Page 251 - Dört Dörtlük TYT Coğrafya

COĞRAFYA ÇÖZÜMLÜ
COĞRAFYA
Afetler SORULAR

1. I. Arazi yapısı 2. Afetle mücadelede en etkili yöntem, afetin oluşmasına
II. Yağış koşulları zemin hazırlayacak koşullara karşı bilinçli davranarak
önceden önlem almaktır.
III. Orman tahribi
I. Afete hazırlık
IV. Nadas uygulamaları
V. Dere yataklarında yerleşim II. Afete müdahale
III. Risk ve zarar azaltma
Yukarıdakilerden hangileri, heyelan oluşumunda
daha fazla etkilidir? IV. İyileştirme çalışmaları
Buna göre, afet yönetiminin dört aşamasından han-
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
gilerinin öncelikle yapılması yaşanacak olumsuz-
D) III ve V E) IV ve V lukları azaltması açısında daha önemlidir?

Çözüm: A) I ve II B) I ve III C) II ve III
Kütle hareketlerinin oluşmasında arazinin jeolojik- je- D) II ve IV E) III ve IV
omorfolojik özellikleri (kayaç yapısı, eğim, tabakaların
uzanış doğrultusu vb.), iklim şartları (yağış, mevsim Çözüm:
özellikleri vb.), ayrışma şiddeti, bitki örtüsü ve insan fa- Afet yönetimi; risk ve zarar azaltma, hazırlık, müdahale
aliyetleri etkilidir. Soruda verilen öncüllere baktığımızda ve iyileştirme olmak üzere dört aşamadan oluşur. Bu
heyelan oluşumunda I. Arazi yapısı, II. Yağış koşulla- kavram, afet sonrası gerçekleştirilen müdahale ve iyi-
rı ve III. Orman tahribinin etkili olduğu görülür. Ancak leştirme çalışmalarının yanı sıra afet öncesinde yapıl-
soruda daha fazla etkili olan etkenler sorulduğundan ması gereken zarar azaltma ve hazırlık çalışmalarını
dolayı verilen etkenlere baktığımızda aralarından arazi da kapsar. Afetle mücadelede en etkili yöntem, afetin
yapısının eğim doğrultusu, tabakaların uzanış doğrultu- oluşmasına zemin hazırlayacak koşullara karşı bilinçli
su gibi ve yağış koşulları daha etkilidir. davranarak afet öncesi önlem almaktır. Afetlerin ön-
Cevap:A ceden tespiti ve afet sonrası yaşanabilecek zararları
önleyecek veya en aza indirecek önlemlerin alınması,
afet sonrasında etkin müdahale ve koordinasyonun
sağlanmasının yanı sıra iyileştirme çalışmalarının da
bir bütünlük içerisinde yürütülmesi olacaktır.
Bu durumda seçeneklere baktığımızda I öncülle başla-
yan iki seçeneğin olduğu görülür. A seçeneğinde afete
hazırlık ve afete müdahale, B seçeneğinde afete hazır-
lık ve risk ve zararı azaltma. Soruda öncelikle yapılma-
sı yaşanacak olumsuzlukları açsısından daha önemli
sorulduğundan B seçeneğinde verilen afete hazırlık
ve risk ve zararı azaltma daha önemli olacaktır. Çünkü
müdahale edilirken yanlış müdahaleler zararı daha da
artıracağından dolayı müdahale edilirken risk ve zararı
azaltma çalışmalarının müdahalenin her aşamasında
yapılması halinde risk ve zararın daha da artmasını ön-
leyecektir.
Sorunun doğru cevabı I ve III, B seçeneğidir.

Cevap:B

249