Page 36 - DÖRT DÖRTLÜK | KİMYA TYT
P. 36

Kimyanın Sembolik Dili
        KİMYA                         Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği         ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        33.   Kimya laboratuvarlarında kaza olma ihtimali yüksektir. Bu   35.
            nedenle laboratuvar güvenlik kurallarına uymak önemlidir.
            Laboratuvar güvenlik kurallarından bazıları şunlardır:
               •    Laboratuvarlarda  dikkat  dağıtacak,  düzeni  bozacak
               veya tehlikeye yol açabilecek şekilde hareket edilmez.
               •    Gözlük,  yüz  maskesi,  eldiven,  uzun  beyaz  önlük  vb.
               kişisel  koruyucu  donanımlar  laboratuvarda  çalışıldığı      Kimyasal maddeler günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkar.
               sürece çalışmanın özelliğine göre kullanılır.       Bu nedenle insan sağlığına ve çevreye zarar vermemeleri
               •    Laboratuvarda rahat, düz ve önü kapalı ayakkabı giyil-  için üzerindeki temel uyarı işaretlerine dikkat edilerek önlem-
               melidir.                                            ler alınmalıdır.
               •    Laboratuvarda bulunan malzemeler deney dışı amaçla
               kullanılmamalıdır.                                  Temizlik yapan bir kişi kullandığı kimyasal maddenin amba-
               •  Laboratuvarlara yiyecek içecek getirilmemelidir.  lajının üzerinde yukarıdaki temel uyarı işaretlerinin bulundu-
                                                                   ğunu fark eder. Temizlik sırasında önlemler alması gerekti-
               •  Laboratuvarda  bulunan  kimyasallar  tehlikeli  olduğu  için
                                                                   ğini düşünür.
               çıplak elle dokunulmamalı, tadına bakılmamalı ve koklan-
               mamalıdır.                                          Kişinin temizlik sırasında yaptığı aşağıdaki uygulamalar-
            Buna  göre  aşağıda  verilen  öğrenci  davranışlarından   dan hangisi yanlıştır?
            hangisi laboratuvar güvenlik kurallarına uygun değildir?
                                                                   A)  Temizlik sırasında pencereleri açarak ortamı havalan-
            A)  Laboratuvara girmeden önce uzun saçları toplamak      dırır.
            B)  Yiyecek ve içecekleri laboratuvara girmeden önce tüket-  B)  Eldiven kullanmaya özen gösterir.
               mek                                                 C)  Temizlik malzemelerini ateşten uzak tutmaya çalışır.
            C)  Laboratuvar dersinin olduğu günler spor ayakkabı giyme-  D)  Kimyasal  maddelerin  yiyecek  ve  içeceklerle  temasını
               yi tercih etmek                                        engellemeye çalışır.
            D)  Beherglastaki suyu ellerini yıkamak için kullanmak iste-  E)  Mermer tezgâhı temizlemede kullanır.
               yen arkadaşını uyararak engellemek
            E)  Deney  sırasında  beherglasların  içindeki  maddelerin
               hangisinin aseton olduğunu bulmak için koklamak     Çözüm:
            Çözüm:                                                            Zehirli  (toksik)  maddeler  için  kullanılır.
                                                                              Vücuda ağız, cilt veya solunum yoluyla girer-
            Kimya laboratuvar kurallarında belirtildiği gibi laboratuvara
                                                                              se akut veya kronik rahatsızlıklara sebep ola-
            girmeden  önce  uzun  saçlar  toplanmalı,  koruyucu  giysiler
                                                                              bilir.
            giyilmelidir  (spor  ayakkabı  vb).  Laboratuvarın  içinde
            yemek  yenilmemeli  ve  içecek  içilmemelidir.  Laboratuvar
            malzemeleri deney dışı kullanılmamalı ve hiçbir maddenin
            tadına  ve  kokusuna  bakılmamalıdır.  A,  B,  C  ve  D           Tahriş edici, aşındırıcı madde için kullanılır.
            seçeneklerindeki öğrenci davranışları kurallara uygundur.         Cilde temasından kaçınılmalıdır.
            E  seçeneğinde  ise  beherglasların  içindeki  maddelerin

            ne  olduğunu  bulmak  için  koklandığı  belirtilmiştir.  Bu
            laboratuvar  güvenlik  kurallarına  uygun  bir  davranış          Yanıcı maddeler için kullanılır. Yakıcı madde-
            değildir.                                                         lerden uzak tutulmalıdır. Bu nedenle A, B, C
                                                                              ve D seçenekleri doğrudur.
                                                  Cevap: E

                                                                   Bu madde aşındırıcı olduğu için mermer tezgahı temizle-
                                                                   mede kullanılmaz.
        34.  Vücutta,  kemiklerin ve dişlerin korunması ve gelişmesin-
                                                                                                          Cevap: E
            de görev alan element çifti aşağıdakilerden hangisidir?
            A) Na – K          B) K – Mg                   C) Na – Ca

                      D) K – Ca            E) Ca - Mg
            Çözüm:
               •  Na ve K  elementleri, vücuttaki su -  iyon dengesini ve
               nötrlükle ilgili benzer görevler alır.
               •  Mg ve Ca elementleri  ise  iskelet yapısının korunması
               ve gelişmesinde görev alırlar.
                                                  Cevap: E

                                                           34
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41