Page 319 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 319

KİMYA
                                       Anorganik ve Organik Bileşikler - Basit Formül -                 ÇÖZÜMLÜ
                                              Molekül Formülü - Doğada Karbon                           SORULAR



        1.   Karbon  organik  bileşiklerin  yapısında  bulunan  temel   4.   Basit  formülü  CH ,  mol  kütlesi  56  gram  olan  organik
                                                                                  2
            elementtir. Ancak  karbon atomu içeren her bileşik organik   bir bileşiğin molekül formülü aşağıdaki seçeneklerden
            olmayabilir.
                                                                   hangisinde doğru olarak verilmiştir?
            Aşağıda bazı bileşikler verilmiştir.                   (Mol kütleleri, g/mol, H: 1 , C: 12)

             I. KCN                                                A) C H O      B) C H       C) C H      D) C H      E) C H
                                                                       3  6      4  8    4  10    5  10    5  12
            II. C H OH
                2  5
            III. CaCO
                   3
                                                                   Çözüm:
            IV. CH
                 4
                                                                   (CH )  = 56        12n + 2n = 56              n = 4
                                                                      2 n
            Bu bileşiklerden hangileri organiktir?
                                                                       (CH ) ¡ Bileşiğin molekül formülü  C H   olur.
            A) I ve II         B) I ve III        C) II ve III        2 4                      4  8
                      D) II ve IV         E) I, II ve IV                                                  Cevap: B
            Çözüm:
            Organik  bileşiklerde  temel  element  karbon  elementidir.
            Karbonun  yanı  sıra  oksijen,  hidrojen,  kükürt,  azot  gibi
            elementler  de  içerebilirler.  Ancak  karbonatlar,  karbürler,   5.   Karbonun allotroplarıyla ilgili
            siyanürler  (örneğin  CaC , CaCO , KCN), CO, CO   gibi      I. Tüm allotropları doğaldır.
                                       3
                                                     2
                                2
            bileşikler  karbon  içermesine  rağmen  organik  değildir.      II. Saf elmas en sert doğal maddedir.
            C H OH ve CH organik bileşiklerdir.
               5
             2
                        4
                                                                   III. Grafit iletken özelliğe sahiptir.
                                                            Cevap : D
                                                                   yargılarından hangileri doğrudur?
                                                                   A) Yalnız I                      B) Yalnız II                    C) Yalnız III
        2.   Karbon  ve  hidrojen  atomlarından  oluşan  bir  bileşiğin                      D) II ve III                     E) I, II ve III
            kütlece % 80’i karbon olduğuna göre bu bileşiğin basit
            formülü nedir? (Mol kütleleri, g/mol, C: 12,  H: 1)
                                                                   Çözüm:
            A) CH     B) C H    C) C H     D) CH      E) CH
                 3       2  3       2  5       2                   Karbonun allotroplarından elmas ve grafit doğal, fulleren ve
                                                                   grafen yapay allotroptur. Saf elmas en sert doğal maddedir.
            Çözüm:                                                 Grafit iletken özelliğe sahiptir.
            Bileşiğin  %  80’i  karbon  ise  %  20’si  hidrojendir.  Verilen
            kütleler  atomların  mol  kütlelerine  bölünerek  mol  sayısına                                      Cevap: D
            dönüştürülür. Elde edilen mol sayıları en küçük tam sayılara
            dönüştürülür. Bileşiğin basit formülü yazılır.

            n=m/M                  C  H                 C H             sadeleşirse,
                 A        80/ 12  20/ 1  80  240
            basit formül CH olur.
                        3
                                                       Cevap : A  6.   Karbon elementinin oluşturduğu bileşiklerin fazla olması
                                                                   karbon atomunun
                                                                    I. 4 bağ yapabilmesi
                                                                    II. Tekli (-), ikili (=) ve üçlü (≡) bağlar yapabilmesi
        3.   0,1 mol C H  bileşiğinin yanması sonucu 0,3 mol CO  ve 0,4
                   x  y                             2              III. Düz zincirli, halkalı ve dallanmış yapılar oluşturabilmesi
            mol H O oluşmuştur.
                2
                                                                   özelliklerinden hangileri ile ilgilidir?
            Buna göre C H  bileşiğinin molekül formülü aşağıdaki-
                       x  y                                        A)Yalnız I                           B)Yalnız II                   C)Yalnız III
            lerden hangisidir?
                                                                                     D) II ve III                           E) I, II ve III
            A) CH            B) C H         C) C H         D) C H          E) C H
                 4        2  4      2  6     3  6      3  8
            Çözüm:
                                                                   Çözüm:
            0,1 mol yandığında   0,3 mol CO        0,4 mol H O oluşuyorsa
                                    2          2
                                                                   Karbon  elementinin  oluşturduğu  bileşiklerin  sayısının  fazla
             1 mol yandığında    X = 3 mol CO        X = 4 mol H O oluşur.  olması,  karbon  atomunun  4  bağ  yapabilmesi;  tekli,  ikili  ve
                            1         2   2       2
                                                n =3                       n =8  üçlü bağlar yapabilmesi ve karbonun düz zincirli, halkalı ve
                              C             H
                                                                   dallanmış yapılar oluşturabilmesi ile ilgilidir.
            bileşiğin molekül formülü C H   olur.
                                3  8
                                                   Cevap: E                                                    Cevap: E
 316                                                       317
   314   315   316   317   318   319   320   321   322   323   324