Page 86 - Dört Dörtlük TYT Biyoloji

BİYOLOJİ
BİYOLOJİ Hücre Zarından Madde Geçişleri - Bilimsel Yöntem ÇÖZÜMLÜ SORULAR

5. Aşağıda bilimsel bir araştırma yapılırken kullanılan nitel ve 7. Kolaylaştırılmış difüzyon ile ilgili,
nicel gözlem örnekleri verilmiştir.
I. Moleküller çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçiş
Buna göre, yapar.
I. 9/A sınıfında 18 kız, 17 erkek öğrenci bulunmaktadır. II. Suda çözünen küçük moleküllerin geçişine olanak sağlar.
II. Sıcak havalarda sokak hayvanları susuz kalabilir.
III. Hücre metabolik enerji harcar.
III. Türkiye’nin yüzölçümü 767.119 km dir.
2
IV. Molekülerin geçişi hücre içine ya da hücre dışına olabilir.
IV. Uzun bir yoldan giderek köye vardılar.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
ifadelerinden hangileri nicel gözlem örneğidir?
A) Yalnız I
A) I ve II
B) II ve III
B) I ve III
C) I, II ve III
C) II ve IV
D) I, II ve IV
D) I, II, III
E) I, II, III ve IV
E) I, II, IV
Çözüm:
Çözüm:
Bilimsel bir araştırma yapılırken iki çeşit gözlem kullanılır. Kolaylaştırılmış difüzyonda suda çözünebilen ve zardan ge-
Nitel gözlem, duyu organlarıyla yapılan gözlemdir. Nicel göz- çebilecek kadar küçük olan moleküller, çok yoğun ortamdan
lem ise ölçme araçları kullanılarak yapılan ve sayısal verilere az yoğun ortama geçiş yapar. Hücre metabolik enerji harca-
dayanan gözlemdir. Bu nedenle cevap I ve III. öncüllerin yer maz. Gerekli enerji moleküllerin kinetik enerjisinden sağlanır.
aldığı B seçeneğidir. Hücrenin ihtiyacına göre moleküllerin geçişi hücre içine ya
da dışına olabilir. Bu nedenle cevap I, II ve IV. öncüllerin yer
Cevap: B aldığı D seçeneğidir.

Cevap: D
6. Basit difüzyon hücre zarının fosfolipit tabakasından gerçekleşir.

I. Glikoz
II. Nişasta
III. Kalsiyum
IV. Oksijen

Buna göre verilenlerden hangileri basit difüzyon ile hüc-
re zarından geçiş yapamaz?

A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
8. Sitoplazma glikoz yoğunluğu %25 olan bir bitki hücresi,
Çözüm: aşağıda yoğunluğu verilen glikoz çözeltilerinden hangi-
sine bırakılırsa osmotik basıncı artar?
Karbondioksit ve oksijen gibi gazlar, yağda çözünen mole-
küller (A, D, E, K gibi) zarın fosfolipit tabaka sından zar pro- A) %5’lik
teinlerinin yardımı olmaksızın geçer. Moleküllerin fosfolipit
B) %10’luk
tabakadan difüzyonuna basit difüzyon denir. Glikoz, amino
asit gibi polar moleküller ve suda çözünen kalsiyum, mag- C) %20’lik
nezyum, potasyum, klor gibi iyon lar fosfolipit tabakasından D) %25’lik
basit difüzyonla geçemez. Bu moleküllerin taşıyıcı proteinler
E) %40’lık
(kanal proteinleri ve özgül taşıyıcı proteinler) sayesinde çok
yoğun oldukları ortamdan az yoğun oldukları ortama doğru Çözüm:
ATP harcanmadan taşınmasına kolaylaştırılmış difüzyon Osmotik basıncın artması için, su emme kuvvetinin artması
denir. Nişasta polimerdir ve hücre zarından geçemeyecek gerekir. %25’lik glikoz çözeltisine sahip hücre %40’lık glikoz
kadar büyüktür. Hücreye ancak endositozla alınabilir. Bu ne- çözeltisine bırakıldığında osmozla su kaybeder. Su kaybe-
denle cevap I, II ve III. öncüllerin yer aldığı E seçeneğidir. den hücrenin yoğunluğu ve osmotik basıncı artar.

Cevap: E Cevap: E

86