Page 36 - Liseye Hoş Geldin - Fizik
P. 36
FİZİK
ÖRNEK ETKİNLİKLER ÖRNEK ETKİNLİKLER
FİZİKSEL NİCELİKLER
Aşağıdaki metni okuyarak etkinliği tamamlayınız.
Kendisinden başka bir niceliğin ölçülmesine gerek olmadan ifade edilen büyüklüklere temel büyüklük denir.
Uzunluk, kütle, zaman, sıcaklık, akım şiddeti, ışık şiddeti ve madde miktarı olmak üzere yedi temel büyüklük vardır.
Nicel gözlemin sonucu, birden fazla temel büyüklük kullanılarak ifade ediliyorsa büyüklük türetilmiş büyüklük
adını alır. Türetilmiş büyüklükler birden fazla temel büyüklüğün ya da birimin kullanıldığı büyüklüklerdir. Alan, ha-
cim, kuvvet ve ivme gibi büyüklükler türetilmiş büyüklüklere örnek olarak verilebilir.
Sadece ölçü değeri ve birimi ile ifade edilen niceliklere skaler büyüklük denir. Skaler büyüklükler doğrultu ve yön
belirtmez. Örneğin “Bir kap içerisinde 3 litre süt var.” ifadesinde 3, ölçüm değerini; litre, ölçü birimini verir. Bu bilgi-
ler ölçülen nicelik hakkındaki tüm bilgileri kapsamaktadır.
Yönlendirilmiş doğru parçasına vektör, ölçü değeri ve birimin yanı sıra doğrultu ve yön bilgisini de içeren büyüklük-
lere vektörel büyüklük adı verilir. Kuvvet, ağırlık, yer değiştirme, hız, ivme, elektrik alan ve manyetik alan vektörel
büyüklüklere verilebilecek örneklerden birkaçıdır.
Verilen metindeki bilgileri kullanarak aşağıdaki tabloda yer alan büyüklükleri temel veya türetilmiş büyüklük olarak ve aynı za-
manda skaler veya vektörel büyüklük olarak sınıflandırınız. Her bir büyüklüğün uygun kutucuklarına x işareti koyunuz. Tabloda
fiziksel niceliklerin birimlerini belirleyerek ilgili sütuna yazınız.
Türetilmiş
Fiziksel Nicelik Temel Büyüklük Skaler Büyüklük Vektörel Büyüklük Birim
Büyüklük
Uzunluk x x metre (m)
Hacim
Hız
Sürat
Kuvvet
Sıcaklık
Zaman
Enerji
Ağırlık
Kütle
36 LİSEYE HOŞ GELDİN