Page 21 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Elektrik ve Manyetizma FİZİK

22. Sabitlenmiş A elektromıknatısının iki tarafına esnemeyen 23. Yatay düzlemde sabitlenmiş özdeş X, Y ve Z mıknatısları-
iplerle asılan X ve Y cisimleri serbest bırakılınca şekildeki nın A noktasına olan uzaklıkları d , d ve d ’dir. X, Y ve Z
X Y Z
gibi dengede kalmaktadır. Üretecin kutupları ters çevrilin- mıknatıslarının A noktasında oluşturdukları bileşke man-
ce Y cisminin yeri değişmezken, X cismi elektromıknatısa yetik alan B¶ şekilde verilmiştir.
yaklaşıp, X cismini taşıyan ip, düşeyle β açısı yapacak şe-
kilde dengeye gelmektedir. S
Y
N

α β θ
A d d Y
X Y
1 2 Y d X A .
d X
X N S
Düşey Düşey B¶ 45° d d Z Z
- +
V N
Z
S
Buna göre,
I. β > α dır. Buna göre,
II. Y cismi mıknatıstır. I. d < d dir.
X Y
III. X cismi üzerindeki 2 numaralı bölgenin manyetik kutup II. d < d dir.
Y Z
cinsi N’dir. III. d < d dir.
X Z
yargılarından hangileri doğrudur? (X ve Y cisimleri ara-
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
sındaki etkileşim ihmal edilecektir.)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

Çözüm:
Çözüm:
B¶
Z

α β A θ B¶ A
S N X
1 2 Y
X N S
Düşey i Düşey
B¶ Y
+ -
V X, Y ve Z mıknatıslarının A noktasında oluşturdukları man-

yetik alanlar şekilde verilmiştir. Bileşke manyetik alanın
B¶ olabilmesi için |B¶ - B¶ | = |B¶ | olmalıdır. Yani Y’nin A
İlk denge durumunda üreteçten çıkan akımın yönü ve bu Y Z X
noktasında oluşturduğu manyetik alan diğerlerinden büyük
akımın oluşturacağı manyetik alanın yönü şekilde verilmiş-
olmalıdır. Mıknatıslar özdeş oldukları için manyetik alanın
tir. Manyetik alanın yönüne bakılarak elektromıknatısın sol
büyüklüğünü uzaklık belirler. A noktasına en yakın olan Y
tarafı N, sağ tarafı S kutbu gibi davranır.
mıknatısının oluşturduğu manyetik alan en büyüktür. d
Y
I. İlk durumda itilen X mıknatısı üretecin kutupları ters hem d ’ten hem de d ’den küçüktür. Fakat d ve d hak-
X Z X Z
çevirilince elektromıknatısa doğru çekilmeye başlanır. kında kesin bir şey söyleyemeyiz. II. öncül doğru, I. ve III.
Ama ipin düşeyle yaptığı açı bu sefer daha büyük olur. öncül yanlıştır.
Çünkü mıknatıs ve elektromıknatıs arasındaki mesafe
Cevap: B
azalır. Manyetik kuvvet artar. β > α dır. Doğru.
II. Y mıknatıs olsaydı ikinci durumda itilmesi gerekirdi. İki
durumda da çekildiği için Y cismi ferromanyetik (demir,
nikel, kobalt) bir madde olabilir. Yanlış.
III. İlk durumda mıknatıs itildiği için X’in 2 numaralı bölgesi
N kutbu özelliği göstermelidir. Doğru.
Cevap: C

19