Page 47 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 47

FİZİK
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                         Newton’ın Hareket Yasaları                                  FİZİK
                                                Newton’ın Hareket Yasaları


        14.  Bir cismin etkisi altında kaldığı kuvvetlerin bütününün göste-  16.  3 kg kütleli X cismi, 2 kg kütleli Y cismi, makara ve esne-
            rildiği şekle kuvvet diyagramı denir.                  meyen  ipler  yardımıyla  kurulan  şekildeki  sistemde  makara
                                                                   ağırlığı  ihmal  edilmiştir.  X  cismi  ile  yatay  zemin  arasındaki
            Buna göre aşağıda verilen kuvvetlerden hangisi eylem-                  1
            siz referans sistemindeki gözlemcinin çizdiği kuvvet di-  sürtünme katsayısı   6  ’dır.
            yagramında gösterilmez?
                                                                                       X
                                                                                               İp
            A) İp gerilmesi                                                10 m/s
                                                                                      3 kg
            B) Sürtünme kuvveti
                                                                         Yatay
            C) Kaldırma kuvveti
                                                                                    k =
            D) Ağırlık
                                                                                                     2 kg Y
            E) Eylemsizlik  kuvveti


            Çözüm:
                                                                   X cisminin t = 0 anındaki hızı ok yönünde 10 m/s olduğu-
            Eylemsiz referans sisteminde bulunan bir gözlemci için çizi-  na göre Y cisminin sürati kaç saniye sonra 15 m/s olur?
            len  kuvvet  diyagramında  cisme  etki  eden  gerçek  kuvvetler   (g = 10 m/s ; İp yeterince uzun ve sürtünme katsayısı sabittir.)
                                                                            2
            gösterilir.  Eylemsizlik  kuvveti  gerçek  kuvvet  olmadığından
            diyagramda gösterilmez.                                A) 1      B) 5       C) 6      D) 7     E) 8
                                                   Cevap: E
                                                                   Çözüm:
                                                                                  X
        15.  Eğim açısı 45° olan sürtünmeli eğik düzlemde aynı cisim üç   10 m/s
            ayrı biçimde dengelenmiştir. Eğik düzleme paralel dengeleyi-   I     3 kg      II
            ci kuvvetler sırasıyla F  = F, F  ve F  = 3F büyüklüğünde olup
                             1    2    3                               5 N
            Şekil I ve Şekil III’de sürtünme kuvvetleri aynı değerde, Şekil    k =       5 N
            II’de ise sıfırdır.
                                                                                                     2 kg Y
                                                                                                       20 N
             F 1  =F            2          F 3  =3F
                   45°             45°           45°               k · m  · g = F
                                                                       X     s
              Şekil I               Şekil II                 Şekil III  1
                                                                      · 3 · 10 = F →  F  = 5N  bulunur. Bu değer cisim yavaş-
                                                                    6         s     s
            Verilen  bilgilere  göre  eğik  düzlem  ile  cisim  arasındaki   layıp durana kadar II yönünde, durup cisim ters yöne hızla-
            sürtünme katsayısı kaçtır?                             nırken I yönünde olacaktır. Bu durumda sistemin yavaşlama
                                                                   ivmesi;

               3         2         1          2       1             F   = m  · a
            A)        B)        C)         D)       E)              Net   Top
               4         3         2          5       3
                                                                                                   2
                                                                    20 + 5 = 5 · a →  25 = 5 · a →  a = 5 m/s  ve bulunur.

            Çözüm:                                                  v Son  = v  - a · t ifadesine göre;
                                                                         o
            Cismin ağırlığına G diyelim.                             0 = 10 - 5 · t →  t = 2 s olur ve cisim 2 saniyede durur.

               Şekil I’de: F + F  = G · Sin45°  ……………(I)
                          s                                        Bu andan sonra sisteme etki eden net kuvvet:
               Şekil II’de: F  = G · Sin45° ……………..…(II)
                        2
                                                                   F   = m    · a
               Şekil III’de: G · Sin45° + F  = 3F  ……...(III)       Net   Toplam  Sistem
                                  s                                                                     15
                                                                     20 - 5 = 5 · a  →  15 = 5 · a  →  a  =    = 3 m/s
                                                                                                                2
            (I). ve (III). Denklemlerde G · Sin45° yerine F  yazılıp taraf   Sistem       Sistem    Sistem
                                               2                                                        5
            tarafa toplanırsa;                                     bulunur.
                                                                   v   = v  + a · t ifadesine göre;
            F = F  - F        3F = F  + F                           Son  o
                2  s               2  s
                                                                   15 = 0 + 3 · t →  t = 5 s olur. Y cisminin 15m/s hıza ulaşması 5
            F  = 2F ve F  = F olarak bulunur.
             2        s
                                                                   saniye sürer. t = 0 anından itibaren Y cisminin hareket süresi:
            F  = F = k · G · cos 45°       (cos 45° = sin 45°)
             s                                                     t     = 2 + 5 = 7 s olur.
                                                     1              Toplam
            F  = F ve F  = k · 2F   olduğundan  F = k · 2F          k =    olur.
             s      s                               2                                                     Cevap: D
                                                   Cevap: C
 44                                                        45
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52