Page 264 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji
P. 264

Bitkilerde Eşeyli Üreme
        BİYOLOJİ                                                                             ÇÖZÜMLÜ SORULAR


        5.   Çift çenekli bitkilerde tohumun çimlenmesi sırasında,  7.   Olgunlaşmış  bir  tohumdaki  embriyonun  uygun  koşullarda
                                                                   yeni bitkiyi oluşturmak üzere tohum kabuğunu çatlatarak dı-
             I. oksijenli solunum
                                                                   şarı çıkıp gelişmesine çimlenme denir.
             II. nişasta hidrolizi
                                                                    Çimlenme sürecinde tohumda,
            III. CO  özümlemesi
                 2
            IV. mitoz                                               I. Absisik asit (ABA) miktarı azalır.
                                                                    II. Enzim aktivitesi gittikçe artar.
            olaylarından hangileri gerçekleşmez?
                                                                   III.  Endospermin kuru ağırlığı artar.
            A) Yalnız I       B) Yalnız III     C) II ve III
                                                                   olaylarından hangileri meydana gelir?
                      D) II, III ve IV   E) I, II, III ve IV
            Çözüm:                                                 A) Yalnız I        B) Yalnız III    C) I ve II
                                                                             D) II ve III      E) I, II ve III
            Çiçekli bitkilerde tohumun çimlenmesi sırasında, nişasta hid-
            rolizi  sayesinde  embriyo  besin  ihtiyacını  karşılar,  oksijenli   Çözüm:
            solunum ile ATP üretilir. Mitozla çoğalan emb riyo hücreleri,
                                                                   Uygun olmayan koşullarda tohumun çimlenmesini engelleyen
            farklılaşarak  embriyonik  kök  ve  embriyonik  gövdenin  geliş-
                                                                   absisik  asit,  koşullar  oluşup  tohum  çimlenmeye  başladığında
            mesini sağlar. CO  özümlemesi fotosentez olayında gerçek-
                          2                                        azalmaya başlar. Uygun koşullarda osmozla su alan tohumun
            leşir. Tohum çimlenirken fotosentez yapmaz. Bu nedenle ce-
                                                                   hacmi  artar  ve  tohum  kabuğu  çatlar.  Su  alan  tohumda  me-
            vap III. öncülün yer aldığı B seçeneğidir.
                                                                   tabolik  değişiklikler  başlar  dolayısıyla  enzim  aktivitesi  artar.
                                                   Cevap: B        Çimlenmekte olan tohum henüz fotosentez yapamadığı için yal-
                                                                   nızca solunum gerçekleştiğinden endospermin kuru ağırlığında
                                                                   azalma olur. Bu nedenlerle cevap I ve II. öncüllerin yer aldığı C
                                                                   seçeneğidir.
                                                                                                          Cevap: C


        6.   Çiçeğin kısımlarına ait açıklamalar tabloda numaralarla gös-
            terilmiştir.                                       8.   Bitkilerin üreme ve yayılmasında meyveler önemli bir yere sahip-
                                                                   tir. Çiçekli bitkilerde tohum ve meyvelerin farklı yaşama alanları-
                                                                   na dağılması türlerin devamlılığı açısından önemlidir. Meyvelerin
              I   döllenmenin gerçekleştiği kısım  tepecik
                                                                   ve tohumların ana bitkiden daha uzak mesafelere yayılması rüz-
                                                                   gâr, su, hayvan ve insanlar aracılığıyla gerçekleşir.
                  polenlerin tutunduğu ve dişicik
              II                              tohum taslağı
                  borusunun üstünde bulunan kısım                  Tohumların uzak mesafelere doğal yollarla taşınmasında,
                                                                    I. meyveyle beslenen bazı hayvanların dışkılarıyla tohumla-
                  yumurtalığın tepeciğe kadar
              III                             dişicik borusu          rı yayması
                  uzanan boyun kısmı
                                                                    II. kemirgen ve karınca gibi hayvanların bazı meyve ve to-
                  mitoz bölünmelerle embriyo                          humları yer altına taşıması
              IV                              yumurtalık
                  kesesini oluşturan yapı
                                                                   III. bazı bitki tohumlarında rüzgârda uçmayı sağlayacak ka-
                                                                      nat veya paraşüt benzeri yapıların bulunması
            Buna  göre  numaralandırılmış  açıklamalardan  hangileri      hangileri etkilidir?
            yanlıştır?
                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız II     C) Yalnız III
            A) Yalnız I       B) Yalnız III     C)  II ve III
                                                                             D) I ve II        E) I, II ve III
                      D)  I, II ve IV   E)  I, II, III ve IV
                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
                                                                   Bitkilerde tohumun yayılmasını kolaylaştırmak için çeşitli adap-
            Doğru eşleştirmeler,                                   tasyonlar gelişmiştir. Bitkilerin meyveleri, hayvanların birçoğu
               • döllenmenin gerçekleştiği kısım – yumurtalık (ovaryum)  için besin kaynağıdır. İncir, üzüm ve kiraz gibi etli meyvelerin
                                                                   tohumları, bu meyvelerle beslenen hayvanların bağırsaklarında
               • polenlerin tutunduğu ve dişicik borusunun üstünde bulu-
               nan kısım – tepecik (stigma)                        sindirilemediği için dışkıyla çok uzaklara taşınabilir. Kemirgen
                                                                   ve karınca gibi hayvanların yer altına taşıdığı meyve ve tohum-
               • mitoz bölünmelerle embriyo kesesini oluşturan yapı – to-  ların bazıları burada kalır, uygun koşullar oluştuğunda çimlenir.
               hum taslağı
                                                                   Bazı bitkilerin tohumlarında rüzgârda uçmasını sağlayacak ka-
            şeklindedir. Bu nedenle cevap I, II ve IV. öncüllerin yer aldığı   nat veya paraşüt benzeri yapılar bulunur. Bu yapılar sayesinde
            D seçeneğidir.                                         tohumlar rüzgârın etkisiyle çevreye yayılır. Bu nedenle cevap I,
                                                                   II ve III. öncüllerin yer aldığı E seçeneğidir.
                                                   Cevap: D
                                                                                                          Cevap: E


                                                          262
   259   260   261   262   263   264   265   266   267   268   269