Page 14 - Liseye Hoşgeldin - Felsefe

Felsefeyle Tanışalım

BİLİM FELSEFESİ

Bilim ile felsefenin varlığa bakışları farklıdır. Her bilim dalı varlığı ken-
di alanına göre ele alırken, felsefe bir bütün olarak ‘varlık’ konusuna
yönelir. Bilimler, varlığın var olup olmadığını tartışmaz. Ancak felsefe,
‘Varlık var mıdır?’ sorusunu sorar. Matematik ve mantık hariç bilimler
somut ve olgusal alanı ele alır. Felsefe ise olgusal, olgusal olmayan, so-
mut ve soyut tüm varlık alanı ile ilgilidir. Bilimler, deney gözlem aracılığı
ile tekrarlanabilen genel bilgilere ulaşmaya çalışır. Felsefe ise akıl yürüt-
me, görüş oluşturma ve temellendirme yoluyla bilgiye ulaşmaya çalışır.

VARLIK FELSEFESİ (ONTOLOJİ)

• Felsefenin ortaya çıkışındaki temel problem varlıktır. ‘ilk felsefe’ olarak bilinen varlık felsefesi var olanın
nitelikleri, oluşu, özü ve değişimi gibi problemlere cevap arar.

• İlk nedenlerin ve değişmeden kalan varlıkların özünü konu edinen metafiziğin sözcük anlamı “fizik öte-
si”dir.
• Varlık felsefesinde iki tür varlıktan bahsedilebilir. Bunlar real (gerçek) varlıklar ve ideal (düşünsel) varlık-
lardır.

Real (gerçek) varlık: İnsan zihninden bağımsız olan, duyu organları ile algılanabilen, zaman ve mekanda
olan varlıklardır.
İdeal (düşünsel) varlık: Dış dünyada yer almayan, duyumsanamayan, insan zihnine bağlı olan varlıklardır.

Varlığın olup olmadığı problemi iki başlık altında toplanabilir: Nihilizm (Hiççilik) ve Realizm (Gerçekçilik).

Nihilizm, gerçek anlamda ‘var’ denilebilecek bir varlığın olmadığını savunan akımdır.

Realizm, varlığın var olduğunu kabul eden yaklaşımdır.
Varlık felsefesinin temel problemlerinden varlığın niceliği sorunu varlığın kaç tözden meydana geldiği ile
ilgilidir.

Töz, bütün varlıkların, değişimlerin, oluşumların temelinde olan ancak kendisi başka bir şey tarafından mey-
dana getirilmemiş olandır.

ORTAÖĞRETİM 14 FELSEFE
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ