Page 296 - DÖRT DÖRTLÜK | KİMYA TYT

KİMYA Yaygın Günlük Hayat Kimyasalları ve Gıdalar ÇÖZÜMLÜ SORULAR

19. Ülkemizde “Sıfır atık” projesi kapsamında çevre kirliliğini İlaç formlarının kullanma şekilleri farklı olduğu gibi etkisini
önlemek ve ülke ekonomisine katkıda bulunmak için okul- gösterdikleri süreler de farklıdır. E doğru.
larda geri dönüşüm tankları bulunmaktadır. Cevap: C
Toplanan maddelerden hangisi ağır metaller içerdiğin-
den dolayı gelişigüzel çöplere atılmamalıdır?
21. Bir öğrenci almış olduğu hazır gıdaların içeriklerini incele-
A) Yağ diğinde heterojen olarak dağılması gereken bazı bileşenler
olduğu halde pürüzsüz, homojen görünümlü ve raf ömrü
B) Cam şişe
uzun ürünler elde edildiğini fark etmiştir.
C) Kullanılmış Kağıt
Bu durumu kimya öğretmenine soran öğrenci, besinlerin
D) Plastikler
iyi görünmesini sağlayan katkı maddesinin genel adının
E) Pil aşağıdakilerden hangisi olduğunu öğrenmiştir?
A) Koruyucular
Çözüm:
B) Renklendiriciler
Okullarda plastik, cam, metal, kâğıt atık toplama üniteleri
sıklıkla bulunur. Camın ham maddesi kum, kâğıdın selü- C) Tatlandırıcılar
loz, plastiklerin ham petrol ve türevleridir.
D) Emülgatörler
Yağların lavaboya dökülmesi çevreye zarar verdiğinden E) Antioksidanlar
dolayı yağ toplama tanklarında toplanmalıdır.
Çözüm:
Pillerin içinde (Kurşun, Cıva, Kadminyum, Nikel) gibi ağır
metaller bulunur. Hazır gıdalarda yağ ve su gibi birbiri ile karışmayan iki
Cevap: E
veya daha fazla fazın karışmasını sağlamak amacıyla
ilave edilen maddelere “emülgatörler” denir. Dondurma,
20. Eczanede çalışan bir çırak kas gevşetici ilaçları düzenler- çikolata, unlu mamuller, mayonez, sosis, soslar gibi birçok
ken bu ilaçların, üründe kullanılır.
Cevap: D
• Hap
• Merhem
• İğne
22. Mutfakta yemek yapan bir aşçının menüsünde kızartma
şeklinde formlarının olduğunu görmüştür. Aynı tür ilacın
neden farklı formlarda üretildiğini araştıran çırak, vardır. Aşçı, kızartma işlemini yapısı değiştirilmeden ağart-
ma, koku, asitlik ve reçine giderme gibi işlemlere tabi tutul-
yaptığı araştırma sonucunda aşağıdaki bilgilerden hangi- masıyla elde edilen yağda yapmak istemektedir.
sinin yanlış olduğunu öğrenmiştir?
Buna göre aşağıdaki yağlardan hangisini tercih
A) Her ilaç formunun yaş aralığı farklıdır. etmelidir?
B) Her ilaç formunun etki merkezi farklıdır.
A) Tereyağı B) Sızma yağ C) Rafine yağ
C) Üretici firmaların ilaçların satışını arttırmak istemelerin-
D) Vinterize Yağ E) Riviera Yağ
dendir.
D) İlaç formlarının içerisindeki etken madde miktarı farklıdır. Çözüm:
E) İlaçların etki süreleri farklıdır.
Rafine yağ: Yağın yapısı değiştirilmeden ağartma, koku,
asitlik ve reçine giderme gibi işlemlere tabi tutulmasıyla
Çözüm: elde edilen yağdır.
Kas gevşetici haplar 16 yaşından küçük çocuklarda kulla- Riviera Yağ: Rafine yağa belirli oranlarda (%15-40) sızma
nılmaz. Kas gevşetici merhemler 65 yaşından sonra doktor yağ karıştırılması ile elde edilen yağdır.
reçetesi olmadan kullanılmaz. A doğru.
Sızma yağ: Yağın yapısını değiştirmeden saflığını ve tadı-
Kas gevşeticilerin bazıları merkezi sinir sitemine etki eder- nı koruyarak mekanik yöntemler ve ısı uygulaması ile elde
ken bazıları lokal olarak (omuz, diz gibi) etkilidir. B doğru.
edilen yağdır.
İlaç firmaları ilacın satışını arttırmak için farklı formlarda
üretim yapmazlar. Uzun araştırmalar ve klinik çalışmalar Vinterize Yağ: Donmuş yağ asitlerinin süzülerek yağdan
sonucunda ilacın etkili ve etkin kullanım formunu hazırlar- uzaklaştırılması sonucunda elde edilen yağa vinterize yağ
lar. C yanlış. denir.

Kas gevşetici ilaçların içerisindeki etkin maddelerin kütle- Tereyağı: Doymuş yağ sınıfında olan, taze veya fermente
ce yüzde miktarları farklıdır. Etkin maddeler ilaç kutusunun kremadan veya sütten ayrılmış süt ürünüdür.
üzerinde % derişim ya da mg şeklinde belirtilir. D doğru. Cevap: C

294