Page 99 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 99

ÇÖZÜMLÜ SORULAR             Çözücü ve Çözünen Etkileşimleri - Derişim Birimleri                    KİMYA



            II. yol   1 kg  havada  20 mg SO  gazı varsa       23.  Maddelerin birbiri içinde çözünmesi “benzer benzeri
                                            2
                  150 kg havada                 X                  çözer”  ilkesi  ile  açıklanır.  Ancak  apolar  He   soygazı  ile
                                                                                                      (g)
                                                                   polar SO 2(g)  molekülünün birbiri içinde çözünmesi gibi bazı
                                3
                      20 mg.150.10 g
                    x =            =  3 g SO  gazı vardır.         istisnalar vardır.
                            6
                        1.10 mg          2
                                                                   CO  – H O        CCl  – H O        O  – H O
                                                  Cevap: B            2   2        4   2      2   2
                                                                   Yukarıda  verilen  kimyasal  tür  çiftleri  arasındaki  etkile-
                                                                   şimler için
                                                                    I. CO  gazı asidik oksit olduğu için apolar olmasına rağmen
                                                                        2
        22.  Maddelerin  birbirleri  içinde  homojen  olarak  dağılmasına
                                                                      polar olan H O’da çözünür.
            "çözünme",  oluşan  homojen  karışıma  "çözelti"  denir.           2
            Çözeltiyi  oluşturan  çözücü  ve  çözünen  bileşenlerin      II. Organik bir bileşik olan CCl  molekülü H O’da çok çözü-
                                                                                           4
                                                                                                     2
            taneciklerini  bir  arada  tutan  çekim  kuvvetleri  çözünme   nür.
            olayında temel rol oynar.
                                                                   III. O   gazı  apolar  molekül  olmasına  rağmen  az  da  olsa
                                                                       2
                                                                      H O’da çözünür.
            Tanecikler  arası  etkileşim  kuvveti  birbirine  yakın  olan   2
            maddeler  birbiri  içinde  çok  çözünür.  Çözünme  de  temel      yargılarından hangileri doğrudur? ( H,  C,  O,  Cl)
                                                                                                        17
                                                                                                1
                                                                                                   6
                                                                                                     8
            ilke “benzer benzeri çözer” şeklinde ifade edilir.
                                                                   A) Yalnız I        B) I ve II          C) I ve III
            Buna göre çözünme olayı ile ilgili olarak verilen,
                                                                             D) II ve III         E) I, II ve III
             I. Polar  ve  iyonik  maddeler  polar  çözücülerde,  apolar
               maddeler apolar çözücülerde iyi çözünürler.
                                                                   Çözüm:
            II. H S bileşiği NH  bileşiğinde iyi çözünürken CH  bileşi-
                2          3                        4
               ğinde çözünmez. (maddeler sıvı haldedir)            I.  H O :O  polar      CO  : O C O apolar
                                                                                             2
                                                                       2
                                                                           HH
            III. MgSO   bileşiği  suda  çözündüğünde  tanecikler  arası
                    4
               güçlü etkileşim kuvvetleri oluşur.                  CO  : apolar     H O: polar
                                                                                 2
                                                                      2
            yargılarından hangileri doğrudur? ( H,  C,  N,  S)     Maddelerin birbiri içinde çözünmesi için taneciklerin etkile-
                                         1  6  7  16                                Cl
                                                                   şim türleri birbirine benzemelidir. Ancak CO  molekülü oksi-
            A) Yalnız I        B) I ve II          C) I ve III                   Cl C  Cl            2
                                                                   jence zengin bir ametal oksittir ve asidik özellik gösterir.
                      D) II ve III         E) I, II ve III                          Cl
                                                                               CO  : O C O apolar
                                                                    polar

                                                           H O :O  Asidik özellik gösteren ametal oksitler suda kimyasal ola-
                                                             2                    2
                                                                HH rak çözünür.
            Çözüm:
                                                                   CO (g) + H O(s) † H CO (suda)       I. ifade doğru.
                                                                      2     2       2   3
            I.  Polar  ve  iyonik  maddeler  polar  çözücülerde,  apolar
            maddeler apolar çözücü de iyi çözünürler. Tanecikler arası   Cl
            etkileşimleri benzeyen tanecikler birbiri içinde iyi çözünür.
                                                                   II.  Cl C  Cl
            I. ifade doğru.
                                                                         Cl
            II.  Bileşiklerin  Lewis  yapılarından  yararlanarak  molekül   CCl : apolar     H O: polar
            polarlıkları belirlenir.                                  4          2
                                                                   CCl   ve  H O  molekülleri  karıştırıldığında  aralarında
                                                                      4
                                                                              2
             H : 1)        S : 2) 8) 6)      N : 2) 5)       C : 2) 4)
            1        16          7         6                       dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri gerçekleşir.
                                                                   Dipol-indüklenmiş  dipol  etkileşimleri  zayıf  olduğundan
                                                     H
                                                                   apolar moleküller polar çözücülerde çözünmez.
            H S :   S       NH  :   N       CH  : H  C H
              2                3  H   H       4                    II. ifade yanlış.
                   HH               H                H
                                                                   III.  O :  apolar  bir  moleküldür.  H O polar molekülü ile
                                                                        2                      2
            H S  bileşiği  NH   moleküllerinin  Lewis  yapıları  incelendi-  arasında dipol-indüklenmiş dipol etkileşimi vardır. O  az da
                                                                                                            2
             2           3
            ğinde merkez atom üzerindeki bağlayıcı olmayan elektron   olsa suda çözünür. Böylece su altındaki canlılar için uygun
            çiftlerinden  dolayı  polar,  CH   molekülü  apolardır.  Polar   yaşam koşulları oluşur.      III. ifade doğru.
                                   4
            H S bileşiği polar NH  bileşiğinde çözünürken apolar CH
             2               3                           4                                                Cevap: C
            bileşiğinde çözünmez.      II. ifade doğru.
            III.  İyonik  bileşiklerin  polar  çözücülerde  çözünmesi  fizik-
            sel bir olaydır. Çözünme sonrası tanecikler arasında zayıf
            iyon-dipol etkileşimleri olur.    III. ifade yanlış.
                                                  Cevap: B
 96                                                        97
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104