Page 101 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya
P. 101
COĞRAFYA
COĞRAFYA ÇÖZÜMLÜ
İklim Tipleri ve Türkiye İklimi SORULAR
1. Türkiye’de yaz aylarında en yüksek sıcaklık ortalamala- Çözüm:
rı, Güneydoğu Anadolu çevresinde oluşmaktadır.
İklim haritası, her iki yarım kürede 10° ile 20° enlemleri
Bu bölgeyle ilgili aşağıdaki özelliklerden hangisi, arasındaki görülen savan iklimine aittir.
sıcaklık ortalamalarının yüksek olmasında etkili de- Savan ikliminde yıl içerisinde yağışların azaldığı ve art-
ğildir? tığı dönemler olduğundan yağış rejimi düzenli değildir.
A seçeneği yanlıştır.
A) Enlem
Hakim bitki örtüsü yağışlı dönemde yeşeren, uzun boy-
B) Boylam lu otlardan meydana gelen savan bitki topluluğudur. B
C) Yükselti seçeneği bu iklime ait özellik olduğundan, sorumuzun
doğru cevabı B seçeneğidir.
D) Karasallık
Savan iklimi 10° ile 20° enlemleri arasında yani Sıcak
E) Basınç sistemleri
Kuşak ’ta görüldüğünden ılıman iklim özelliklerine sahip
Çözüm: değildir. C seçeneği yanlıştır.
Güney Doğu Anadolu, Türkiye’nin güneyinde ve Savan ikliminde yağışlar, genellikle yükselim yağışı
Ekvator’a yakın bir konumda yer aldığından sıcaklık or- şeklindedir. D seçeneği yanlıştır.
talamaları yüksektir. Enlem faktörü etkilidir. Dünya üzerinde dinamik alçak basınç merkezleri
60°enlemleri çevresinde yer aldığından savan iklimi di-
Boylam faktörü sıcaklığın artmasında ve azalmasında
namik alçak basınç alanlarında görülmez. E seçeneği
etkili olmayıp, yerel saatin belirlenmesinde etkili oldu-
de yanlıştır.
ğundan sorumuzun doğru cevabı B seçeneğidir.
Bu nedenle sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.
Güney Doğu Anadolu’nun ortalama yükseltisi 500
ile1000 metre arasında değişmekte olup özellikle yük- Cevap: B
seltinin azaldığı kesimlerde sıcaklık ortalamaları art- 3. Akdeniz iklim tipinin görüldüğü ülkelerden Avustralya’da
maktadır. Yükselti faktörü etkilidir. en sıcak ay ocak ve şubat aylarıyken; Türkiye’de tem-
Güney Doğu Anadolu’nun denize kıyısı olmadığından muz ve ağustos aylarıdır.
sıcaklıkların yüksek olmasında karasallık faktörü etki-
Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun oluşmasında
lidir.
etkili olmuştur?
Özellikle Basra Termik Alçak Basınç Merkezi’nden kay-
A) Dünya’nın eksen eğikliği
naklanan, güneyden gelen sıcak hava dalgaları Güney
Doğu Anadolu’da sıcaklıkların artışına neden olduğun- B) Kara ve denizlerin dağılışı
dan, basınç sistemleri de etkilidir. C) Göreceli konum özellikleri
Cevap: B D) Dünya’nın günlük hareketi
2. Aşağıdaki haritada bir iklim tipinin dağılışı gösterilmiştir. E) Yeryüzü şekillerinin dağılışı
Çözüm:
Türkiye Kuzey Yarım Küre’de yer aldığından temmuz
ve ağustos aylarında güneş ışınlarını daha büyük açıy-
la alır ve yaz mevsimi yaşanır. Avustralya ise Güney
Yarım Küre’de yer aldığından bu aylarda güneş ışınları-
nı dar açılarla alır ve kış mevsimi yaşanır. Avustralya’da
güneş ışınları aralık ve ocak aylarında daha büyük
açıyla düşer ve yaz mevsimi yaşanır.
Farklı yarım kürelerde yer alan Avustralya ve Türkiye’de
Aşağıdakilerden hangisi, bu iklim tipine ait özellik- bu şekilde aynı zaman diliminde birbirine zıt mevsim-
leriyle? lerin yaşanmasının nedeni dünyanın eksen eğikliğidir.
Eksen eğikliğine bağlı olarak Güneş ışınlarının düşme
A) Düzenli yağış rejimi vardır.
açısı farklı yarım kürelerde değiştiğinden, Kuzey ve
B) Hâkim bitki örtüsü savandır. Güney yarım kürelerde birbirine zıt mevsimler yaşanır.
Bu nedenle sorumuzun doğru cevabı A seçeneğidir.
C) Ilıman iklim özelliklerine sahiptir.
D) Yağışlar genellikle cephesel kökenlidir.
E) Dinamik alçak basınç alanlarında görülür. Cevap: A
99
