Page 211 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 211

KİMYA                                              4     TEST


                                     Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler


        1.   Bir kimyasal tepkime sonucunda ürün oluşumuna neden olan   3.   Bir tepkimenin hızı tepkime süresince değişen tüm özellikler-
            çarpışmalara etkili veya etkin çarpışma denir.        den faydalanılarak takip edilebilir.

            Kimyasal türler arasındaki çarpışmanın etkin çarpışma olabil-     Örneğin tepkimenin hız takibi için tepkime süresince renk, ilet-
            mesi için taneciklerin uygun geometride ve yeterli kinetik enerji   kenlik, koku, hacim, çökelme ve basınç gibi bazı değişimlerden
            ile çarpışmaları gerekir.                             yararlanılır.
            Standart şartlarda kapalı bir kapta H  ve Cl  molekülleri arasın-
                                       2    2                     Buna göre
            daki tepkime aşağıda gösterilmektedir.
                                                                  I. Ba (suda) CO (suda)  →  BaCO (k)
                                                                                 2
                                                                                  −
                                                                       +
                                                                      2
                                                                             +
                                                                                               3
                                                                                 3

                                                                  II. CuO(k)       †   Cu(k)    +   �O (g)          (V, T sabit)
                                                                                           2
                                                                          kahverengi           sarı           renksiz
                                                                  III. N (g)     +    3H (g)   †  2NH (g)                (P, T sabit)
                                                                                          3
                                                                                2
                                                                      2
            H (g) + Cl (g) † H Cl * † 2HCl(g) + ısı
             2      2      2  2
                                                                           kokusuz      kokusuz      keskin kokulu
            Verilen tepkimeye göre
                                                                        +
                                                                       2
                                                                                        +
                                                                                  −
                                                                  IV.  Ba (suda) 2OH (suda) CO (g)  →   + BaCO (k) H O(s)
                                                                             +
             I. H   ve  Cl   molekülleri  yeterli  enerji  ile  uygun  geometride          2         3    2
                2    2
               çarpışmıştır.
                                                                  yukarıda  verilen  tepkimelerden  hangilerinde  hız  takibi
             II. Tepkimenin  aktifleşme  enerjisi,  aktifleşmiş  kompleksin   birden fazla yöntemden yararlanılarak yapılabilir?
               potansiyel enerjisine eşittir.
            III. Tepkime  sırasında  en  yüksek  potansiyel  enerjiye  sahip      A) I ve IV                              B) II ve III
               kimyasal tür H Cl ’dir.
                         2  2                                     C) I, II ve III                                  D) II, III ve IV
            yargılarından hangileri doğrudur?
                                                                                                E) I, II, III ve IV
            A) Yalnız I         B) Yalnız II                           C) I ve II
                               D) II ve III             E) I, II ve III



        2.   Bir kimyasal tepkimenin entalpi değişimi

            ¢H Tepkime  = ΣH ürünler  – ΣH girenler  = E  – E  bağıntıları ile bulunabilir.
                                    ai
                                        ag



                                                              4.   Tepkime hızı, tepkimeye giren maddelerin veya oluşan ürünle-
                                                                  rin miktarlarının zamanla değişimidir.
                                                                  Tepkimedeki maddelerin fiziksel hallerine göre madde miktarı
                                                                  mol, hacim, atm cinsinden; zaman aralığı da saniye, dakika,
            Yukarıda gaz fazında gerçekleşen                      gün cinsinden alınabilir.
            X (g) + 2Y (g) † 2XY (g)
                    2
                             2
             2
            tepkimesine  ait  potansiyel  enerji-tepkime  koordinatı  grafiği
            verilmiştir.
                                                                  5 litrelik sabit hacimli bir kapta normal şartlar altında gerçekleşen
            Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
                                                                  C H (g) + 3O (g) † 2CO (g) + 2H O(g)
                                                                                            2
                                                                            2
                                                                     4
                                                                   2
                                                                                     2
            A)  Tepkimenin entalpi değişimi -80 kJ’dür.
                                                                  tepkimesine göre 1 dakika 20 saniyede 112 gram C H gazı
            B)  İleri tepkimenin aktifleşme enerjisi, aktifleşmiş kompleksin                               2  4
                                                                  yanmaktadır.
               potansiyel enerjisine eşittir.
                                                                  Tepkime sırasında sıcaklık ve hacim sabit olduğuna göre
            C)  Tepkimeye  girenlerin  sahip  olduğu  potansiyel  enerji,
                                                                  CO  gazının oluşum hızı kaç M/s’dir?
               ürünlerin sahip olduğu potansiyel enerjiden küçüktür.  2
                                                                  (Mol kütlesi, g/mol, C H : 28)
            D)  XY (g)‘nin molar oluşum entalpisi -40 kJ’dür.                     2  4
                 2
                                                                                            -2
                                                                         -3
                                                                                                     -2
                                                                                   -3
            E)  Ürünlerin potansiyel enerji toplamı -80 kJ’dür.     A) 2,5·10        B) 2·10       C) 2·10       D) 8·10       E) 16·10 -2
                                                           209
   206   207   208   209   210   211   212   213   214   215   216