Page 60 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji
P. 60

BİYOLOJİ                                     Sindirim Sistemi                       ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        5.   Yutak; yemek borusu ve soluk borusunun açıldığı ortak alandır.  7.   Besinler mekanik sindirimde yüzey alanı artırılarak kimyasal
                                                                   sindirime hazırlanırken, kimyasal sindirimde hücre zarından
            Yutakla ilgili,
                                                                   geçebilecek hâle getirilir.
             I. Yutkunma sırasında gırtlak kapağı (epiglottis), soluk bo-
                                                                   Buna göre kimyasal sindirimle ilgili,
               rusunu kapatarak besinlerin soluk borusuna girmesini en-
               geller.                                              I. Besinlerin su ve enzimlerle kimyasal bağlarının koparılıp
                                                                      yapı taşlarına ayrılmasıdır.
             II. Besinler yutakta hem mekanik hem de kimyasal sindirime
               uğratılır.                                           II. Sindirim kanalının belirli bölümlerinde gerçekleşir.
            III. Yutkunma  işlemi  istemli  başlayıp  refleks  olarak  devam      III. Sindirim kanalında besinler hücre dışı sindirime uğrar.
               eder.
                                                                   ifadelerinden hangileri doğrudur?
            yargılarından hangileri doğrudur?
                                                                   A)  Yalnız II      B) Yalnız III     C) I ve II
            A) Yalnız I       B) Yalnız II      C) I ve II
                                                                             D) I ve III       E) I, II ve III
                      D) I ve III       E) I, II ve III
                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
                                                                   Büyük moleküllü besin maddelerinin su kullanılarak enzim-
            Ağızdaki besinlerin yutulması sırasında soluk borusuna kaç-  lerle kimyasal bağlarının koparılıp yapı taşlarına ayrılmasına
            masını önlemek için gırtlak kapağı (epiglottis) adı verilen kı-  kimyasal sindirim denir. Kimyasal sindirimin amacı, besinleri
            kırdak bir kapak, soluk borusunu kapatır. Otonom Sindirim   hücre  zarından  geçebilecek  yapı  taşlarına  kadar  parçala-
            Sistemine bağlı olarak gerçekleşen yutma refleksinin yutak-  maktır.  Besinlerin  salgılanan  enzimlerle  hücrenin  dışındaki
            tan geçtikten sonraki hareketi, peristaltik harekettir. Yemek   bir boşlukta yapı taşlarına kadar parçalanmasına hücre dışı
            borusunun ağza yakın olan kısmındaki kaslar çizgili kas, di-  sindirim denir ve besinler sindirim kanalında hücre dışı sindi-
            ğerleri düz kastır. Bu nedenle yutkunma işlemi istemli baş-  rime uğrar. İnsanda sindirim hücre dışı sindirim şeklinde ger-
            layıp refleks olarak devam eder. Bu nedenle cevap I ve III.   çekleşir. Bu nedenle cevap I, II ve III. öncüllerin yer aldığı E
            öncüllerin yer aldığı D seçeneğidir.                   seçeneğidir.
                                                   Cevap: D
                                                                                                          Cevap: E




        6.   Besinlerin görülmesi, kokusunun alınması ve mide mukoza-
            sıyla temas etmesi gibi çeşitli uyaranlarla mide öz suyunun   8.   Sindirim  sisteminde  belirli  bir  bölüme  ait  özellikler  aşağıda
            salgılanması uyarılabilir.                             verilmiştir.

            Buna göre,                                             Buna göre,
             I. Vagus siniri mideyi salgı yapısı için uyarır.         •  Yutak ile mide arasında uzanıp ağız boşluğunu mideye
                                                                      bağlayan kanaldır.
             II. Gastrin hormonu mideyi uyararak mide özsuyu salgılatır.
                                                                      •  Duvarındaki  kaslar  peristaltik  hareketlerle  besinin  ilerle-
            III. Midede besin yokken mide öz suyunun salgılanması uya-  mesini sağlar.
               rılamaz.
                                                                      •  Besinlerin  ilerlemesi  istemli  başlayıp,  refleks  olarak  de-
            ifadelerinden hangileri doğrudur?                         vam eder.
            A) Yalnız I       B) Yalnız II      C) I ve II         verilen özellikler sindirim kanalının hangi bölümüne aittir?
                      D) I ve III       E) I, II ve III            A)  Yutak           B) Mide             C) Yemek borusu
            Çözüm:                                                           D) Ağız           E) İnce bağırsak

            Mideyi uyarıcı olarak vagus siniri etkilidir. Mide ayrıca gastrin adı   Çözüm:
            verilen hormon salgılar. Mide bezlerinden kana salgılanan gast-
            rin hormonu kan dolaşımıyla tekrar mideye ulaşır, mide duvarın-     Yemek borusu, yutak ile mide arasında uzanıp ağız boşluğu-
            daki salgı yapan hücreleri uyararak mide öz suyunu salgılatır.   nu mideye bağlayan kanaldır. Yemek borusunun duvarındaki
            Midede besin olmasa bile besinlerin görülmesi ve kokusunun   kaslar, peristaltik hareketlerle besinlerin ilerlemesini sağlar.
            alınması mide öz suyunun salgılanmasını uyarır. Bu nedenle   Ağza yakın olan kısmındaki kaslar çizgili kas, diğerleri düz
            cevap I ve II. öncüllerin yer aldığı C seçeneğidir.    kastır.  Bu  yüzden  yutkunma  işlemi  istemli  başlayıp  refleks
                                                                   olarak devam eder.
                                                   Cevap: C
                                                                                                          Cevap: C


                                                           58
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65