Page 159 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Kimya 11

Tepkimelerde Isı Değişimi - Oluşum Entalpisi - Tepkime Isılarının
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Toplanabilirliği KİMYA

54. Hess yasası kimyasal bir tepkimenin entalpi değişimini he- 55. Hess yasası, kimyasal tepkimelerin entalpi değişimlerinin
saplamak için kullanılan bir yöntemdir. Yasaya göre bir reak- tepkimenin izlediği yola bağlı olmadığını ancak tepkimenin ilk
siyonun entalpi değişimi, reaksiyonu oluşturan ara basamak- ve son haline bağlı olduğunu belirler. Yasaya göre ara basa-
ların entalpi değişimlerinin toplamına eşittir. maklardaki enerji korunur.

Asetilen (C H ) ve benzen (C H ) aynı basit formüle sahip or- Kükürt (S) katısının oksijenle (O ) tepkimesinin potansiyel
2 2 6 6 2
ganik bileşiklerdir. Asetilenin trimerleşme tepkimesiyle enerji-tepkime koordinatı grafiği aşağıda verilmiştir.
3C H (g) † C H (s) aromatik benzen halkası elde edilir.
2
2
6
6
C H ve C H bileşiklerinin molar yanma entalpileri sırasıyla
2 2 6 6
-1299 kJ/mol ve -3267 kJ/mol’dür.
Buna göre yeterli miktarda asetilen (C H )‘den 23,4 g ben-
2
2
zen (C H ) elde edildiğinde kaç kJ ısı açığa çıkar?
6
6
(Mol kütleleri, g/mol, H: 1, C: 12) Buna göre,
I. SO (g)’nin molar oluşum entalpisi -396 kJ/mol’dür.
A) -630 B) -189 C) 189 D) 234 E) 630 3
II. SO (g)’nin elementlerine ayrışması ekzotermiktir.
2
III. 6,4 g SO yeteri kadar O ile aynı koşullarda tamamen
2 2
yandığında 9,9 kJ ısı açığa çıkar.
Çözüm:
yargılarından hangileri doğrudur?
C H ve C H bileşiklerinin yanma tepkimeleri yazılır.
6
6
2
2

(Mol kütlesi, g/mol, SO : 64)
2
I. tepkime C H (g) + O (g) † 2CO (g) + H O(g)
2 2 2 2 2 A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
¢H = -1299 kJ/mol
tepkime
II. tepkime C H (s) + O (g) † 6CO (g) + 3H O(g) D) I ve III E) I, II ve III
6 6 2 2 2
¢H tepkime = -3267 kJ/mol
Yanma tepkimelerinden yararlanarak 3C H (g) † C H (s) Çözüm:
2 2 6 6
tepkimesini ve ¢H’sini elde etmek için I. tepkime 3 ile çarpılır.
I. Potansiyel enerji-tepkime koordinatı grafiğinden
II. tepkime ters çevrilir, tepkimeler ve entalpi değişimi topla-
S(k) + O (g) † SO (g) tepkimesinin entalpi değişimi -396 kJ/
nır. 2 3
mol değeri SO gazının molar oluşum entalpisidir. Doğru.
3
II. S(k) + O (g) † SO (g) ¢H° = -297 kJ tepkimesi SO (g)
15 2 2 2
3C H (g) + O (g) † 6CO (g) + 3H O(g) ¢H = 3·(-1299) kJ oluşum tepkimesi ve oluşum entalpisidir. Ekzotermiktir.
2 2 2 2 2 tepkime
2 Tepkime ters çevrilirse
15
6CO (g) + 3H O(g) † C H (s) + O (g) ¢H = +3267 kJ SO (g) † S(k) + O (g) ¢H° = +297 kJ SO ’nin elementle-
2
2
2
2 2 6 6 2 tepkime
2 rine ayrışma tepkimesidir ve entalpi değişimidir. Endotermik-

tir. Yanlış.
3C H (g) † C H (s) ¢H tepkime = 3·(-1299)+3267 ¢H tepkime = -630 kJ III. SO (g) + �O (g) † SO (g) tepkimesinin entalpi değişimi
2
6
2
6
3
2
2
¢H° = -396 - (-297) = -99 kJ’dür.
23,4
C H ‘nın mol sayısı n = = 0,3 mol bulunur. SO ’nin mol sayısı
2
6 6 CH 6 78
6
n = 6,4 = 0,1 mol
Tepkimeye göre SO 2 64
1 mol C H için 630 kJ ısı açığa çıkıyorsa 1 mol SO tepkimesinden 99 kJ ısı açığa çıkarsa
6 6 2
0,3 mol C H için X 0,1 mol SO tepkimesinden X
2
6 6

X = 0,3·630 = 189 kJ ısı açığa çıkar.
X = 0,1·99 = 9,9 kJ ısığa çıkar. Doğru.
Cevap: C
Cevap: D
157