Page 48 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 48

FİZİK
        FİZİK                                   Newton’ın Hareket Yasaları                  ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                                  Newton’ın Hareket Yasaları


        17.  X,  Y  ve  Z  cisimlerinden  oluşturulmuş  şekildeki  sistemde   18.  Dik üçgen biçiminde bükülmüş bir tel çerçeve, M noktasından
                                                                   şekildeki gibi  KM doğrultusu yatay zemine dik olacak biçim-
            sürtünme  sadece  cisimler  arasında  olup  sabit  büyüklükteki
                                                                   de  yere  sabitlenmiştir.  Çerçevenin  K  kenarından  geçirilen
                                 1
            sürtünme katsayısı değeri   ’tür. Cisimler yatay doğrultuda    sürtünmesiz bir halka serbest bırakıldığında L’ye gelme sü-
                                 3                                 resi t , L’den serbest bırakılınca M’ye gelme süresi t , K’den
            a = |g¶| ivmesi ile hareket ederken Y cismi düşmeden ancak   1                                 2
                                                                   serbest bırakılınca M’ye gelme süresi t  oluyor.
            dengede kalabilmektedir.                                                            3
                                                                                         K
                                                                                    Halka


                              Y
                    X                   Z                                      L


                                                    Yatay                                         Yatay
                                                                                        M
                                                                   Buna göre t , t , t  süreleri arasındaki ilişki nedir?
            Y  cisminin  kütlesi  m ,  Z  cisminin  kütlesi  m   olduğuna    1  2  3
                             Y                   Z
                 m                                                 A) t  > t  > t     B) t  > t  > t                 C) t  > t  > t
            göre   Y   oranı kaçtır? (g¶ = Yer çekimi ivmesi)         3  1  2            1  2  3          1  3  2
                 m                                                           D) t  = t  = t                   E) t  = t  > t 3
                                                                                                     2
                                                                                                  1
                                                                                   2
                                                                                      3
                                                                                1
               1  Z      1
            A)        B)        C)         D) 2     E) 3
               3         2
            Çözüm:                                                 Çözüm:

                     S1                 S2                         Bir  bileşke  hareketin  süresi  daima  bileşenlerinin  süresi  ile
                                                                   aynı olur. a¶ + b¶ = c¶ olduğundan t  = t  = t  olur.
                                                                                            1  2  3
                         XY   Y         YZ                                         Halka  K
                    X                   Z
                            m Y

                                                    Yatay                      L

            Y cisminin  kaymadan düşey de dengede kalma koşulu                                    Yatay
                                                                                        M
            F¶  + F¶  = m · g¶’dir. F  = k · F  ve F  = k · F  ayrıca
             S1   S2  Y       S1     XY   S2     YZ
                                                                   İspatı:
            F   = (m  + m ) · a           F   = m · a
             Net   Y   Z         Net  Z                                        K
                                                                         Halka               KLM üçgeninin 37° - 53°
            F  = g · (m  + m )            F  = g · m    ‘dir.
             XY      Y   Z       YZ     Z                                                    ve 90°lik açılardan oluşan
                                                                            37 o
            k · F  + k · F  = m · g                                  a = 4x                  3-4-5 üçgeni olarak ala-
                XY     YZ  Y                                                                 lım.
                                                                                c = 5x
            k · g · (m  + m ) + k · g · m  = m · g
                   Y   Z         Z  Y
                1             1            1                         L
            k =    yerine yazılırsa;   · (m  + m  ) +   ·  m  = m           53 o
               3              3     Y  Z   3     Z  Y
                                                                      b = 3x
            m  = m  bulunur.
              Y   Z                                                                     Yatay
                                                                              M
                                                   Cevap: C
                                                                   Halkanın K-L yolundaki ivmesi:
                                                                              K
                                                                                      F  = m · a → m · g · Sin 53° = m · a
                                                                                       net                      1
                                                                                                        2
                                                                             37 o     (Sin 53° = 0,8; g = 10 m/s )
                                                                                      a  = 8 m/s  bulunur.
                                                                                              2
                                                                                       1
                                                                     L  53 o          x =   1   · a · t  ifadesine göre;
                                                                                               2
                                                                                  Yatay   2
                                                                        1             1
                                                                   4x =    · a  · t  → 4x =    · 8 · t 1 2
                                                                               2
                                                                              1
                                                                           1
                                                                        2             2
                                                                    2
                                                                   t  = x
                                                                    1
                                                           46
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53