g bulunur.
Görsel 1.3: Joseph Proust

17
10. SINIF KIMYA0. SINIF KIMYA
1 17