Page 31 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 31

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                               Bağıl Hareket                                         FİZİK



        9.   Aynı kulvarda koşmakta olan K ve L koşucularının yere göre   10.  Akıntı hızının sabit ve doğuya doğru 3 m/s olduğu denizde
            hızları sırasıyla doğu yönünde 3 m/s ve v¶  olduğu anda K   şekildeki  yönlerde  hareket  eden  K  ve  L  gemilerinin  denize
                                             L
            koşucusu L koşucusunu kuzey yönünde 4 m/s hızla koşuyor   göre  hızları  sırasıyla  doğuya  doğru  2  m/s,  kuzeye  doğru
            görmektedir. L koşucusu bitiş çizgisine geldiğinde K koşucu-  6 m/s’dir. L gemisinin güvertesindeki bir yolcu, K gemisindeki
            su yere göre güney yönünde koşmaya devam etmektedir.   güvertede oturan bir yolcuyu görmek için gemiye göre sabit
                                                                   hızla güneye doğru 2 m/s’lik hızla koşmaktadır.
                        Kuzey

                                                                                           = 6 m/s
                                                                                          L             Kuzey
                                                                                                   Batı       Doğu
                                                                                      L
                                K         L                         K                                   Güney
             Batı                                   Doğu                     = 2 m/s
                           Bitiş                                            K              akıntı  = 3 m/s

                        Güney
                                                                   Buna göre K’de oturan yolcu L’deki yolcuyu kaç m/s’lik
                                                                   hızla koşuyor görür? (cos 37  = 0,8; sin 37  = 0,6)
                                                                                          o
                                                                                                     o
            Koşucular yarış boyunca aynı hız büyüklüğüyle ve aynı
            kulvarda koştuğuna göre L koşucusu bitiş çizgisine ulaş-  A) 4   B) 5       C) 2§2    D) §5          E) 2§5
            tığında K’yi kaç m/s hız büyüklüğü ile koşuyor görür?
            A) 4      B) 5      C) æ17     D) æ34    E) 6          Çözüm:
                                                                   K gemisindeki yolcunun yere göre hızı;
                                                                                = 2 m/s
                                                                             gemi
                                                                                      = 3 m/s
                                                                                   dalga
            Çözüm:
            Bağıl hızı veren ifade   v¶   =  v¶   - v¶  ’dir.      Topladığımızda doğuya doğru 5 m/s olur.
                              bağıl  gözlenen  gözlemci
                                                                   L gemisindeki yolcunun yere göre hızı;
            İlk durumda gözlenen L gözlemci K’dir.
                      -  gözlemci  = 3 m/s                           gemi  = 6 m/s

                 = 4m/s                                                   5 m/s
              bağıl                                                  37 o
                          gözlenen  = 5 m/s
                                                                                    = 3 m/s
                                                                                 dalga
            Buradaki vektörel işlemden L’nin hız büyüklüğü 5 m/s olarak
            bulunur.                                                    = 2 m/s
                                                                     yolcu
            Son durumda gözlemci L, gözlenen K’dir.
                       -     = 5 m/s                               Vektörel işlem yapıldığında 5 m/s olur.
                        gözlemci
                                                                   v¶   =  v¶   - v¶   eşitliğinden;
                                                                    bağıl  gözlenen  gözlemci
                   = 3m/s
              gözlenen           =    m/s                          K’deki yolcu gözlemci, L’deki yolcu gözlenendir.
                              bağıl
                                                                                  y
                                                   Cevap: D
                                                                                      v = 5 m/s
                                                                                       L
                                                                                 37 o
                                                                                                x
                                                                      -v = 5 m/s
                                                                        K



                                                                   Vektörel işlem yapıldığında bileşke vektörün büyüklüğü 2§5  m/s
                                                                   olarak bulunur.
                                                                   Not: Soruyu akıntı hızını dikkate almadan çözünüz, sonucun aynı
                                                                   çıktığını göreceksiniz.
                                                                                                          Cevap: E




 28                                                        29
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36