Page 105 - Dört Dörtlük-AYT-Tarih

TARİH ÇÖZÜMLÜ
Devletleşme Sürecinde Savaşçılar ve Askerler SORULAR

1. Osmanlı Devleti Kapıkulu Ordusu’nu oluştururken 3. Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi askerî yapı-
daha önce kullanılmış aşağıdaki uygulamalardan sı hakkında verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi
hangisini örnek almıştır? yanlıştır?
A) İkta sistemi A) Osmanlı Beyliği’nin ilk savaşçı sınıfını, Osman Ga-
zi’nin etrafında gaza ve ganimet amaçlı toplanan
B) Onlu sistem
alpler ve gaziler oluşturmuştur.
C) Fütüvvet teşkilatı
B) Devletin büyümesi ve sınırlarının genişlemesi üzeri-
D) Gulam sistemi ne Orhan Bey Dönemi’nde Yaya ve Müsellem adıy-
E) Kılıç hakkı la ilk kez düzenli Osmanlı ordusu kurulmuştur.
C) Osman Bey Dönemi’nde Gaziyân-ı Rum, Ahiyan-ı
Rum, Bacıyan-ı Rum ve Abdalan-ı Rum adlı gönüllü
Çözüm: zümrelerden faydalanılmıştır.
İkta sistemi (A seçeneği), toprağa dayalı askerî eko- D) I. Murat Dönemi’nde pençik sistemine dayanan Ka-
nomik bir sistemdir. Onlu sistem (B seçeneği), Büyük pıkulu Ocakları, dirlik sistemine dayalı Tımarlı Sipa-
Hun Devleti Hükümdarı Mete Han tarafından başlatılan hiler adlı birlikler kurulmuştur.
ve Türk ordusunun sistemli bir şekilde düzenlenmesi- E) Pençik sistemi Kapıkulu Ocaklarına asker yetiştir-
ni sağlayan hiyerarşik bir sistemdir. Füttüvvet teşkilatı mek için yeterli gelmeyince I.Mehmet devşirme sis-
(C seçeneği), Abbasiler tarafından uygulamaya konu- temini devreye sokmuş ve kanunlaştırmıştır.
lan ekonomik örgütlenmedir. Kılıç hakkı (E seçeneği),
Türk-İslam devletlerinin uyguladığı fethedilen bölgenin
idaresinin, fethi gerçekleştiren komutana bırakılması- Çözüm:
dır. Gulam sistemi (D seçeneği), Emeviler, Abbasiler,
Gazneliler ve Selçuklular tarafından kullanılan, savaşta Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi askerî yapısı hak-
ele geçirilen esirler veya satın alınan kölelerin, askerî kında bilgileri içeren A, B, C ve D seçenekleri doğrudur.
hizmetlerde kullanılmasıdır. Osmanlı Devleti, Kapıkulu Devşirme sistemi II. Murat Dönemi’nde kanunlaşmıştır.
Ordusu’nu oluştururken gulam sistemini geliştirerek
Cevap: E
daha üst bir seviyeye taşımıştır. Başka bir deyişle
Gulam Sistemi, Osmanlıların uyguladığı devşirme sis-
temine kaynak teşkil etmiştir.
Cevap: D

4. I. Her ay hazineden ulufe adı verilen maaş alırlar.
2. Osmanlı Devleti’ne ait aşağıdaki askerî birliklerden II. Avrupa’nın ilk daimî ordusudur.
hangisi diğerlerinden daha önce hizmet vermeye III. XV. yüzyıldan itibaren hizmet vermeye başlamışlardır.
başlamıştır?
Verilen özelliklerden hangileri yeniçerilere aittir?
A) Yaya ve Müsellemler
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
B) Tımarlı Sipahiler
C) Cebeciler D) I ve II E) I, II ve III
D) Yeniçeriler
E) Humbaracılar
Çözüm:
Yeniçeriler I. öncülde belirtildiği gibi hazineden her
ay değil, üç ayda bir ulufe adı verilen maaş alırlar.
Çözüm:
Yeniçeriler III. öncülde belirtildiği gibi XV. yüzyılda değil,
Yaya ve Müsellemler Orhan Bey Dönemi’nde, Tımarlı XIV. yüzyılda hizmet vermeye başlamıştır. Yeniçeriler
Sipahiler ve Yeniçeriler I. Murat Dönemi’nde, Cebeciler II. öncülde belirtildiği gibi Avrupa’nın ilk daimî ordusu-
ve Humbaracılar II. Mehmet Dönemi’nde kurulmuştur. dur.
Cevap: A Cevap: B

103