Page 106 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Biyoloji 10

BİYOLOJİ Ekosistem Ekolojisi ÇÖZÜMLÜ SORULAR

20. Azot döngüsünde yer alan canlılarla ilgili, 22. Aşağıdaki grafik karasal bir besin piramidini oluşturan trofik
düzeylerdeki biyolojik birikimi göstermektedir.
I. Denitrifikasyon bakterileri topraktaki azot tuzlarının mikta-
rını artırır.
II. Su ekosistemlerinde biyolojik yolla azotun fiksasyonu
siyano bakteriler ile gerçekleşir.
III. Baklagiller, kök nodüllerinde yaşayan bakteriler sayesinde
azot bakımından fakir topraklarda yaşayabilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III Buna göre,
Çözüm:
I. D’de piramidin üretici canlıları yer alır.
Denitrifikasyonda, toprakta yaşayan bazı bakteriler, nitratı serbest II. B’de yer alan canlılar ikincil tüketicidir.
azota dönüş türerek atmosfere verir. Azotun bitkiler tarafından alı-
III. A’da biyokütle en fazladır.
nabilmesi için amonyum ya da nitrata çevrilmesi gerekir. Azotun
kullanıla bilir azotlu bileşiklere dönüştürülmesine azot fiksasyonu IV. C’deki enerji B düzeyine aktarılır.
(azotun tespit edilmesi) denir. Baklagillerin kökünde yaşayan
ifadelerinden hangileri doğrudur?
bakteriler ve bazı mikroorga nizmalar havanın serbest azotunu
fikse eder. Buna biyotik fiksasyon denir. Sucul ekosistemlerde A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV
siyano bakteriler aracılığı ile biyotik fiksasyon gerçekleştirilir. Bu D) I, II ve III E) II, III ve IV
nedenle cevap II ve III. öncüllerin yer aldığı D seçeneğidir.
Çözüm:
Cevap: D Besinler, besin zinciri yoluyla alt trofik düzeydeki canlılardan
üst trofik düzeydeki canlılara aktarılır. Bu aktarım sırasında
canlıların vücutlarında birikim göstermiş olan bazı kirletici ve
zehirli maddelerin de aktarımı söz konusudur. Bu duruma bi-
yolojik birikim denir. Grafiğe bakıldığında, canlıların vücutların-
daki biyolojik birikim miktarlarına göre trofik düzey sıralaması
A-C-B-D şeklinde olmalıdır. Bu durumda D düzeyinde yer alan
canlılar son tüketicidir. A düzeyinde üreticiler bulunur ve üre-
ticilerin biyokütlesi en fazladır. C düzeyinde birincil, B düze-
21. Ekosistemi oluşturan canlı varlıklara biyotik faktörler denir.
yinde ikincil tüketiciler yer alır. B’deki canlıların besin ve enerji
Buna göre biyotik faktörler ile ilgili, kaynağı ise C’deki canlılardır. Bu nedenle cevap II, III ve IV.
öncüllerin yer aldığı E seçeneğidir.
I. Ayrıştırıcı canlılar sadece hücre dışı sindirim enzimlerine
sahiptir. Cevap: E
23. Besin piramidi ile ilgili,
II. Heterotrof canlılar organik ve inorganik maddeleri dışarı-
dan hazır olarak alır. I. Bir trofik düzeyden bir üst trofik düzeye aktarılan enerji
miktarı artar.
III. Fotoototrof ve kemoototrof canlılar taşıdıkları klorofil sa-
yesinde besinlerini üretir. II. Ayrıştırıcı canlılar en üst trofik düzeyde yer alır.
IV. Bazı bakteri ve mantar türleri ayrıştırıcıdır. III. Bir canlı besin ağındaki farklı piramitlerin farklı basamak-
larında bulunabilir.
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve III C) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I, II ve IV E) II, III ve IV
D) I ve II E) II ve III
Çözüm:
Çözüm:
Ayrıştırıcı canlılar hem hücre içi hem de hücre dışı sindirim yapar.
Bir trofik düzeyden bir üst trofik düzeye enerji miktarı azalarak ak-
Kemosentez yapan canlılarda klorofil bulunmaz. Kemoototroflar
tarılır. Besin piramidinin her basamağında ayrıştırıcı canlılar yer
besin üretirken amonyak, sülfür gibi inorganik maddeleri oksitle-
alır. Besin zincirlerinin birbirleriyle bağlantılı olması sonucunda
yerek elde ettikleri kimyasal enerji ile organik madde sentezler.
besin ağı or taya çıkar. Dolayısıyla bir canlı farklı düzeylerde yer
Bu nedenle cevap I ve III. öncüllerin yer aldığı B seçeneğidir.
alabilir. Bu nedenle cevap III. öncülün yer aldığı C seçeneğidir.
Cevap: B
Cevap: C
104