Page 10 - Mantık | 2.Ünite

ÖĞRENELİM - UYGULAYALIM

. Aşağıdaki açıklamalar ile sayfa 49'daki metni okuyarak soruları cevaplayınız ve 49.
sayfadaki tabloda boş bırakılan yerleri doldurunuz.

Neliğine göre kavramlar Anlamlarına göre kavramlar
1. Genel kavram 1. Tümel ve tikel kavramlar
2. Tekil kavram 2. Somut ve soyut kavramlar
3. Kolektif ve distribütif kavramlar

4. Olumlu ve olumsuz kavramlar

a. Neliğine Göre Kavramlar
* Genel kavram: Aynı türden nesnelerin ortak özelliklerini dile getiren kavramdır. Örneğin; insan,
gezegen, kent gibi.

* Tekil kavram: Bir sınıfın sadece bir ferdini gösteren kavramdır. Örneğin; Ali, Dünya, Adıyaman
gibi.
b. Anlamlarına Göre Kavramlar
1. Tümel ve Tikel Kavramlar
* Tümel kavram: Ele aldığı sınıfın bütününden bahseden, “bütün, tüm, her, hiçbiri, hepsi” gibi

sözcüklerle ifade edilen kavramlardır. Tümel önermede özne durumunda bulunurlar. Örneğin, "Bütün
insanlar düşünendir."
* Tikel kavram: Ele aldığı sınıfın bir kısmından bahseden, “bazı, bir bölümü, kimi” gibi sözcüklerle
ifade edilen kavramlardır. Tikel önermede özne durumunda bulunurlar. Örneğin, "Bazı insanlar

düşünendir."
2. Somut ve Soyut Kavramlar HATIRLAYALIM
* Somut kavram: Bir nesneye işaret eden kavramdır.
Örneğin; masa, kalem, bilgisayar. Somut kavram, herhangi bir tekil
* Soyut kavram: Bir varoluş tarzını ve varoluşu bir başka nesneyi belirttiği hâlde soyut kavram

şeye bağlı olan nitelikleri ifade eden kavramdır. Örneğin; söz konusu nesneye ait bir niteliği
insanlık, beyazlık, iyilik gibi. belirtir.
3. Kolektif ve Distribütif Kavramlar

* Kolektif kavram: Bireyler grubunu ifade edip de grupta gerçekleşen kavramdır. Örneğin;
üniversite, aile, ordu, meclis, takım gibi.
* Distribütif kavram: Bireyler grubunu ifade edip bireyde gerçekleşen kavramdır. Örneğin; öğrenci,
asker, milletvekili, futbolcu gibi.
4. Olumlu ve Olumsuz Kavramlar

* Olumlu kavram: Bir kavramın ifade ettiği nitelik eğer gösterdiği nesnede bulunuyorsa o kavram
olumludur. Örneğin, erdemli, çalışkan gibi.
* Olumsuz kavram: Bir kavramın ifade ettiği nitelik eğer gösterdiği nesnede bulunmuyorsa o kavram

olumsuzdur. Örneğin, erdemsiz, yeteneksiz gibi.

48