Page 24 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10
P. 24

FİZİK                                     Elektrik ve Manyetizma                    ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        28.  Yatay  bir  düzleme  sabitlenmiş  olan  özdeş  mıknatıslar   29.  Şekilde O merkezli Dünya üzerindeki K ve G noktaları sı-
            şekillerde  verilmiştir.  Kutupları  verilen  Şekil  I’de  2  özdeş   rasıyla  coğrafi  kuzey  ve  coğrafi  güney  kutup  noktalarını,
            pusula, Şekil II’de ise üç özdeş pusula farklı konumlarda   N  ve  S  noktaları  ise  sırasıyla  manyetik  kuzey  ve  güney
            tutuluyor.                                             kutuplarını göstermektedir.
                    1  S N
                                 2                                                      K
                                                                                   S
                     N   S       S N     S   N
                             d       d
                                                                          ekvator       O        Dünya
                               Şekil I
                                                                                  X
                                   4
                                       S N
                             3                 5                                           N
                                                                                        G
                 N   S       S N    N   S       S N
                         d       d                                 Ekvator dairesi üzerinde bir X noktasında tavana asılmış
                            Şekil II
                                  Şekil II                         şekilde serbest bırakılan pusula ile ilgili,
                                                                    I. Pusulanın N kutbu, S noktasına doğru yönelim gösterir.
            Şekil I ve Şekil II’ de mıknatıslar yalnızca birbirinin etki
                                                                    II. Pusulanın S kutbu G noktasına doğru yönelim gösterir.
            alanında olduğuna göre numaralandırılmış pusulalardan
            hangilerinin ibresi şekillerde verilen yönelimlerini koru-     III. Pusulanın  ibresi  yatay  zemine  paralel  olacak  şekilde
            yabilir? (Yerin manyetik alanı önemsenmeyecektir)         denge kalır.

                                                                   yargılarından  hangileri  doğrudur?  (Pusula  yalnızca
                  Şekil I    Şekil II
                                                                   Dünya’nın manyetik alanı etkisindedir.)
            A)      1          3,4
                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız II         C) I ve II
            B)      1          4,5
                                                                             D) I ve III          E) I, II ve III
            C)      2          3,4
                                                                   Çözüm:
            D)      1,2        3,4
                                                                    I. Pusulanın N kutbu manyetik güney kutbuna (S) yönelir.
            E)      1,2        4,5
                                                                    II. Pusulanın S kutbu manyetik kuzey kutbuna (N) yönelir.
                                                                   III. Pusula ekvatorda tavana asılırsa yatay zemine paralel
            Çözüm:
                                                                      olarak dengeye gelir. Eğer kutuplara doğru gidilirse pu-
                                                                      sula yatay zemin ile açı yapacak şekilde zemine para-
                    1  S N                                            lelliği bozulur.
                                 2
                                                                                                          Cevap: D
                     N   S       S N     S   N

                             d       d
                               Şekil I

                                    4
                             3         S N      5
                 N   S        S N    N   S      S N

                         d       d
                                  Şekil II
                            Şekil II
            Manyetik alan çizgileri mıknatısın dışında N’den S’ye doğ-
            rudur.  Şekilde  pusulaların  bulundukları  konumda  manye-
            tik  alanlar  çizilmiştir.  Şekil  I’de  mıknatıslar  arasında  tam
            orta noktadaki pusulanın olduğu konumda manyetik alan
            sıfırdır. Çizilen okların ucu N kutbundan çıkıyor ise pusula
            ibreleri verilen konumlarını korur. Buna göre Şekil I’de 1
            ve 2, Şekil II’de ise 3 ve 4 numaralı pusula ibreleri verilen
            şekilde  kalırken,  5  numaralı  pusula  ibresi  verilen  şekilde
            yönelim gösteremez.

                                                  Cevap: D

                                                           22
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29