Page 30 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 12
P. 30

FİZİK                   Açısal Momentum-Kütle Çekim Kuvveti ve Kepler Kanunları     ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        4.   Dünya, Güneş etrafında kütle çekimin etkisiyle elips şeklin-  Çözüm:
            deki yörüngede dolanır.
                                                                   İp mile sarılınca boyu kısalır. İpin boyu kısalınca eylemsiz-
              Dünya                                                lik momenti azalır.(I doğru)
                                                                   Cisme dışarıdan etki eden net bir tork olmadığından açısal
                                                                   momentum korunur. (II yanlış)
                                        Güneş                      Açısal momentum (L), eylemsizlik momenti (I) olmak üzere

                                                                   L = I . ω ifadesine göre I azalırsa ω artar. (III doğru)
            Güneş etrafında dolanan Dünya’nın;
                                                                                                          Cevap: B
             I. Açısal momentumu,
            II. Güneş etrafında dolanım hızının büyüklüğü,
            III. Güneşe uyguladığı kütle çekim kuvveti
            niceliklerinden hangileri sürekli değişir?

            A) Yalnız I        B) Yalnız II               C) Yalnız III
                      D) I ve II           E) II ve III

                                                               6.   Boyları sırası ile l, 2l ve l olan m, m ve 2m kütleli aynı
            Çözüm:                                                 kalınlıktaki homojen K, L ve M çubukları belirtilen eksenler
                                                                   etrafında döndürülmek isteniyor.
             I. Dışarıdan tork etki etmediği için Dünya’nın açısal mo-
               mentumu korunur.                                               K                        L
                                                                            l
            II. L = m · v · r                                                                         2l
                                                                              Yer (yatay)
               Açısal  momentum  (L)  büyüklüğü  sabit  Dünya’nın  Gü-                                  Yer (yatay)
               neş’e  uzaklığı  sürekli  değiştiği  için  Dünya'nın  çizgisel
               hızının büyüklüğü değişir.                                                M
                     ⋅
                   Mm                                                                   l
            III.  F = G
                    d 2                                                                    Yer (yatay)
               Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı sürekli değiştiği için çe-
               kim kuvveti sürekli değişir.                        Buna göre çubukların dönmeye karşı dirençleri arasında-
                                                                   ki ilişki hangisidir?
                                                  Cevap: E
                                                                                                1    2
                                                                   (Çubuğun eylemsizlik momenti: I =    m · L  )
                                                                                               3
        5.   Kütlesi ve kalınlığı önemsenmeyen ipin bir ucu m kütlesine   A) K = M < L
            diğer  ucu  şekildeki  gibi  dönen,  boyutları  önemsenmeyen    B) M = L < K
            mile bağlanarak cismin dönmesi sağlanıyor. Mil dönerken
                                                                   C) K = L < M
            ip mile sarılıyor.
                                                                   D) K < L < M
                            Mil
                                                                   E) K < M < L
                                 ip   m

                                                                   Çözüm:
                                            Yer (yatay)

                                                                   Dönen  cisimlerin  dönmeye  direnmelerinin  ölçüsü  eylem-
                                                                   sizlik momentleridir. Eylemsizlik momenti cismin kütlesi ve
            Buna göre cismin,
                                                                   dönme eksenine olan uzaklıklarının karesi ile doğru orantı-
             I. Eylemsizlik momenti azalır.                        lıdır.
            II. Açısal momentumu azalır.                               1      2
                                                                   I  =    · m · L
                                                                    K
            III. Açısal hızı artar.                                    3
                                                                       1           4
                                                                                2
                                                                   I  =    · m · (2L)  =    · m · L 2
            yargılarından hangileri doğrudur? (Yer çekimi önemsizdir.)  L  3       3
                                                                       1           2
                                                                                          2
            A) I, II ve III     B) I ve III              C) Yalnız III  I  =    · 2m · L  =    · m · L  olduğundan I  > I  > I  olur.
                                                                               2
                                                                    M  3           3                 L  M   K
                      D) Yalnız II         E) Yalnız I
                                                                                                          Cevap: E
                                                           28
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35