Page 105 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT COĞRAFYA

ÇÖZÜMLÜ SORULAR İklim Tipleri ve Türkiye İklimi COĞRAFYA

12. Aşağıda verilen dünya haritasında çöl ikliminin yaşan- Farklı özellikteki hava kütlelerinin karşılaşma alan-
dığı yerler renklendirilerek gösterilmiştir. larında cephe sistemleri ve buna bağlı olarak cephe
yağışları görüldüğünden bu faktör çöllerin meydana
gelmesinde etkili değildir. Sorumuzun doğru cevabı E
seçeneğidir.
Cevap: E

Aşağıdakilerden hangisi, bu bölgelerin oluşmasın-
da etkili olan faktörlerden değildir?

A) Hava akımlarını engelleyen engebeli arazi yapısı
B) Kıyı hatlarına paralel ilerleyen soğuk okyanus akın-
tıları
C) 30° enlemlerinde yüksek basınç alanlarının oluş-
ması
D) Dünya’nın günlük hareketine bağlı olarak alçalıcı
hava akımlarının oluşması
E) Farklı özellikteki hava kütlelerinin cephe sistemleri
oluşturması

Çözüm:
Hava akımlarını engelleyen engebeli arazi yapısı, ya-
ğış azlığına ve kuraklığın artmasına dolayısıyla çöllerin
meydana gelmesine neden olur. Orta Asya'daki çöllerin
oluşumunda bu durum etkili olmuştur. A seçeneğindeki
bilgi doğrudur.
Kıyı hatlarına paralel ilerleyen soğuk okyanus akıntıları
çöllerin meydana gelmesine neden olur. Bu akıntılar,
geçtikleri bölgelerin sıcaklığını düşürerek havanın nem
alma kapasitesini düşürürler. Bunun sonucunda, akıntı-
nın geçtiği alanlardan karaya doğru ilerleyen hava küt-
lelerinde nem miktarı az olur. Bu durum, soğuk okyanus
akıntılarının etkili olduğu alanlarda yağış değerlerinin
düşük olmasına ve çöl oluşmasına neden olmaktadır.
Afrika’daki Namib Çölü bu şekilde meydana gelmiştir. B
seçeneği doğrudur.
Dünya'nın günlük hareketi, 30° enlemlerinde dinamik
yüksek basınç alanlarının ve bu basınç alanıyla ilgili
olarak da alçalıcı hava akımlarının oluşmasına neden
olmaktadır. Alçalan hava kütleleri ısındığından yoğuş-
ma ve yağış oluşumu engellenir. Bu nedenle dönen-
celerin yakın çevresinde ve özellikle 30° enlemlerinde
çöller oluşmaktadır. Bu nedenle C ve D seçeneğinde
anlatılan durumlar da çöl oluşumunda etkili faktörler-
dendir.

103