Page 131 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Doğal Çevreyi Kullanma Biçimleri ve İnsan Etkileri COĞRAFYA

8. Sera gazı adı verilen gazların, kül ve toz gibi parçacık Çözüm:
maddelerin atmosferde artışı iklim değişikliği ile birlikte
Sanayi tesislerinden çıkan kirli suların akarsu, göl ve
hava kirliliğine de sebep olmaktadır.
denizlere karışması, denizlerde çeşitli kazalar sonucu
Aşağıdakilerden hangisi bu duruma bağlı ortaya çı- meydana gelen petrol sızıntıları, akarsular üzerine inşa
kan sorunlardan biri değildir? edilen barajların akarsu akışını etkilemesi, su kaynakla-
rının aşırı kullanımı sonucunda akarsu ve göllerin kuru-
A) Ozon gazının seyrelmesi ması su küreyi yani hidrosferi daha fazla etkilemektedir.
B) Astım ve kanser gibi hastalıkların artması Madencilik ile ilgili çalışmalar sonucu oluşan çukurluk-
C) Zararlı ışınların daha az süzülerek yeryüzüne ulaş- lar ise litosferi yani taşküreyi doğrudan etkilediğinden
ması sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.
D) Asit yağmurlarının artması Cevap: C
E) Dünya’nın ortalama sıcaklığının azalması
Çözüm:
Sera gazlarının atmosferde artmasıyla ozon tabakası
seyrelmekte olup ultroviyole ışınları daha az süzülmek-
te ve daha yüksek oranda yeryüzüne ulaşmaktadır. Bu
durumun sonucunda özellikle kanser vakaları artmak-
tadır. Hava kirliliğine bağlı olarak astım hastalıkları da
artmaktadır.
Fosil yakıtlardan çıkan kükürtdioksit ve azot oksitin ha-
vada su buharı ile birleşmesi sonucunda asit yağmur-
ları meydana gelmektedir. A, B, C ve D seçeneklerinde
sera gazları ile kül ve toz gibi parçacıkların atmosferde
artışı sonucunda ortaya çıkabilecek sorunlar vardır.
Bu durumun sonucunda Dünya’nın ortalama sıcaklığı 10. İnsanların biyosfer üzerindeki etkilerinden biri de doğal
azalmayıp aksine artacağından E seçeneği sorunun bitki örtüsünün tahrip edilmesidir.
doğru cevabıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun oluşmasında
Cevap: E etkili faktörler değildir?

A) Sanayi tesisleri kurmak
B) Yerleşim alanları inşa etmek
C) Meralarda yapılan ıslah çalışmaları
D) Yakacak odun ve kereste elde etmek
9. İnsanların doğal ortamı oluşturan atmosfer, hidrosfer,
biyosfer ve litosfer üzerinde çeşitli etkileri söz konusu- E) Bozkır alanlarında aşırı otlatma yapmak
dur. Çözüm:

Buna göre aşağıdaki beşerî faaliyetlerden hangisi İnsanlar sanayi tesisleri kurmak, yerleşim alanları inşa
farklı bir doğal ortam etkilenmektedir? etmek amacıyla orman alanları ve diğer alanlardaki
doğal bitki örtüsünü tahrip ederek biyoçeşitliliğin azal-
A) Sanayi tesislerinden çıkan kirli suların akarsu, göl masına ve doğal dengenin bozulmasına neden olurlar.
ve denizlere karışması
İnsanlar yakacak odun ve kereste elde etmek amacıy-
B) Denizlerde çeşitli kazalar sonucu meydana gelen la, yeryüzündeki ormanları azaltmışlar, çayır ve bozkır
petrol sızıntıları
alanlarında hayvanları aşırı otlatarak doğal bitki örtüsü-
C) Madencilik ile ilgili çalışmalar sonucu oluşan çukur- nü tahrip etmişlerdir.
luklar
Meralarda yapılan ıslah çalışmaları aşırı otlatmanın
D) Akarsular üzerine inşa edilen barajların akarsu akı- önüne geçerek daha çok doğal bitki örtüsünün korun-
şını etkilemesi masına yönelik olduğundan sorunun doğru cevabı C
E) Su kaynaklarının aşırı kullanımı sonucunda akarsu seçeneğidir.
ve göllerin kuruması Cevap: C

129