Page 157 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Optik FİZİK

6. Odak uzaklığı 2d olan çukur ayna ile asal eksene dik yer- 7. Asal eksen üzerine yerleştirilmiş şekildeki çukur aynanın
leştirilen düzlem aynadan oluşan şekildeki sistemde, asal odak noktası F, merkez noktası M noktasıdır.
eksene paralel gönderilen X ışık ışını, F noktasına gönde-
rilen Y ışık ışını ve doğrultusunun uzantısı M noktasından
geçecek şekilde gönderilen Z ışık ışınlarının yayılma doğ-
rultuları verilmiştir.
Asal eksen
X M F

d d 2d
Asal eksen
M F Y Çukur aynanın merkezinden odak noktasına doğru yürü-
Z yen bir çocuğun görüntüsü için;

I. Merkezden uzaklaşarak büyür.
F çukur aynanın odak noktası ve M çukur aynanın mer- II. Çocuk odak noktasına gelinceye kadar görüntüsü düz
kez noktası olduğuna göre, hangi ışınlar aynalardan yan- ve sanaldır.
sıdıktan sonra kendi üzerlerinden geri dönerler?
III. Çocuk odak noktasına geldiğinde görüntüsü sonsuzda
A) Yalnız X B) X ve Y C) Y ve Z oluşur.
D) X ve Z E) X, Y ve Z yargılarından hangileri doğrudur?
Çözüm:
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
X, Y ve Z ışınlarını tek tek aynalardan yansıtalım D) II ve III E) I, II ve III

X
Çözüm:
d d 2d
M F I. Çukur aynada görüntü çizimi özelliklerine göre, cisim
merkezden uzaklaştıkça cismin görüntüsü de merkez-
den uzaklaşarak büyür. (Doğru)

X ışını düzlem aynaya dik açı ile geldiği için kendi üzerin- II. Sonsuz ve odak noktaları arasındaki cisimlerin çukur ayna-
X
den geri döner ve çukur aynaya asal eksene paralel bir daki görüntüleri terstir ve sanal değil gerçektir. (Yanlış)
d
2d
d
şekilde çarpar. Işın odak noktasından geçecek şekilde III. Çukur aynanın odak noktasındaki cismin görüntüsü son-
F X
M
yansır ve düzlem aynaya doğru ilerler. Düzlem aynadan suzda oluşur. (Doğru)
d
2d
d
da şekildeki gibi yansıdıktan sonra çukur aynaya merkez
M
F
noktasından gelen ışın özelliği ile çarpıp kendi üzerinden Cevap: C
geri döner. d d 2d
M F Y
d d 2d
M F Y
d d 2d
M F Y
Y ışını şekildeki gibi düzlem aynadan yansıdıktan sonra
çukur aynaya merkez noktasından gelen ışın özelliği ile
çarpıp kendi üzerinden geri döner.
d d 2d
M d d F 2d
M F Z
d d Z 2d
M F
Z

Z ışını düzlem aynadan şekildeki gibi yansıdıktan sonra
F noktasından geçerek çukur aynaya çarpıp asal eksene
paralel yansır. Düzlem aynaya dik bir şekilde gelen ışın
çarpıp kendi üzerinden geri döner.
Cevap: E

155