Page 91 - Dört Dörtlük TYT Tarih

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Devletleşme Sürecinde Savaşçılar ve Askerler TARİH

5. Devşirme Sistemi ile Rumeli'deki Hristiyan ailelerden 7. Aşağıdaki özelliklerden hangisi Osmanlı ordusun-
alınan çocukların bir bölümü Kapıkulu Ocaklarında is- da görev yapan Azaplar ile ilgili değildir?
tihdam edilmiştir. İçlerinden bazıları saraya alınmış ve
A) Balkan fetihleri sonucunda gayrımüslim bölge hal-
Enderun Mektebi’ndeki eğitimlerinden sonra padişahın
kından gönüllüler arasından seçilmişlerdir.
mutlak vekili olan vezir-i âzamlık makamına gibi ma-
kama kadar yükselebilmişlerdir. Devşirme Sistemi ilk B) I. Murat Dönemi’nden itibaren beylerbeylerinin ko-
başlarda yalnızca Balkanlarda uygulanmış, XV. yüz- mutasında seferlere çıkmışlardır.
yılın sonlarından itibaren Anadolu’da da uygulanmaya
C) Her an savaşa hazır, disiplinli ve savaş yetenekleri
başlamıştır.
yüksek birliklerdir.
Yalnızca bu bilgilere dayanarak Devşirme Sistemi D) Yeniçeri Ocağı'nın kurulmasından sonra öncü bir-
ile ilgili; likler olarak kullanılmışlardır.
I. idari kadroya kaynak sağladığı, E) Ordunun savaş düzeninde en önde yer alan ama
savaş başlayınca yanlara çekilip topçulara yer açan
II. gönüllülük esasına dayandığı,
birliklerdir.
III. zamanla işlevini kaybettiği
Çözüm:
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
B, C, D ve E seçeneklerindeki özellikler Azaplarla ilgili-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III dir. A seçeneğindeki bilgi Azaplara ait değildir. Azaplar
gönüllü Türk gençlerinden oluşmaktadır.
D) I ve II E) I, II ve III
Cevap: A
Çözüm:
Yönlendirme bölümündeki ‘‘Enderun Mektebi’ndeki eği-
timlerinden sonra padişahın mutlak vekili olan vezir-i
âzamlık makamına kadar yükselebilmişlerdir." ifadesi 8. Osmanlılar, idari ve askerî teşkilatlarda kendi görevlile-
I. öncüle ulaşmamızı sağlar. Yönlendirme metninde rini yetiştirmeye önem vermiş ve devşirme sistemini de
Devşirme Sistemi'nin gönüllülük esasına göre uygu- bu amaçla kurmuştur. Bu sistemin temel ilkesi; Türk-
landığına dair bir açıklama yoktur. Bu durum II. öncü- İslam âdet ve geleneklerine, hükümdara ve devlete sa-
le ulaşmamızı engeller. ‘‘Balkanlarda uygulanmış, XV. dakatle bağlılıktır. Hükümdar değişse de devşirmelerin
yüzyılın sonlarından itibaren Anadolu’da da uygulan- devlete sadakat ve bağlılıkları değişmemiştir.
maya başlamıştır.’’ ifadesi devşirme sisteminin zaman- Bu bilgiden hareketle devşirme sistemi hakkında;
la genişlediğini ve işlevinin arttığını gösterir. Bu durum
I. merkezî otoriteye katkı sağladığı,
III. öncüle ulaşmamızı engeller.
II. yönetici kadrolara kaynak oluşturduğu,
Cevap: A III. devletin kuruluşuyla birlikte hayata geçirildiği
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
6. Osmanlı toprak sisteminin bozulması aşağıdaki as-
kerî gruplardan hangisini daha çok olumsuz yönde D) II ve III E) I, II ve III
etkilemiştir?
Çözüm:
A) Yeniçeriler B) Bostancılar
Metindeki; ‘‘Bu sistemin temel ilkesi; Türk-İslam âdet ve
C) Tımarlı Sipahiler D) Humbaracılar
geleneklerine, hükümdara ve devlete sadakatle bağlılıktır.
E) Topçular Hükümdar değişse de devşirmelerin devlete sadakat ve
bağlılıkları değişmemiştir.’’ ifadeleri I. öncüle ulaşmamızı,
Çözüm:
‘‘Osmanlılar, idari ve askerî teşkilatlarda kendi görevlileri-
Yeniçeriler, Bostancılar, Humbaracılar, Topçular devlet ni yetiştirmeye önem vermiş ve devşirme sistemini de bu
hazinesinden maaş alırlar. Toprak sisteminin bozul- amaçla kurmuştur.’’ ifadesi II. öncüle ulaşmamızı sağlar.
ması ekonomiyi olumsuz etkileyeceği için bu grupları Metinde, devşirme sisteminin devletin kuruluşuyla birlikte
dolaylı olarak etileyebilir. Tımarlı Sipahilerin masrafları hayata geçirildiğine (III. öncül) dair bir bilgi yoktur. Nitekim
topraktan elde edilen gelirlerle sağlandığı için toprak devşirme sistemi I. Mehmet (Çelebi- beşinci Osmanlı padi-
sisteminin bozulması Tımarlı Sipahileri derinden etki- şahıdır.) Dönemi’nde uygulamaya konulmuştur.
leyecektir.
Cevap: C
Cevap: C

91