Page 236 - Dört Dörtlük AYT Fizik

FİZİK
FİZİK Alternatif Akım ve Transformatörler ÇÖZÜMLÜ SORULAR
Alternatif Akım ve Transformatörler

3. Alternatif akım ile ilgili verilen, 5. Verimi %80 olan bir transformatörde giriş gücü 300 Watt tır.
I. Gerilimi yükseltip düşürmek doğru akıma göre daha ko- Transformatörün çıkışından 1 A akım alındığına göre
laydır.
transformatörün çıkış gerilimi kaç volttur?
II. Pil ve aküler tarafından üretilir.
A) 120 B) 200 C) 240 D) 300 E) 320
III. Elektroliz işlemi için kullanılabilir.
IV. Akımın yönü ve şiddeti zamanla değişir.
Çözüm:
V. Cep telefonlarını doğrudan çalıştırabilir. I V ⋅
Transformatörün verimi = S S
ifadelerinden kaç tanesi doğrudur? IV⋅
⋅
80 1V P P
= S
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 100 300
V = 240 volt
s
Çözüm: Cevap: C
I. Gerilimi yükseltip düşürmek doğru akıma göre daha kolay-
dır. (Doğru)

II. Pil ve aküler tarafından üretilir. (Yanlış)

III. Elektroliz işlemi için kullanılabilir. (Yanlış)
IV. Akımın yönü ve şiddeti zamanla değişir. (Doğru)

V. Cep telefonlarını doğrudan çalıştırabilir. (Yanlış)
Cevap: B

4. Santrallerde üretilen alternatif akım, kullanım yerlerine iletim
hatlarıyla taşınırken bu hatlarda akımın ısı etkisi nedeni ile 6. Direnç, bobin, sığaç, özdeş ampermetreler ve özdeş AC
oluşan enerji kaybının azaltılması hedeflenir. Yani direnci R kaynakları kullanılarak oluşturulan üç farklı alternatif
olan bir telde enerji kaybı E = i · R · t bağıntısı ile hesaplanır. akım devresinde,
2
Bu durumda alternatif akımı uzak bir mesafeye taşımak doğ-
ru akıma göre çok daha verimli ve maliyeti düşüktür. I. Bobinin içine demir çubuk yerleştirmek,
II. Sığacın levhaları arasına yalıtkan madde yerleştirmek,
Buna göre,
III. Ohmik direnci azaltmak,
I. Akımın yükseltilip gerilimin düşürülmesi,
IV. Gerilim kaynaklarının frekansını arttırmak,
II. Daha ince iletim telleri ile verimli enerji aktarımı sağlaması,
işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa ampermetre-
III. Farklı akım ve gerilim değerlerinin elde edilmesine olanak lerde okunan değer kesinlikle artar?
vermesi,
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
ifadelerinden hangileri alternatif akımın iletimde daha ve-
rimli ve düşük maliyetli olmasını sağlayan durumlardandır? D) II ve IV E) I, II ve IV
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
Çözüm:
D) II ve III E) I, II ve III
Bobinin içine demir çubuk yerleştirilirse bobinin özindüksiyon
sabiti artar. Özindüksiyon sabitiyle doğru orantılı olduğundan
Çözüm:
indüktif reaktans da artar ve devre akımı azalır. I. yargı yan-
Akımın yükseltilip gerilimin düşürülmesi ile ısıya dönüşen lıştır.
enerji artar. Bu yüzden alternatif akımın daha verimli taşına-
bilmesi için gerilim artırılıp akım düşürülür. I. yargı yanlıştır. Sığacın levhaları arasına yalıtkan madde yerleştirilirse kapasitif
reaktans azalacağından devre akımı artar. II. yargı doğrudur.
Akım düşürüldüğünde ısıya dönüşen enerji azalacağı için
iletim telleri daha ince yapılabilir. Bu da maliyeti düşüren bir Ohmik direnci azaltılırsa devre akımı artar. III. yargı doğrudur.
durumdur. II. yargı doğrudur.
Gerilim kaynağının frekansını arttırmak bobin bağlı devrede
Alternatif akımda akım ve gerilim değerleri istenildiği gibi indüktif reaktansı artıracağından devre akımını azaltır ancak
değiştirilebildiğinden elektrik enerjisi iletiminde verimlidir. III. sığaç bağlı devrede kapasitif reaktansı azaltacağından devre
yargı doğrudur. akımı artar. Bu yüzden verilen ifade kesin değildir. IV. yargı
yanlıştır.
Cevap: D

234