Page 149 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji
P. 149

BİYOLOJİ
                                                                                                        ÇÖZÜMLÜ
                                                                                                        SORULAR
                                                  Komünite Ekolojisi


        1.   Aşağıda komünite ile ilgili bazı kavramların açıklamaları veril-  3.   Beraber yaşayan iki farklı türdeki canlıdan fayda görene pa-
            miştir.                                                razit, zarar görene konak canlı denir. Bu yaşam şekline ise
                                                                   parazitizm adı verilir.
            Buna göre,
                                                                   Parazit yaşam şekli için,
             I. Komünitedeki  en  yüksek  biyokütleye  sahip  türe  baskın
               (dominant) tür denir.                                I. Parazit canlıların bazıları tek hücreli, bazıları çok hücrelidir.
             II. Komünitelerin  yapısını  kuvvetli  bir  şekilde  kontrol  eden      II. Parazitler konakçılarından sadece monomer hâldeki be-
               türe gösterge tür denir.                               sinleri alabilir.
            III. Bir bölgeye değişik yollarla gelip yerleşen, doğal düşman-     III. Hayvanlarda görülen iç parazitlerin üreme yetenekleri ge-
               larının  olmadığı  bu  ortamda  hızla  üreyerek  diğer  türleri   lişmemiştir.
               baskılayarak, çevresel ve ekonomik zararlar veren,doğal
                                                                   ifadelerinden hangileri doğrudur?
               olmayan türlere istilacı türler denir.
                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız II     C) I ve III
            verilen kavram açıklamalarından hangileri yanlıştır?
                                                                             D) II ve III      E) I, II ve III
            A) Yalnız I       B) Yalnız II      C) Yalnız III
                                                                   Çözüm:
                      D) I ve III       E) I, II ve III
                                                                   Kene, bit, pire gibi çok hücreli hayvansal parazitlerin yanı
                                                                   sıra, insanda dizanteriye neden olan bir amip türü gibi tek
            Çözüm:                                                 hücreli  parazitler  de  vardır.  Parazitler  konaklarından  sa-
                                                                   dece  monomer  hâldeki  besinleri  almaz.  Örneğin  bit,  pire
            Baskın tür ve istilacı tür tanımları doğru verilmiştir. Gösterge
                                                                   gibi parazitler polimer besinleri de konak canlıdan alabilir.
            tür, ekolojik toleransı düşük olması nedeniyle çevresel deği-
                                                                   Hayvanlarda görülen iç parazitlerin üreme sistemleri ve tu-
            şimlerden en kolay etkilenen türdür. Komünitelerin yapısını
                                                                   tunma organları iyi gelişmiştir. Bu nedenle cevap I. öncülün
            kuvvetli  bir  şekilde  kontrol  eden  türe  kilit  taşı  tür  denir.  Bu
                                                                   yer aldığı A seçeneğidir.
            nedenle cevap II. öncülün yer aldığı B seçeneğidir.
                                                                                                          Cevap: A
                                                   Cevap: B



        2.   İki veya daha fazla türün bireylerinin sınırlı olan aynı kayna-
            ğı kullanmaları sonucu gelişen rekabete türler arası rekabet   4.   Komünitenin kararlı ve dengeli bir evreye geçmesine klimaks
            denir.                                                 komünite adı verilir.

            Aynı ortamı paylaşan farklı türler arasındaki rekabete,     Buna göre komünitenin klimaks evresi ile ilgili,
             I. besin                                               I. Hâkim olan türler arasında denge söz konusudur.
             II. eş seçimi                                          II. Komünite kendi kendine yeterli durumdadır.

            III. su kaynağı                                        III. Dış  ortam  koşullarındaki  değişimler  komünitenin  kararlı
                                                                      yapısını bozamaz.
            IV. habitat
                                                                   ifadelerinden hangileri doğrudur?
            faktörlerinden hangileri sebep olamaz?
                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız III    C) I ve II
            A) Yalnız II      B) Yalnız IV      C) I ve III
                                                                             D) II ve III      E) I, II ve III
                      D) I, II ve IV    E) II, III ve IV
                                                                   Çözüm:

                                                                   Klimaks  komünitede  hâkim  olan  türler  arasında  denge  söz
            Çözüm:
                                                                   konusudur. Komünite, klimaks evresinde bölgesel iklim ve di-
            Besin, su kaynağı ve habitat, aynı türün bireylerinde olduğu   ğer çevre faktörleriyle hemen hemen dengededir. Dolayısıyla
            gibi benzer ekolojik nişlere sahip farklı türlerin bireylerinde de   klimaks komüniteler kendi kendine yeterli durumdadır ve dı-
            rekabet sebebidir. Ancak farklı türler arasında eş seçimi re-  şarıdan önemli bir müdahale gelmediği sürece komünite bu
            kabet nedeni olamaz. Bu nedenle cevap II. öncülün yer aldığı   kararlı durumunu sürdürür. Bu nedenle cevap I ve II. öncülle-
            A seçeneğidir.                                         rin yer aldığı C seçeneğidir.

                                                   Cevap: A                                               Cevap: C




                                                           147
   144   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154