Page 298 - DÖRT DÖRTLÜK | KİMYA TYT

KİMYA Yaygın Günlük Hayat Kimyasalları ve Gıdalar ÇÖZÜMLÜ SORULAR

26. Çamaşır sodası suyun sertliğini azalttığından deterjan ve 28. Kirler anorganik maddelerden oluşabileceği gibi, organik
toz sabun üretiminde katkı maddesi olarak kullanılır. maddelerden de oluşabilir. Anorganik kirler suda çözüne-
rek kolaylıkla yüzeyden uzaklaştırılırken organik olanlar,
Bununla ilgili olarak verilen sabun ve deterjan gibi organik kısım içeren yüzey aktif
maddelerle uzaklaştırılır.
I. Na CO formülüne sahip olan bileşiğin sistematik adı
2 3
sodyum karbonattır. Sabunun kir ve su ile etkileşimine ait olarak verilen
+
II. Çamaşır sodasının yapısındaki Na iyonları sert sular-
I. a Sabun molekülünün apolar
2+
2+
daki Mg ve Ca iyonları ile yer değiştirerek sabunun
kısmı (hidrofob) kiri oluşturan
kolay köpürmesini sağlar.
maddeler ile etkileşime girer.
III. Na CO + H O √ NaOH + NaHCO
2 3 2 3
tepkimesine göre oluşan NaOH yağlarla (kir) etkileşerek
sabunlaşacağından temizliği sağlar.
yargılarından hangileri doğrudur? II. b Kir, sabun molekülünün
hidrofob kısımları tarafından
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
hapsedilir. Sabunun polar
D) I ve III E) I, II ve III kısmı suyla etkileşir.

Çözüm:
Tüm yargılar doğrudur. III. c Kir ortamdan çözeltiye geçe-
rek yüzeyden uzaklaştırılır.
Deterjanların henüz yaygın kullanılmadığı dönemde sabun Böylece temizlik tamamlanır.
verimini arttıran soda önemli temizlik malzemelerinden biridir.

Cevap: E

yukarıdaki görsellerle açıklama cümlelerinin doğru
27. Sabun molekülünün hidrofil (su seven) kısmı ‘’BAŞ’’, hidro- eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisidir?
fob (su sevmeyen) kısmı ‘’KUYRUK’’ olarak adlandırılır.
I II III
Suda çözünmeyen kirin yüzeyden uzaklaştırılması süreci A) a b c
ile ilgili olarak verilen
B) b c a
I. KUYRUK-KİR London
C) c a b
II. BAŞ-SU Dipol-dipol
D) a c b
III. SU-SU Hidrojen bağı
E) b a c
IV. SU-KİR Dipol-indüklenmiş dipol

yukarıdaki etkileşimlerden hangileri doğrudur?
Çözüm:
A) I ve II B) I ve III C) II ve III Sabunun temizleme aşamaları,
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV

Çözüm:
Baş=Polar Kuyruk=Apolar Su=Polar

Suda çözünmeyen kir=Apolar olduğuna göre
I. Apolar-apolar=London
Cevap: A
II. Polar-Su=Dipol-dipol

III. Su-Su=Hidrojen bağı
IV. Su-Apolar=Dipol-İndüklenmiş dipol
Cevap: E

296