Page 126 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TDE
P. 126

TÜRKÇE                                        Fiiller                         ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        5.   (I) Ahmet Hikmet’e göre resimde ışığın renklere tesiri   6.   I.  Esti bahar yeli karlar eridi
            neyse edebiyatta da hissin fikirlere yakınlığı odur, şiirde      Kubarmış dağlarda kar çiçekleri
            hissetmek gereklidir. (II) Şair, asabi bir âşık olmalıdır ki      Kavlettim yâr ile ahdim var idi
                                                                     Birlikte dermeye mor çiçekleri
            eserleri daima herkesçe makbul olsun. (III) Şiir, insan-
            ları hissetmeye âdeta mecbur olduğu için hisleri terbi-     II.  Baharda coşarsa bu ulu toprak
            ye eder. (IV) İnsan ızdırabın tasvirini yapan bir levhayı      Vücuda getirir her türlü yaprak
            seyrederken nasıl duygulanırsa böyle bir şiiri okurken      Al yeşil giyinmiş dağlara bir bak
            de aynı şekilde müteessir olmalıdır. (V) Bir şairin hüne-        Besleyip büyütür yer çiçekleri
            ri, bir ressamınkine benzer.
                                                               III.  Yürümüş güzeller helke kolunda
                                                                  Sivrialan köyünde yayla yolunda
            Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda-
                                                                  Devşirmiş bağlanmış top top elinde
            kilerin hangisi söylenemez?
                                                                     Kokular koynuna kor çiçekleri
            A)  I. cümlede ek-fiillere yer verilmiştir.
                                                               IV.  Ah senin elinden çektiğim çile
            B)  II. cümlede dilek kipiyle çekimlenmiş fiiller kullanıl-     Söyleyip ismini düşürmem dile
               mıştır.                                            Bülbül figan eyler kırmızı güle
                                                                     Sakın incitmesin har çiçekleri
            C)  III. cümlede geniş zaman çekimli birleşik fiil vardır.
                                                               V.  Veysel’in derdini yazmışlar baştan
            D)  IV. cümlede ek fiillere ve dilek kipiyle çekimlenmiş      Beni yakıp sen kızınma ataşta
               birleşik fiile yer verilmiştir.                    Yanakta güllerin fiyatı kaçta

            E)  V. cümlede geniş zaman çekimli basit yapılı fiil kul-        Satmaya gelişmez yâr çiçekleri
               lanılmıştır.
                                                               Numaralanmış dörtlüklerin hangisinde birleşik çe-
                                                               kimli fiile yer verilmiştir?
                                                               A) I      B) II     C) III            D) IV    E) V
            Çözüm:
            I. cümlede “neyse, odur, gereklidir” sözcükleriyle ek-fiile
            yer verilmiştir. II. cümlede “olmalıdır” gereklilik kipiyle,   Çözüm:
            “makbul olsun” emir kipiyle çekimlendiği için dilek kipleri   II. dörtlükte “coşarsa” fiili geniş zaman şart birleşik za-
            kullanılmıştır. III. cümlede “terbiye eder” geniş zaman   man çekimlidir.
            çekimli birleşik fiildir. IV. cümlede “duygulanırsa, olma-
                                                                                                 Cevap: B
            lıdır” sözcüklerinde ek-fiil, “müteessir olmalıdır” fiilinde
            gereklilik kipi kullanılarak dilek kipiyle çekimlenmiş bir-
            leşik fiile yer verilmiştir. V. cümlede “benzer” fiili geniş
            zamanla çekimlenmiştir ancak “benze-” basit yapılı de-
            ğil, türemiş yapılı bir fiildir.               7.   (I)  Mektubun  önce  Farsçasını,  yetmemişti  sonra
                                                               Türkçesini  okumuştu.  (II)  Derkenarlarla,  satır  aralarıy-
                                              Cevap: E         la,  yazılanlardan  çok  yazılmayanlarıyla  uzayıp  giden
                                                               mektup  benzerleri  gibi  dedem  tarafından  öpülüp  zarfa
                                                               konmuştu. (III) Dimdik, hâlâ çakı gibi bir adamdı benim
                                                               dedem. (IV) Ama bütün bunlar çocuk gözlerimin önünde
                                                               olup biterken, Allah'ım, ben ne kadar gafildim. (V) Böyle
                                                               sürdü gitti, beklenen mektup gelmedi.
                                                               Numaralanmış cümlelerin hangisinde adlaşmış bir
                                                               sıfat-fiil kullanılmıştır?

                                                               A)  I           B)  II           C)  III            D)  IV     E)  V


                                                               Çözüm:
                                                               “-an,  -ası,  -mez,  -ar,  -dik,  -ecek,  -miş”  sıfat-fiil  ekle-
                                                               ri  başka  eklerle  birleşerek  ismin  yerine  geçebilirler.  II
                                                               numaralı cümlede “yazılmayanları” ifadesi kullanılarak
                                                               “yazılmayan  düşünce”  denilmek  istenmiştir.  "-an"  sı-
                                                               fat-fiil eki, "-ları" eki ve "ile" edatı ile birleşerek bir ismin
                                                               yerine kullanılmıştır.
                                                                                                 Cevap: B


                                                                                                                                                                     125
                                                       124                                                                                                           125
   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131