Page 287 - Dört Dörtlük AYT Fizik

FİZİK

Basit Harmonik Hareket
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Basit Harmonik Hareket FİZİK

18. Yeterince uzun bir yay üç eşit parçaya bölünüp 19. Sürtünmelerin önemsiz olduğu ortamda ipin ucuna bağ-
Şekil I ve Şekil II’deki kütle – yay sistemleri oluşturularak lanan cisme, xy düzleminde bulunan tahta levhanın O
basit harmonik hareket yapmaları sağlanıyor. Şekil I’deki noktasına asılarak T periyoduyla basit harmonik hareket
kütle – yay sisteminin periyodu T , Şekil II’deki kütle – yay yaptırılıyor. K noktasından her yöne dönebilen menteşe
1
sisteminin periyodu T ’dir. ile tutturulan levha, x ekseni etrafında b yönünde α açısı
2
kadar döndürüldükten sonra cisim basit harmonik hareket
yaptırıldığında periyodu T , a yönünde β açısı kadar dön-
1
dürüldükten sonra basit harmonik hareket yaptırıldığında
periyodu T oluyor.
2
l l
l y
O
m a
2m x
Şekil I Şekil II b
Düşey
x
K
T z
Buna göre 1 oranı kaçtır? (Sürtünmeler ihmal edilecek-
T
tir.) 2
1 2 Buna göre T , T ve T arasındaki ilişki nasıl olur? (α < β < 90°)
A) 2 B) 1 C) 2 D) E) 1 2
2 2
Çözüm: A) T > T > T
1
2
Başlangıçta yayın yay sabiti k olsun. Yay üç eşit parçaya B) T > T = T
1
2
bölünürse her bir yayın yay sabiti 3k olur. C) T > T > T
2 1
m kütleli cismin periyodu: T 2 = ⋅ π m D) T > T = T
1 1 2
3k
E) T = T > T
2m 2 1
2m kütleli cismin periyodu: T 2 = ⋅ π
1
k
Eş
2m kütleli cismin bağlı olduğu yaylar paralel bağlıdır.
Çözüm:
Sistemin eşdeğer yay sabiti k = 3k + 3k = 6k olur.
Eş
m T 2 = π L
2 π⋅
⋅
T 3k m 6k g
1 = = = 1
⋅
T 2m 3k 2m İlk durumda
2 2 π ⋅ T: Periyot
6k
L: İpin uzunluğu
Cevap: B g: Yerçekimi ivmesi
T = mg·sinα olduğu için
O ip
çekim ivmesinin g·sinα ol-
duğu ortam gibi davranır.
İkinci durumda
Düşey α T 2 = π L
1 g sinα ⋅

L
Üçüncü durumda T 2 = π
2
g
β

Sorunun cevabı T > T = T olur.
1 2
Cevap: D

285