Page 262 - Dört Dörtlük AYT Biyoloji
P. 262

Bitkilerde Eşeyli Üreme
        BİYOLOJİ                                                                             ÇÖZÜMLÜ SORULAR


        5.   Çift çenekli bitkilerde tohumun çimlenmesi sırasında,  7.   Olgunlaşmış  bir  tohumdaki  embriyonun  uygun  koşullarda
                                                                   yeni bitkiyi oluşturmak üzere tohum kabuğunu çatlatarak dı-
             I. oksijenli solunum
                                                                   şarı çıkıp gelişmesine çimlenme denir.
             II. nişasta hidrolizi
                                                                   Çimlenme sürecinde tohumda,
            III. CO  özümlemesi
                 2
            IV. mitoz                                               I. Absisik asit (ABA) miktarı azalır.
            olaylarından hangileri gerçekleşmez?                    II. Enzim aktivitesi gittikçe artar.
                                                                   III. Endospermin kuru ağırlığı artar.
            A) Yalnız I       B) Yalnız III     C) II ve III
                                                                   olaylarından hangileri meydana gelir?
                      D) II, III ve IV   E) I, II, III ve IV
            Çözüm:                                                 A) Yalnız I        B) Yalnız III    C) I ve II
                                                                             D) II ve III      E) I, II ve III
            Çiçekli bitkilerde tohumun çimlenmesi sırasında, nişasta hid-
            rolizi  sayesinde  embriyo  besin  ihtiyacını  karşılar,  oksijenli   Çözüm:
            solunum ile ATP üretilir. Mitozla çoğalan emb riyo hücreleri,
                                                                   Uygun olmayan koşullarda tohumun çimlenmesini engelleyen
            farklılaşarak  embriyonik  kök  ve  embriyonik  gövdenin  geliş-  absisik  asit,  koşullar  oluşup  tohum  çimlenmeye  başladığında
            mesini sağlar. CO  özümlemesi fotosentez olayında gerçek-
                          2                                        azalmaya başlar. Uygun koşullarda osmozla su alan tohumun
            leşir. Tohum çimlenirken fotosentez yapmaz. Bu nedenle ce-  hacmi  artar  ve  tohum  kabuğu  çatlar.  Su  alan  tohumda  me-
            vap III. öncülün yer aldığı B seçeneğidir.
                                                                   tabolik  değişiklikler  başlar  dolayısıyla  enzim  aktivitesi  artar.
                                                   Cevap: B        Çimlenmekte olan tohum henüz fotosentez yapamadığı için yal-
                                                                   nızca solunum gerçekleştiğinden endospermin kuru ağırlığında
                                                                   azalma olur. Bu nedenlerle cevap I ve II. öncüllerin yer aldığı C
                                                                   seçeneğidir.
                                                                                                          Cevap: C




        6.   Çiçeğin kısımlarına ait açıklamalar tabloda numaralarla gös-  8.   Bitkilerin üreme ve yayılmasında meyveler önemli bir yere sahip-
            terilmiştir.                                           tir. Çiçekli bitkilerde tohum ve meyvelerin farklı yaşama alanları-
                                                                   na dağılması türlerin devamlılığı açısından önemlidir. Meyvelerin
                                                                   ve tohumların ana bitkiden daha uzak mesafelere yayılması rüz-
               I  döllenmenin gerçekleştiği kısım  tepecik
                                                                   gâr, su, hayvan ve insanlar aracılığıyla gerçekleşir.
                  polenlerin tutunduğu ve dişicik                  Tohumların uzak mesafelere doğal yollarla taşınmasında,
               II                             tohum taslağı
                  borusunun üstünde bulunan kısım
                                                                    I. meyveyle beslenen bazı hayvanların dışkılarıyla tohumla-
                                                                      rı yayması
                  yumurtalığın tepeciğe kadar
              III                             dişicik borusu
                  uzanan boyun kısmı                                II. kemirgen ve karınca gibi hayvanların bazı meyve ve to-
                                                                      humları yer altına taşıması
                  mitoz bölünmelerle embriyo
              IV                              yumurtalık           III. bazı bitki tohumlarında rüzgârda uçmayı sağlayacak ka-
                  kesesini oluşturan yapı
                                                                      nat veya paraşüt benzeri yapıların bulunması
                                                                   durumlarından hangileri etkilidir?
            Buna  göre  numaralandırılmış  açıklamalardan  hangileri
            yanlıştır?                                             A) Yalnız I        B) Yalnız II     C) Yalnız III
            A) Yalnız I       B) Yalnız III     C)  II ve III                D) I ve II        E) I, II ve III
                      D)  I, II ve IV   E)  I, II, III ve IV       Çözüm:
            Çözüm:                                                 Bitkilerde tohumun yayılmasını kolaylaştırmak için çeşitli adap-
                                                                   tasyonlar gelişmiştir. Bitkilerin meyveleri, hayvanların birçoğu
            Doğru eşleştirmeler,
                                                                   için besin kaynağıdır. İncir, üzüm ve kiraz gibi etli meyvelerin
               • döllenmenin gerçekleştiği kısım – yumurtalık (ovaryum)  tohumları, bu meyvelerle beslenen hayvanların bağırsaklarında
                                                                   sindirilemediği için dışkıyla çok uzaklara taşınabilir. Kemirgen
               • polenlerin tutunduğu ve dişicik borusunun üstünde bulu-
               nan kısım – tepecik (stigma)                        ve karınca gibi hayvanların yer altına taşıdığı meyve ve tohum-
                                                                   ların bazıları burada kalır, uygun koşullar oluştuğunda çimlenir.
               • mitoz bölünmelerle embriyo kesesini oluşturan yapı – to-
               hum taslağı                                         Bazı bitkilerin tohumlarında rüzgârda uçmasını sağlayacak ka-
                                                                   nat veya paraşüt benzeri yapılar bulunur. Bu yapılar sayesinde
            şeklindedir. Bu nedenle cevap I, II ve IV. öncüllerin yer aldığı   tohumlar rüzgârın etkisiyle çevreye yayılır. Bu nedenle cevap I,
            D seçeneğidir.                                         II ve III. öncüllerin yer aldığı E seçeneğidir.

                                                   Cevap: D                                               Cevap: E

                                                           262
   257   258   259   260   261   262   263   264   265   266   267