Page 91 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Kimya 12
P. 91

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                       Lewis Formülleri - Hibritleşme                               KİMYA



        22.   I.                                               23.



             II.



             III.


                                                                   C atomunun temel, uyarılmış ve hibritleşmiş hâl orbitalleri-
            IV.
                                                                   nin enerji seviyeleri gösterimi yukarıda verilmiştir.
                                                                    I. C H
                                                                       2  6
                                                                    II. C H
                                                                       2  4
                                                                   III. C H 2
                                                                       2
            Numaralandırılmış  olarak    gösterilen  orbitallerin  örtüş­
            mesiyle oluşan bağlardan, hangileri sigma (ϭ) bağıdır?     Buna göre grafikte verilen hibrit orbital gösterimi hangi
                                                                   bileşiklere ait olamaz?
            A) Yalnız I        B) I ve III                 C) II ve IV
                                                                   A) Yalnız I        B) I ve II          C) I ve III
                      D) I, II ve III               E) II, III ve IV
                                                                             D) II ve III                   E) I, II ve III

            Çözüm:
                                                                   Çözüm:
            -  Orbitallerin  düzlem  üzerinde  uç  uca  örtüşmesi  sonucu
            oluşan bağlara sigma(ϭ) bağı, düzleme dik olacak şekilde      - Bir tane s ve iki tane p orbitalinin etkileşimi sonucunda üç
                                                                             2
            orbitallerin yan yana örtüşmesi sonucu oluşan bağlara ise   tane yeni sp  hibrit orbitali oluşur. Bir tane p orbitali hibrit-
            pi(π) bağı denir.                                      leşmeye katılmadan kalır.
                                                                            3
                                                                   C  H  † sp   (C - C)
            - Sigma bağı oluşurken her türlü orbital örtüşebilir.(s-s, s-p,   2  6
            p-p vb….) Ancak pi bağı oluşurken sadece hibritleşmeye          2
                                                                   C  H  † sp   (C = C )
            katılmayan p orbitalleri etkileşir.                      2  4
                                                                   C  2 H  † sp  (C ≡ C)
                                                                       2
            -  İki  atom  arasında  oluşan  ilk  bağ  siğma  bağıdır.  Sigma
                                                                                                        2
            bağı oluşmadan pi bağı oluşmaz.                        - C H  molekülünde karbon elementi 3 tane sp  hibrit orbi-
                                                                      2  4
                                                                   tali ile 3 tane sigma bağı oluşturur.
            - İki atom arasında birden fazla bağ oluşmuşsa bu bağlar-
            dan bir tanesi sigma diğerleri pi   bağıdır.           -  Karbon  elementinin  hibritleşmeye  katılmayan  p  orbitali
                                                                   diğer karbon atomunun hibritleşmeye katılmayan p orbitali
            - Sigma bağı pi bağından daha kuvvetlidir.
                                                                   ile yan yana örtüşerek bir pi bağı oluşturur.
            - Tekli bağ (—) † 1 tane ϭ                                  2
                                                                   -    sp   hibritleşmesi  yapmış  karbon  elementinin  elektron
                                                                   dağılımı  aşağıdaki gibidir.
            - İkili bağ   ( = ) † 1 tane ϭ + 1 tane π
                                                                             2 1
                                                                        2
                                                                                   2 1
                                                                                              1
                                                                                         2 1
            - Üçlü bağ ( ≡ ) † 1 tane ϭ + 2 tane π                 6 C: 1s  (2sp )  (2sp )   (2sp )  (2p)
                                                                                                          Cevap: C
            Bu durumda;
            uç  uca  örtüşme  sonucu  oluşan  I,  II  ve  III  bağlar  sigma,
            düzleme dik olacak şekilde orbitallerin yan yana örtüşmesi
            sonucu oluşan IV, pi bağıdır.
                                                  Cevap: D















 88                                                        89
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96