Page 101 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 11
P. 101

FİZİK
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                             Enerji ve Hareket                                       FİZİK
                                                     Enerji ve Hareket


        5.   Yer çekimi ivmesinin g olduğu ortamda düşey kesiti şekilde   6.   Düşey kesiti şekilde verilen eğik düzlemin üzerindeki yay ve
            verilen yolun yatay AB bölümü sabit sürtünmeli, BCD bölü-  m  kütleli  cisim  esnemeyen  ip  yardımı  ile  birbirine  bağlanıp
            münde  ise  sürtünmeler  ihmal  edilmiştir.  A  noktasında  dur-  serbest bırakıldığında yay üzerinde depolanan esneklik po-
            makta olan m kütleli cisme C noktasına kadar büyüklüğü 2mg   tansiyel enerjisi E oluyor.
            olan sabit F¶ kuvveti daima yola paralel uygulanmaktadır.

                                     C              D

                                                      Yatay                  k
                                        h
             m                30 o                    Yatay
             A            B                                                   α                        β
            A ve B noktaları arasında cisimle zemin arasındaki kine-
                                                                   Sistemdeki  tüm  sürtünmeler  ihmal  edildiğine  göre  E’yi
            tik sürtünme katsayısı k = 0,5 olduğuna göre,
                                                                   artırmak için,
             I. Sürtünmenin yaptığı iş –mgh’dir.
                                                                    I. Yay sabiti k’yi azaltmak,
             II. C noktasına kadar F kuvvetinin yaptığı iş 4mgh’dir.
                                                                    II. Cismin kütlesi m’yi artırmak,
            III. D noktasında cismin kinetik enerjisi 6mgh’dir.
                                                                   III. β açısını azaltmak
            yargılarından hangileri doğrudur? (Noktalar arası uzaklık-
                                                                   işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir?
            lar eşittir.)
                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız III                C) I ya da II
            A) Yalnız I        B) Yalnız II        C) I ve III
                                                                          D) II ya da III                 E) I ya da II ya da III
                      D) II ve III         E) I, II ve III
                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
                                                                    T = m · g · sinβ
                                    E K = 6mgh     E K = 6mgh
                                                                          x
                                     C       2h     D
                                                      Yatay              k
                               2h
                      E K = 3mgh        h                                                              m · g · sinβ
                                                                                                 β
             m      2h        30 o                    Yatay
             A            B                                              α                             β
               • |AB|  arasında  cisimle  zemin  arasında  oluşan  sürtünme         m · g · cosβ  mg
               kuvveti F  = k · N = 0,5.m.g’dir.
                      S                                            Yay  üzerinde  depolanan  esneklik  potansiyel  enerjisi
               • |AB| arasında sürtünme kuvvetinin yaptığı iş       E =  1  ⋅⋅  2
                                                                         kx  formülü ile hesaplanır. Bu formülde k yay sabiti
                                                                       2
               W = -F · 2x = -0,5 · m · g · 2h = -mgh              azaltılırsa x   artacaktır. Örneğin F = k.x’den yay sabiti k/2’ye
                    S
                                                                   düşerse uzama 2x olacaktır. Fakat esneklik potansiyel enerji
            (Sürtünme cisme enerji kaybettirdiği için sürtünmenin yaptığı   1k
                                                                          ⋅
            iş negatiftir.) Buna göre I. öncül doğrudur.            E Pson  =  22  ⋅  4x =  2  2E  olacaktır. I. öncül doğrudur.
               • F kuvvetinin C noktasına kadar yaptığı iş         Yayın uzamasını sağlayan kuvvet m.g.sinβ değeridir. Cismin
                                                                   kütlesi artarsa yayı geren kuvvet artacak, yay daha fazla uza-
               W  = F · x = 2 · m · g · 4h = 8mgh olur.
                 S                                                 yacak ve E artacaktır. II. öncül doğrudur.
            Buna göre II. öncül yanlıştır.
                                                                   Yayın uzamasını sağlayan kuvvet m.g.sinβ değeridir. β açısı
               • F kuvvetinin C noktasına kadar yaptığı işin bir kısmı sür-  azalırsa yayı geren kuvvet azalacak, yay daha az uzayacak
               tünmeye harcanır, bir kısmı yükseklik potansiyel enerjisi-  ve E azalacaktır. III. öncül yanlıştır.
               ne, geri kalanı da kinetik enerjiye dönüşür.
                                                                                                          Cevap: C
            8mgh – mgh = E  + E  = mgh + E  eşitliğinde E  = 6mgh
                         K    P         K         K
            bulunur. B, C ve D noktalarındaki kinetik enerji şekilde veril-
            miştir. III. öncül doğrudur.


                                                   Cevap: C



 98                                                        99
   96   97   98   99   100   101   102   103   104   105   106