Page 193 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya

COĞRAFYA
COĞRAFYA ÇÖZÜMLÜ
Topraklar ve Bitkiler SORULAR

1. Toprak oluşumunda etkili olan fiziksel ayrışma günlük 3. • Orta kuşağın nemli alanlarında görülür.
sıcaklık farkına bağlı olarak gerçekleşirken, kimyasal
• Yaprağını döken ağaçların altında oluşur.
çözünme daha çok su ve sıcaklık koşullarına bağlı ola-
• Organik madde bakımından zengindir.
rak gerçekleşir.
• Kireç oranı düşüktür.
Bu durum toprak oluşumunda etkili olan aşağıdaki
faktörlerden hangisiyle daha fazla ilgilidir? Yukarıda bazı özellikleri verilen toprak türü hangi-
sidir?
A) İklim
A) Laterit topraklar
B) Yeryüzü şekilleri
B) Kırmızı Akdeniz toprakları
C) Anakaya
C) Kahverengi orman toprakları
D) Biyotik faktörler
D) Podzol topraklar
E) Zaman
E) Tundra toprakları

Çözüm:
Çözüm:
Toprağın fiziksel ayrışmasında etkili olan günlük sı-
caklık farkı ve kimyasal çözünmesinde etkili olan su ve Kahverengi orman toprakları, orta kuşağın nemli iklim
sıcaklığın birlikte bulunması, iklim elemanları ile doğ- bölgelerinde yaprağını döken ağaçlardan meydana ge-
rudan ilgili olduğundan sorunun doğru cevabı iklim, A len ormanların zemininde bulunmaktadır. Bu topraklar,
seçeneğidir. organik madde bakımından oldukça zengin ve koyu
renklidir. Yıkanmanın yeterli olmasından dolayı kireç
Yeryüzü şekilleri, anakaya, biyotik faktörler ve zaman oranı düşük ve tarım açısından oldukça elverişlidir.
toprak oluşumunu etkileyen diğer unsurlardır.
Sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.
Cevap: C
Cevap: A

2. Ana materyalin ayrışmasıyla oluşmuş, katmanlaşmış
4. Doğal bitki örtüsü savan ot topluluklarından oluşan
ve olgunlaşmış yerli topraklarda ana kayanın etkisi za-
bir bölge için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
manla azalır.
A) Yaz yağışlarıyla yeşeren otlar bulunur.
Böyle toprakların özelliklerini belirleyen temel fak-
tör aşağıdakilerden hangisidir? B) Yağış rejimi düzensizdir.
C) Akarsu vadilerinde galeri ormanları vardır.
A) Fiziksel ayrışma
D) Yazları sıcak ve bol yağışlı geçer.
B) Yeryüzü şekilleri
E) Kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer.
C) Kimyasal ayrışma
D) Biyolojik faktörler
E) İklim ve bitki örtüsü Çözüm:
Savanlar, her iki yarım kürede 10° ile 20° enlemleri
Çözüm: arasında kalan alanlarda görülen uzun boylu otlardan
oluşan bitki topluluğudur. Savan iklim bölgesinde ağaç-
Bir bölgede etkili olan iklim ve bitki örtüsü şartlarına ların, bazı akarsuların üstünü galeri şeklinde kapatma-
göre düz veya hafif eğimli yamaçlarda anakayanın ay- sıyla meydana gelen galeri ormanları bulunmaktadır. E
rışması sonucunda zonal topraklar görülür. Bütün hori- seçeneğinde verilen “Kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer.”
zonların bulunduğu bu toprakların dağılışı, genel olarak ifadesinde anlatılan durum savan bitki örtüsünün görül-
yeryüzündeki iklim ve bitki örtüsünün dağılışıyla uyumlu düğü alanlara ait değildir. Bu nedenle sorunun doğru
olduğundan bu toprakların özelliklerini belirleyen temel cevabı E seçeneğidir.
faktörün iklim ve bitki örtüsü olduğunu söyleyebiliriz.
Sorunun doğru cevabı E seçeneğidir. Cevap: E
Cevap: E

191