Page 151 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji
P. 151

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                               Komünite Ekolojisi                                  BİYOLOJİ



        9.   Ekolojik nişleri benzer olan canlılar arasında beslenme, ba-  11.  Hayvansal parazitler ile ilgili,
            rınma, eş bulma gibi pek çok nedenden dolayı rekabet gö-
                                                                    I. Sindirim sistemi dış parazitlerde gelişmiş, iç parazitlerde
            rülebilir. Rekabete giren canlılardan biri diğerine göre daha
                                                                      gelişmemiştir.
            başarılı olacaktır.
                                                                    II. Üreme yeteneği iç ve dış parazitlerde gelişmemiştir.
            Bu durumda rekabette başarısız olan canlılar ile ilgili,
                                                                   III. Hareket organları dış parazitlerde gelişmiş, iç parazitlerde
             I. Ölüm oranı artabilir.                                 gelişmemiştir.
             II. Göç edebilir.                                     verilen karşılaştırmalardan hangileri doğrudur?
            III. Birey sayıları artabilir.
                                                                   A)  Yalnız I
            IV. Ekolojik nişi değişebilir.
                                                                   B)  Yalnız II
            ifadelerinden hangileri doğrudur?                      C)  I ve III
            A)  Yalnız I                                           D)  II ve III
            B)  Yalnız IV                                          E)  I, II ve III

            C)  II ve III
            D)  I, II ve III                                       Çözüm:
            E)  I, II ve IV                                        İç parazitler, sindirim sistemleri gelişmediğinden konağın sin-
                                                                   dirim ürünleriyle beslenir. Dış parazitler ise konağın üzerine
                                                                   kısa ya da uzun süre tutunup kan emerek beslenen, sindirim
            Çözüm:
                                                                   sistemi gelişmiş canlılardır. İç ve dış parazitlerde üreme ye-
            Rekabet eden canlılardan biri diğerine üstün geliyorsa, ba-  teneği gelişmiştir. Dış parazitlerin genellikle hareket organları
            şarısız olan canlılar göç edebilir, yaşamları sonlanabilir veya   da gelişmiştir ve konak üzerinde aktif olarak yer değiştirebilir-
            ekolojik nişleri değişerek kaynak paylaşımı görülebilir. Ancak   ler. Ancak iç parazitlerin tutunma organları gelişmiş olmasına
            birey sayısını artıramaz. Bu nedenle cevap I, II ve IV. öncül-  rağmen, hareket organları gelişmemiştir. Bu nedenle cevap I
            lerin yer aldığı E seçeneğidir.                        ve III. öncüllerin yer aldığı C seçeneğidir.

                                                   Cevap: E                                               Cevap: C

                                                               12.  Toprağın henüz oluşmadığı ve canlılığın bulunmadığı bir or-
                                                                   tamda yaşamın sıfırdan başlaması ile türlerin sırayla birbirle-
                                                                   rinin yerini almalarına birincil süksesyon denir.
                                                                   Buna göre birincil süksesyon ile ilgili,
        10.  Belirli çevresel koşullara sahip bir ortamda birbirleriyle ilişkili
            farklı türlerin oluşturduğu biyolojik birime komünite denir.     I. Canlıların bulunmadığı bir alana ilk önce likenler yerleşir.
                                                                    II. Likenlerin kalıntılarının ayrışması ile organik maddeler bi-
            Karasal bir ekosistemde yer alan komüniteyi oluşturan
                                                                      rikerek toprak oluşur.
            farklı türler normal şartlarda,
                                                                   III. Toprak oluşumundan sonra ikinci sırada baskın tür hâline
             I. besin kaynağı
                                                                      gelen canlılar otlardır.
             II. eş
                                                                   IV. Yaşam alanına en son ağaçlar yerleşir.
            III. yaşam alanı
                                                                   ifadelerinden hangileri doğrudur?
            verilen faktörlerden hangileri için rekabet ederler?
                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız III    C) II ve IV
            A) Yalnız I       B) Yalnız II      C) I ve III
                                                                             D) I, II ve IV    E) II, III ve IV
                      D) II ve III      E) I, II ve III
                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
                                                                   Canlıların  bulunmadığı  bir  alana  ilk  yerleşen  likenlerdir.
            Aynı türün bireyleri eş için rekabette olabilir ancak farklı türler   Likenlerin  kalıntıları  ve  çevresel  faktörlerin  etkisiyle  toprak
            arasında eş bulma rekabeti görülmez. Besin ve yaşam alanı   oluşur ve sırasıyla yosunlar, otlar, çalılar ve en son ağaçlar
            benzer olan türler kaynak sınırlıysa ve birey sayısı fazla ise   yaşam alanına yerleşir. Dolayısıyla otlar 3. sırada baskın tür
            rekabet ederler. Bu nedenle cevap I ve III. öncüllerin yer aldığı   hâline geçerler. Bu nedenle cevap I, II ve IV. öncüllerin yer
            C seçeneğidir.                                         aldığı D seçeneğidir.

                                                   Cevap: C                                               Cevap: D


 148                                                       149
   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155   156