Page 231 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 231

FİZİK                                           3     TEST

                                        Manyetizma ve Elektromanyetik İndüklenme


        1.   Şekildeki yatay x-y düzleminde özdeş mıknatıslar ile düzgün   3.   Sayfa düzlemine paralel olarak şekildeki gibi yerleştirilen son-
            bir manyetik alan oluşturulduktan sonra sayfa düzleminden   suz uzun 1 ve 2 tellerinin arasında, tellerden sırası ile d  ve
                                                                                                              1
            dışarı yönde akım taşıyan bir X teli ortama yerleştirilip sabit-  d  uzaklıkta bulunan O noktasında, tellerden i  ve i  akımları
                                                                    2                                 1   2
            leniyor.                                               geçirildiğinde  bileşke  manyetik  alan  sıfır  olmaktadır.  Teller
                                 S                                 birbirine  birlikte  yaklaştırıldığında  veya  uzaklaştırıldığında
                                                                   O  noktasında  bileşke  manyetik  alanın  sıfır  olabilmesi  için
                                 N
                                                                   1 nolu telin daha fazla yer değiştirmesi gerekmektedir.
                               +y
                                       2                                    1
                                                                                           d 1
                      X  i             3      +x                                           O
                             1    O
                                       4                                                   d 2
                                                                            2
                                -y
                                 S                                 Buna göre,
                                 N                                  I. Tellerden geçen akımlar aynı yönlüdür.

                                                                    II. i  > i ’dir.
                                                                      1  2
            O  noktasındaki  bileşke  manyetik  alan  sıfır  olduğuna      III. d  > d ’dir.
                                                                       1
                                                                          2
            göre,
                                                                   yargılarından hangileri doğrudur?
             I. 2 ve 4 noktalarındaki manyetik alanlar eşittir.
                                                                   A) Yalnız I        B) I ve II          C) I ve III
             II. 3 noktasında manyetik alan -y yönündedir.
                                                                             D) II ve III                     E) I, II ve III
            III. 1 ve 3 noktalarındaki bileşke manyetik alan büyüklükleri
               eşit olabilir.
            yargılarından hangileri doğrudur?
                                                               4.   Bir öğrenci bulunduğu bölgede yaşanan depremin büyüklü-
            A) Yalnız I        B) Yalnız II        C) I ve II      ğünü ölçmek için şekildeki düzeneği hazırlıyor. Bobine sar-
                      D) II ve III         E) I, II ve III         dığı iletken tele R direnci ve ampermetre bağlayıp, bu bobini
                                                                   yay sabiti k olan özdeş yaylar ile yere sabitliyor.

                                                                   Düşey atımlı deprem dalgaları bobinin yere sabitlenmiş mık-
        2.   Bir öğrenci elektrik devresinden geçen akım şiddetini ölçmek
                                                                   natıs  etrafında  yukarı  aşağı  hareket  etmesini  sağlayarak,
            için bir düzenek tasarlıyor. Bu düzenekte demir çubuk ve yay
                                                                   iletken telde indüksiyon akımı oluşmasını sağlıyor. Öğrenci
            esnemeyen yalıtkan ipler yardımı ile tavana asıyor. Kurduğu
                                                                   oluşan indüksiyon akımının büyüklüğü ile deprem büyüklüğü-
            elektrik devresine bobin bağlayıp, bobini demir çubuğun hi-
                                                                   nün orantılı olacağını düşünüyor.
            zasına  yerleştiriyor.  Reostayı  ok  yönünde  hareket  ettirince
            kadranın gösterge paneli üzerinde hareket ettiğini gözlüyor.                      düşey

                                  yay  k   kadran                             R
                                                                                                     N
                                 demir   gösterge                               A
                                 çubuk   paneli

                          ok                                                                 S
                      Reosta           bobin                                           k            k
                                                                                             N
                                                                                             yer

            Demir çubuk bobin içerisinde serbestçe hareket edebil-     Buna göre depremin büyüklüğünün daha hassas olarak
            diğine göre,                                           ölçülebilmesi için,

             I. Bobinin sarım sayısı azaltılırsa daha hassas ölçüm yapıla-     I. k yay sabiti
               bilir.
                                                                    II. N bobinin sarım sayısı
             II. Üretecin kutupları yer değiştirilirse demir çubuk bobin ta-
               rafından itilir.                                    III. Mıknatısların kutup şiddeti
            III. Hassas ölçüm yapılabilmesi için yay sabiti azaltılmalıdır.     IV. R direnci
                                                                   niceliklerinden hangileri artırılmalıdır?
            yargılarından hangileri doğrudur?
            A) Yalnız I        B) Yalnız III       C) I ve II      A) Yalnız I        B) Yalnız II        C) I ve III
                      D) I ve III          E) II ve III                      D) II ve III         E) I, II ve III


 228                                                       229
   226   227   228   229   230   231   232   233   234   235   236