Page 18 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 10

FİZİK Elektrik ve Manyetizma ÇÖZÜMLÜ SORULAR

16. İç direnci önemsiz 24 V, 12 V büyüklüğünde üreteçler, am- 17. R = 5 Ω, R = 5 Ω dirençleri, K anahtarı ve iç dirençleri ih-
1 2
permetre ve 6 Ω, 6 Ω, 4 Ω büyüklüğünde dirençlerden olu- mal edilmiş ε = 10 V, ε = 10 V, ε = 20 V üreteçlerinden
1 2 3
şan şekildeki elektrik devresi oluşturuluyor. oluşan elektrik devresi şekildeki gibidir.
6 Ω 6 Ω

4 Ω
R 2 = 5 Ω
R 1 = 5 Ω

ε 1 = 10 V ε 2 = 10 V
24 V
12 V
K
Buna göre ampermetrede okunan akım değeri kaç A’dir?
ε 3 = 20 V
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Buna göre,
I. K anahtarı kapatıldığında üreteçlerin tükenme süresi kı-
Çözüm: salır.
R eş = 6 + 6 = 12 Ω II. K anahtarı açıkken ampermetrede okunan değer 2 A’dir.
6 Ω 6 Ω III. K anahtarı kapatıldığında voltmetrede okunan değer
20 V’tur.
4 Ω
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
24 V 12 V
D) II ve III E) I, II ve III
Seri ve ters bağlı üreteçlerin eşdeğeri, büyük üretecin de- Çözüm:
ğerinden küçük üretecin değeri çıkarılarak bulunur. Seri ve düz bağlı üreteçle-
rin eşdeğeri, toplamları ile
ε = 24 V - 12 V † ε = 12 V bulunur. bulunur.
eş eş
R hesaplanırsa; ε = ε + ε
eş eş1 1 2
6 Ω’luk dirençler seri bağlı olduğu için ikisinin eşdeğer di- R = 5 Ω ε eş1 = 10 V + 10 V
2
renci 12 Ω olacaktır. R = 5 Ω
1
ε = 20 V
eş1
4 Ω’luk direnç 12 Ω’a paralel olduğu için ikisinin eşdeğer
2
1
direnci R = 3 Ω’dur. ε = 10 V ε = 10 V
eş
Yani devredeki eşdeğer direnç 3 Ω’dur. Paralel bağlı üreteçlerin eşde-
ğeri, büyüklüğü eşit olan üre-
Ohm kanununa göre ana koldan geçen akım, teçlerden birine eşittir.
V 12 ε = 20 V
3
I = † I = † I = 4 A bulunur. ε = 20 V
R 3 eş2
Cevap: D I. Üreteçler paralel bağlandığında üretecin üzerinden ge-
çen akım azalacağı için üretecin ömrü uzar. (Yanlış)
II. Ampermetreden okunan değer ana kol akımına eşittir.
Buna göre
ε eş1
I = † R = R + R = 5 + 5 = 10 Ω
eş
2
1
R
eş
20
I = † I = 2 A bulunur. (Doğru)
10
III. Voltmetreden okunan değer ise;
Üreteçlerden elde edilen potansiyel fark ε = 20 V’tur.
eş2
Dirençler eşit olduğu için her bir dirence 10 V düşer.
(Yanlış)
Cevap: A
16