Page 18 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10
P. 18

FİZİK                                     Elektrik ve Manyetizma                    ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        16.  İç direnci önemsiz 24 V, 12 V büyüklüğünde üreteçler, am-  17.  R  = 5 Ω, R = 5 Ω dirençleri, K anahtarı ve iç dirençleri ih-
                                                                     1      2
            permetre ve 6 Ω, 6 Ω, 4 Ω büyüklüğünde dirençlerden  olu-  mal edilmiş ε  = 10 V, ε  = 10 V, ε  = 20 V üreteçlerinden
                                                                              1       2        3
            şan şekildeki elektrik devresi oluşturuluyor.          oluşan elektrik devresi şekildeki gibidir.
                       6 Ω             6 Ω

                               4 Ω
                                                                                        R 2 = 5 Ω
                                                                                   R 1 = 5 Ω

                                                                                     ε 1 = 10 V ε 2 = 10 V
                      24 V
                                    12 V
                                                                                                K
            Buna göre ampermetrede okunan akım değeri kaç A’dir?
                                                                                      ε 3 = 20 V
            A) 1      B) 2     C) 3      D) 4      E) 5
                                                                   Buna göre,
                                                                    I. K anahtarı kapatıldığında üreteçlerin tükenme süresi kı-
            Çözüm:                                                    salır.
                          R eş = 6 + 6 = 12 Ω                       II. K anahtarı açıkken ampermetrede okunan değer 2 A’dir.
                           6 Ω       6 Ω                           III. K  anahtarı  kapatıldığında  voltmetrede  okunan  değer
                                                                      20 V’tur.
                                4 Ω
                                                                   ifadelerinden hangileri doğrudur?
                                                                   A) Yalnız II       B) I ve II                   C) I ve III
                          24 V       12 V
                                                                             D) II ve III         E) I, II ve III
            Seri ve ters bağlı üreteçlerin eşdeğeri, büyük üretecin de-  Çözüm:
            ğerinden küçük üretecin değeri çıkarılarak bulunur.                          Seri ve düz bağlı üreteçle-
                                                                                         rin eşdeğeri, toplamları ile
            ε  = 24 V - 12 V † ε  = 12 V bulunur.                                        bulunur.
             eş              eş
            R   hesaplanırsa;                                                            ε   = ε  + ε
             eş                                                                           eş1  1   2
            6 Ω’luk dirençler seri bağlı olduğu için ikisinin eşdeğer di-  R = 5 Ω       ε eş1  = 10 V + 10 V
                                                                             2
            renci 12 Ω olacaktır.                                     R = 5 Ω
                                                                       1
                                                                                         ε   = 20 V
                                                                                          eş1
            4 Ω’luk direnç 12 Ω’a paralel olduğu için ikisinin eşdeğer
                                                                                2
                                                                         1
            direnci R  = 3 Ω’dur.                                        ε = 10 V ε = 10 V
                   eş
            Yani devredeki eşdeğer direnç 3 Ω’dur.                                       Paralel bağlı üreteçlerin eşde-
                                                                                         ğeri,  büyüklüğü  eşit  olan  üre-
            Ohm kanununa göre ana koldan geçen akım,                                     teçlerden birine eşittir.
               V      12                                                  ε = 20 V
                                                                           3
            I =   †  I =   † I = 4 A  bulunur.                                           ε   = 20 V
               R      3                                                                   eş2
                                                  Cevap: D          I. Üreteçler paralel bağlandığında üretecin üzerinden ge-
                                                                      çen akım azalacağı için üretecin ömrü uzar. (Yanlış)
                                                                    II. Ampermetreden okunan değer ana kol akımına eşittir.
                                                                      Buna göre
                                                                        ε eş1
                                                                        I =   † R  = R  + R  = 5 + 5 = 10 Ω
                                                                               eş
                                                                                        2
                                                                                    1
                                                                        R
                                                                         eş
                                                                        20
                                                                        I =   † I = 2 A bulunur. (Doğru)
                                                                        10
                                                                   III. Voltmetreden okunan değer ise;
                                                                      Üreteçlerden elde edilen potansiyel fark ε   = 20 V’tur.
                                                                                                      eş2
                                                                      Dirençler  eşit  olduğu  için  her  bir  dirence  10  V  düşer.
                                                                      (Yanlış)
                                                                                                          Cevap: A
                                                           16
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23