Page 3 - Kimya 10 - 1. Ünite

 1. BÖLÜM: KIMYANIN TEMEL KANUNLARI 1. BÖLÜM: KIMYANIN TEMEL KANUNLARI


1.1.1. Kütlenin Korunumu Kanunu

Antoine Laurent Lavoisier (Antuon Loren Lavoziye) (Görsel 1.1), 18.
yüzyılda yaptığı çalışmalarda maddenin kimyasal bir değişimden
önceki toplam kütlesiyle değişimden sonraki toplam kütlesinin birbirine
eşit olduğunu ortaya koymuştur.

Lavoisier, içinde hava ve bir miktar kalay bulunan cam balonun ağzını
kapatarak kütlesini ölçmüştür. Balonu ısıttığında içerisindeki kalayın,
kalay(II) oksit (tebeşir tozuna benzer bir toz) oluşturduğunu gözlemle-
miştir. Cam balonu tekrar tarttığında kütlesinin başlangıçtaki kütleye
eşit olduğunu görmüştür. Farklı maddeler üzerinde yaptığı çalışmalar-
da da tepkime öncesindeki toplam kütlenin tepkime sonundaki toplam
kütleye eşit olduğunu görmüştür. Bu çalışmalar sonucunda kütlenin
korunumu kanununu ileri sürmüştür. Bu kanuna göre bir tepkimeye
giren maddelerin kütleleri toplamı tepkimeden çıkan maddelerin kütle- Görsel 1.1: Antoine Laurent
Lavoisier
leri toplamına eşittir (Görsel 1.2).
Örneğin,

Girenler Ürünler
(Reaktif)

CH (g) + 2O (g) CO (g) + 2H O(g)
2
4
2
2
4 g 16 g 11 g 9 g
C(k) + O (g) CO (g)
2
2
3 g 8 g 11 g Görsel 1.2: Kütlenin korunumu
tepkimelerinde görüldüğü gibi reaktiflerin kütlelerinin toplamı, ürünlerin
kütlelerinin toplamına eşittir.

X Örnek
8,8 g C H ile 32 g O gazları tamamen tepkimeye girdiğinde CO gazı
2
2
3
8
ve H O sıvısı oluşmaktadır. Tepkime tamamlandığında 26,4 g CO
2
2
gazı oluştuğuna göre oluşan H O sıvısı kaç gramdır?
2
\ özzm V ideo Bilgi
Oluşan H O sıvısı m gram olsun.
2
C 3 H (g) + 5O (g) 3CO (g) + 4H O(s)
2
2
8
2
8,8 g 32 g 26,4 g m

Kütlenin korunumu kanununa göre tepkimeye giren maddelerin Kimyanın Temel Kanunları
toplam kütlesi tepkime sonrası oluşan ürünlerin toplam kütlesine eşit
olacağından
8,8 + 32 = 26,4 + m
40,8 = 26,4 + m

m = 14,4 g H O sıvısı oluşur.
2

15
10. SINIF KIMYA0. SINIF KIMYA 15
1