Page 194 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT COĞRAFYA

COĞRAFYA Topraklar ve Bitkiler ÇÖZÜMLÜ SORULAR

5. Binlerce yılda oluşan toprak örtüsü akarsu, rüzgâr gibi 7. Coğrafya öğretmeni toprak çeşitleri konusunu işledikten
dış kuvvetlerin etkisiyle taşınarak erozyona uğramakta, sonra öğrencilerle soru cevap yolu ile tekrar yapmış-
deniz, göl, gibi çukur alanlara sürüklenerek buralarda tır. Bu etkinlik esnasında öğretmen bir soruya: "Çünkü
birikmektedir. burada yağış fazla olduğundan toprak aşırı yıkanmaya
maruz kalır ve mineraller toprağın alt kısımlarına taşı-
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de bu nır ayrıca burada canlılar humusu çok miktarda tüketir."
olayın neden olduğu sorunlardan değildir? şeklinde cevap vermiştir.

A) Tarımsal üretimin azalması
Buna göre öğretmen aşağıdaki sorulardan hangisi-
B) Çölleşme riskinin yükselmesi ni cevaplamıştır?
C) Kırdan kente göçün artması
A) Tundra topraklarının humus miktarı neden azdır?
D) Delta ovalarının genişlemesi B) Sıcaklık ve nem yüksek olmasına rağmen laterit
E) Meralarda verimin düşmesi toprakların humus miktarı neden azdır?
C) Kahverengi ve kestane renkli step topraklarında kil
ve kireç oranı fazla olduğu için mi humus miktarı
Çözüm:
azdır?
Erozyon sonucunda verimli topraklar taşındığından, ta- D) Çernezyom toprakların üzerinde çok miktarda or-
rımsal üretim azalır ve çölleşme riski artar. Türkiye’de ganik madde bulunmasına rağmen humus miktarı
iç kesimlerde yer alan Konya, Iğdır ve Şanlıurfa gibi neden azdır?
illerin bazı kesimlerinde çölleşme belirtilerini görmek
mümkündür. Toprakların veriminin düşmesiyle kırsal E) Humus bakımından en fakir topraklar intrazonal
kesimden kentlere olan göç artmakta bu durum ekono- topraklar mıdır?
mik ve toplumsal problemleri beraberinde getirmekte-
dir. Hayvancılığın yapıldığı meraların verimi de erozyon Çözüm:
neticesinde azalır. A, B, C ve E seçenekleri, Türkiye’de
Coğrafya öğretmeni B seçeneğinde verilmiş olan
erozyonun neden olduğu sorunlardır.
"Sıcaklık ve nem yüksek olmasına rağmen laterit top-
D seçeneğinde yer alan delta ovaları, akarsuların taşı- rakların humus miktarı neden azdır?" sorusuna cevap
dığı alüvyonların denize döküldükleri kesimlerde birik- vermiştir.
mesi sonucunda genişler. Delta ovalarında çok verimli Laterit topraklar, sıcaklık ve nemin yüksek oldu ğu
alüvyal topraklar bulunduğundan bu alanlar önemli ta- Ekvator çevresinde görülür. Bu topraklar, yoğun bit-
rım alanlarıdır. Bu sebeple delta ovalarının genişlemesi ki örtüsüne sahip olmasına rağmen aşırı yıkanma ve
bir sorun değil aksine olumlu bir durumdur. Sorunun canlıların humusu tüketmesi nedeniyle organik madde
doğru cevabı D seçeneğidir. bakımından fakirdir. Bu durum, tarımsal verimin düş-
mesine yol açar.
Cevap: D
Diğer seçeneklerde yer alan topraklarla ilgili olarak;
A seçeneğinde bahsedilen tundra topraklarında yağış
değerleri fazla değildir.
6. Ormanları oluşturan ağaçların gövdesi dışında kalan
C seçeneğinde bahsedilen kahverengi ve kestane
her türlü kıs mından elde edilen ürünlere yan ürün denir.
renkli step topraklarında da yağış miktarı düşüktür.
Aşağıdakilerden hangisi bu ürünlerden değildir? D seçeneğinde bahsedilen çernezyom toprakları sert
karasal iklime bağlı olarak oluşur; humus bakımından
A) Ihlamur B) Çam kozalağı C) Sığla yağı
zengindir ve verimlidir.
D) Reçine E) Kâğıt
E seçeneğinde bahsedilen intrazonal topraklar ise ana
kaya ve yerşekillerine bağlı olarak oluşan topraklardır.
Çözüm:
A, C, D ve E seçeneklerinde öğretmenin vermiş olduğu
Ihlamur, çam kozalağı, sığla yağı ve reçine ormanlar- cevapla doğrudan bağlantı kurulamayan sorular bulun-
dan elde edilen yan ürünlerdir. Kâğıt ise ormanlardaki maktadır.
ağaçların gövde kısımlarının kullanılmasıyla elde edilen Bundan dolayı sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.
ana ürünler arasındadır.
Cevap: B
Sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.
Cevap: E

192 193