Page 89 - Dört Dörtlük TYT Tarih
P. 89

TARİH                                      ÇÖZÜMLÜ
                                     Devletleşme Sürecinde Savaşçılar ve Askerler               SORULAR



        1.   Osmanlı Devleti’nde devşirme kökenli askerî sınıf, mer-  2.   Yeniçeri Ocağı’nın asker ihtiyacı başlarda pencik sis-
            kezî  otoritenin  kurulmasında  etkili  olmuştur.  Bu  otorite   temi  ile  karşılanıyordu.  Bu  sisteme  göre  esirler  ara-
            kurulurken  devşirme  kökenli  yeniçeriler  ve  yöneticiler,   sından  seçilenler,  Anadolu’daki  ailelerin  yanına  verilir
            tımarlı sipahilere karşı bir denge unsuru oluşturmuştur.   ve burada Türk İslam âdet ve geleneklerini öğrenirdi.
            Osmanlılar, bu askerî gruplardan herhangi birinin imti-  Daha sonra bu esirler, askerî eğitim için “Acemi Ocağı”
            yazlı ve güçlü bir sınıf hâline gelmesine izin vermemiştir.  adı verilen teşkilata alınırdı. İlk Acemi Ocağı I. Murad
                                                               zamanında Gelibolu’da kuruldu. Bir askerî okul statü-
            Osmanlı Devleti’ndeki bu uygulama;                 sündeki bu ocak, sadece Yeniçeri Ocağı'nın değil bütün
             I. devlet otoritesi,                              Kapıkulu yani merkez ocaklarının asker ihtiyacını kar-
                                                               şılardı. Acemiler eğitim ve hizmetlerini tamamladıktan
             II. sosyal tabakalaşma,
                                                               sonra yeniçeri olarak atanır ve başlarına ak börk giydi-
            III. feodal yapılanma                              rilirdi. Ancak Ankara Savaşı’ndan sonra Pencik sistemi
            durumlarından hangilerine engel olmuştur?          devam ettirilemedi.

            A) Yalnız I      B) Yalnız II      C) Yalnız III     Bu metinde aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
                                                               yoktur?
                    D) I ve II                     E) II ve III
                                                               A)  Acemi Ocağı’nın görevleri nelerdir?
                                                               B)  İlk Acemi Ocağı ne zaman ve nerede kurulmuştur?
            Çözüm:                                             C)  Yeniçeri Ocağı’nın asker ihtiyacı nasıl karşılanmış-
                                                                  tır?
            Yönlendirme  bölümündeki  ‘‘Osmanlı  Devleti’nde  dev-
            şirme kökenli askerî sınıf, merkezî otoritenin kurulma-  D)  Pencik sisteminin devam ettirilememesinin sebebi
            sında etkili olmuştur.’’ ifadesi devlet otoritesini (I. öncül)   nedir?
            engellemez tam tersine güçlü kılar. Yine yönlendirme   E)  Acemi  Ocağı’ndaki  eğitim  tamamlandıktan  sonra
            bölümünde  verilen  ‘‘Osmanlılar,  bu  askerî  gruplardan   nasıl bir yol izlenirdi?
            herhangi birinin imtiyazlı ve güçlü bir sınıf hâline gelme-
            sine izin vermemiştir.’’ ifadesi sosyal tabakalaşmayı (II.      Çözüm:
            öncül) ve feodal yapılanmayı (III. öncül) engeller.
                                                               Yönlendirme bölümündeki;
                                               Cevap: E
                                                               ‘‘askerî eğitim için “Acemi Ocağı” adı verilen teşkilata
                                                               alınırdı’’, ‘‘Bir askerî okul statüsündeki bu ocak, sadece
                                                               Yeniçeri  Ocağı'nın  değil  bütün  Kapıkulu  yani  merkez
                                                               ocaklarının asker ihtiyacını karşılardı.’’ bilgileri A seçe-
                                                               neğindeki soruya,
                                                               ‘‘İlk Acemi Ocağı I. Murat zamanında Gelibolu’da kurul-
                                                               du.’’ ifadesi B seçeneğindeki soruya,
                                                               ‘‘Yeniçeri Ocağı’nın asker ihtiyacı başlarda Pencik sis-
                                                               temi ile karşılanıyordu.’’ ifadesi C seçeneğindeki soru-
                                                               ya,
                                                               ‘‘Acemiler eğitim ve hizmetlerini tamamladıktan sonra
                                                               yeniçeri olarak atanır.’’ ifadesi E seçeneğindeki soruya

                                                               cevap olarak verilebilir.
                                                               Yönlendirme bölümünde, pencik sisteminin ne zaman-
                                                               dan  itibaren  devam  ettirilemediği  bilgisi  vardır.  Ancak
                                                               pencik sisteminin devam ettirilmemesinin sebebi ile ilgili
                                                               bir bilgi yoktur.
                                                                                                 Cevap: D










                                                       89
   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94