Page 256 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT COĞRAFYA

COĞRAFYA Afetler ÇÖZÜMLÜ SORULAR

11. AFAD’ın 50 yıllık verileri doğrultusunda hazırlanan aşa- 12. Eğimli yamaçlarda tabakalar hâlinde birikmiş olan kar
ğıdaki grafikte Türkiye’de yaşanan doğal afetlerin gö- kütlesinin çeşitli etmenlerle aşağıya doğru hızla kayma-
rülme sıklığı ve afetzede sayısına göre afet türlerinin sı sonucu çığ olayı gerçekleşir.
oranları verilmiştir
Aşağıdakilerden hangisi, bu olayın oluşumuyla ve
%
neden olabileceği sonuçlarla ilgili değildir?
A) Kara yollarında ulaşımın aksamasına neden olabil-
mektedir.
B) Türkiye’de Doğu Anadolu’daki bazı iller bu olayın
en fazla yaşandığı alanlardır.
C) Karın yoğun yağdığı ve biriktiği arazi koşullarında
daha yaygındır.
D) Arazinin engebeli koşullara sahip olması bu olayın
gerçekleşmesinde etkilidir.

E) Ormanların yaygın olması, bu olayın daha büyük
Bu grafikten yararlanarak aşağıdaki yargılardan
boyutlara ulaşmasına neden olabilmektedir.
hangisine ulaşılamaz?
Çözüm:
A) Sel ve taşkınların görülme sıklığı, deprem oluşu-
Türkiye'de başta Doğu Anadolu olmak üzere Doğu
mundan daha azdır.
Karadeniz'deki yüksek dağlık alanlar ve Orta Toroslar
B) Heyelanın görülme sıklığı depremden daha fazladır. çığ riskinin yüksek olduğu başlıca alanlardır. B seçe-
C) Afetlerin görülme oranları ile afetzede oranları ara- neğinde çığın en fazla oluştuğu alanlardan bazıları be-
sında paralellik yoktur. lirtilmiştir.
D) Ülkemizde heyelandan sonra en fazla görülen do- Genellikle eğimli yamaçlarda karın yoğun yağdığı yer-
ğal afet depremdir. lerde tabakalar hâlinde birikmiş olan kar kütlesinin çe-
E) Gerçekleşen afet başına en fazla etkilenen insan şitli etmenlerle aşağıya doğru hızla kayması sonucu çığ
sayısı heyelanda görülmektedir. olayı gerçekleşir. Çığ, dağlık ve engebeli bölgelerde ya-
maç eğiminin %2,5-50 civarında ve bitki örtüsünün za-
Çözüm: yıf olduğu bölgelerde daha çok meydana gelir. Deprem,
Gerçekleşen afet başına en fazla etkilenen insan sayı- yol yapım çalışmaları, ani sıcaklık değişimi, taşıtların
sı heyelanda görülmekte yargısına ulaşılamaz. Çünkü neden olduğu titreşimler vb. faktörler çığ olayını art-
afet başına etkilenen insan sayısının fazla olduğu afet tırmaktadır. Yaşanan çığ felaketinden özellikle dağlık
türü depremdir. Bu durumda sorunun doğru cevabı E alanlarda yaşayanlar, kış turizmcileri, madenciler, dağ-
seçeneğidir. cılar, avcılar ve kolluk güçleriyle bu bölgelerden geçen
taşımacılar ve yolcular etkilenmektedir. Bu durumda A,
Cevap: E
C ve D seçeneklerde verilen durumlar da çığın oluşumu
ve oluşturacağı sorunlarla ilgilidir.
Ancak E seçeneğinde verilen ormanların yaygın olma-
sının, bu olayın daha büyük boyutlara ulaşmasına ne-
den olduğu bilgisi yanlıştır. Çünkü bölgede riskli yamaç-
ları ağaçlandırmak, çığın yönünü değiştirmeye yarayan
bariyer, duvar ve çığ tünelleri inşa etmek bu olayın afe-
te dönüşmesini engelleyebilmektedir.
Sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.

Cevap: E

255
254 255