Page 63 - Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü | 1.Ünite

İlk yardım ve acil yardım arasındaki farklar Tablo 1.5’da verilmiştir. SAĞLIK BİLGİSİ

Tablo 1.5: İlk yardım ve acil yardım arasındaki farklar (İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü)
İLK YARDIM ACİL YARDIM 1. ÜNİTE
İlk yardımcı tarafından uygulanır. Sağlık personeli tarafından uygulanır.
Çevredeki imkânlar kullanılır. Tıbbi araç gereç kullanılır.
İlaçsız uygulamaları kapsar. İlaç kullanılır.
Sadece olay yerinde uygulanır. Olay yeri, ambulans ve sağlık kuruluşunda uygulanır.

Ülkemizde ev, iş ya da trafik kazaları ve doğal afetler nedeni ile çok
sayıda vatandaşımız yaşamını kaybetmekte ya da engelli kalmaktadır. Bu
gibi durumlarda olay yerinde her zaman bir sağlık görevlisi olamayacağı için
olaydan etkilenen ya da ortamda bulunan kişilerin kendilerine ya da başkala-
rına yapacakları ilk yardım uygulamaları son derece önemlidir. Doğru ilk yar-
dım hayat kurtarır ve herkesin sorumluluğundadır. İnsan yaşamı çok kıymetli
ve bir o kadar da önemlidir. Kısa zamanda bilinçli, kaliteli ve doğru ilk yardım
uygulamaları engelliliği en aza indirecektir. Ancak ilk yardım eğitimi almamış
kişilerin, ilk yardım uygulamalarında bulunmaları sakıncalı sonuçlar doğura-
75
bilir. Bu nedenle ilk yardım uygulayacak olan kişilerin mutlaka ilk yardım eği-
timi almış olmaları, öncelikli amaçlarının kişilere zarar vermemek olduğunu
bilmeleri ve hayati tehlike oluşturabilecek müdahalelerde bulunmamaları son
derece önemlidir.
Akdeniz Üniversitesinin 1999 Marmara Depreminden sonra yaptığı
bir araştırmada büyük afet veya kaza durumlarında mağdur kişilere yapılan
kurtarma ve ilk yardım müdahalelerin %96’sının çevredekiler tarafından ya-
pıldığı ortaya çıkmıştır. Sağlık Bakanlığı verilerine göre kazalarda ölümlerin
%10’u ilk 5 dakikada, %45’i ilk 30 dakikada gerçekleşmektedir. DSÖ verileri-
ne göre her yıl dünyada 50 milyon kişi yol kazaları sonucu yaralanmaktadır.
Bunların 15 milyonunu ciddi yaralanmalar oluşturmaktadır. Dünyada yılda
ilk yardım uygulamalarını doğru yapabilecek kişilerin sayısının artırılması ve
ülke genelinde ilk yardım eğitim ve uygulamalarına yönelik etkin organizas-
yonların gerçekleştirilmesi ile ölüm ve engelli kalma oranları ciddi şekilde
azaltılabilecektir.
İyi niyetle fakat bilinçsiz olarak yapılacak olan ilk yardım uygulama-
ları hasta ve yaralının engelli kalmasına veya hayatını tehlikeye sokmasına
neden olabilir. Bu yüzden ilk yardım uygulamalarının eğitim almış sertifikalı
kişiler tarafından yapılması gerekir.
Toplumun tüm bireyleri ilk yardım eğitimi aldıktan sonra, ilk yardıma
ihtiyacı olan herkese bu uygulamaları yapabilmektedir. Ülkemizde ilk yardım
hizmetlerinde yaşanan bazı sorunlar nedeniyle çok sayıda insan yaşamını
yitirmekte, yaşamlarını engelli olarak sürdürmek durumunda kalmakta ve
bu kişilerin iyileşmeleri de güçleşmektedir. Bu konuda toplumdaki her bireye
sorumluluklar düşmektedir. İlk yardımda amaç, kazaya uğrayanları engelli
kalmaktan ve ölümden kurtarmaya çalışmaktır. Bunun için temel şart eğitim-
dir. Acil durumlarda anında girişimde bulunabilecek her düzeydeki insanın
yetiştirilmesi ve toplumun bilgilendirilmesi gerekmektedir.